Uống trà không thể uống ừng ực cho đến khi đã khát, cũng không thể cụng ly, nâng cốc, hò hét “Dô! Dô!” như uống bia, uống rượu. Uống trà là một thú vui tao nhã, một nét sinh hoạt ẩm thực mang bản sắc văn hóa của người phương Đông.
Thành ngữ có câu “Trà tam tửu tứ”. Chọn bạn uống trà không nên nhiều mà chỉ cần vài ba người tâm đầu ý hợp, biết gác lại mọi sự bận rộn trong đời để cùng thong dong chia sẻ vui buồn trong hương vị của tách trà.
Những người sành uống trà coi việc đích thân pha trà là một thú vui trong cuộc sống. Nước nấu để pha trà phải là nước tinh khiết, trong trắng. Người xưa còn bỏ công lấy những giọt sương đêm đậu trên hoa sen đem về nấu để cho trà có thêm hương thơm của hoa sen. Trà phải được pha bằng nước sôi già.
Người kỹ tính còn chế nước sôi ngập lên phần trà trong bình rồi đổ bỏ đi nước ấy, gọi là rửa trà. Lần thứ hai, họ mới chế nước sôi vào đầy bình để uống. Pha trà công phu như vậy nên ông bà ta xưa đã gọi là “phép chế trà”. Cùng một loại trà, nhưng do cách pha khác nhau sẽ tạo nên màu sắc, chất lượng khác nhau và hễ trà có màu vàng nhạt, nước trong là ngon nhất.
Uống trà phải uống sau khi pha xong vài phút, khi nước còn nóng hổi, chứ để lâu thì trà sẽ bay hết hương vị và sẽ mất ngon. Vừa uống, các bạn trà vừa cùng nhau đàm luận về chuyện làm ăn, chuyện gia đình và mọi sự nhân tình thế thái. Trong văn chương gọi đó là nghệ thuật thưởng trà.
Chọn thời điểm uống trà cũng là một điều quan trọng. Kinh nghiệm cuộc sống cho thấy rằng: Nên uống trà vào những lúc có bạn tâm giao, tri kỷ; lúc cần tập trung suy ngẫm; lúc thảnh thơi, rảnh rỗi; lúc đọc báo, nghe đài, nghe nhạc trữ tình. Không nên uống trà vào lúc đông người; khi đang làm việc có liên quan đến giấy tờ, sổ sách; khi đang nghe những bản nhạc hùng hồn, sôi động...
Uống trà, đàm đạo và suy ngẫm chuyện đời là cái thú của giới văn chương nhân sĩ xưa nay. Ngày xuân, cùng nhau nâng chén trà thơm, ôn cố tri tân, ngẫm nghĩ làm sao cho năm mới vui hơn, tốt đẹp hơn là một nét đẹp trong đời sống người Việt và cần được lưu giữ, nối truyền.
