Tính đến ngày 25/10/2015, cả nước đã thu được 1.117,78 tỷ đồng tiền DVMTR, đạt 85,49% kế hoạch năm, trong đó Quỹ Bảo vệ và phát triển rừng Trung ương thu 745 tỷ, các quỹ tỉnh thu 371,17 tỷ đồng.
Quỹ BV&PTR Trung ương đã giải ngân cho các tỉnh hơn 642,3 tỷ đồng, đồng thời, các tỉnh cũng đã giải ngân 360 tỷ đồng đến các chủ rừng.
Mặc dù chính sách chi trả DVMTR đã đi vào cuộc sống và mang lại mỗi năm trên 1.000 tỷ đồng cho người dân cung cấp DVMTR nhưng trong quá trình triển khai, khó khăn lớn đối với Bộ NN-PTNT vẫn là việc một số nhà máy thủy điện không ký hợp đồng ủy thác tiền chi trả DVMTR, không kê khai, chậm nộp tiền theo quy định tại hợp đồng.
Theo Quỹ BV&PTR Trung ương, cả nước hiện có 97 nhà máy thủy điện nợ đọng tiền DVMTR từ năm 2011 - 2014 với số tiền trên 160 tỷ đồng. Trong đó, số tiền nợ đọng của các nhà máy thủy điện công suất từ 30 MW trở lên là trên 64 tỷ và công suất thiết kế dưới 30 MW là trên 96,5 tỷ.
Một số tỉnh có đơn vị sử dụng DVMTR nợ đọng tiền lớn là Sơn La (trên 24 tỷ), Gia Lai (trên 23,5 tỷ), Kon Tum (trên 18 tỷ), Hà Giang (gần 18 tỷ). Các đơn vị có số nợ lớn như Thủy điện Nậm Chiến, Thủy điện Mường Hum, Thủy điện Đăk Ne, Thủy điện M’Mun...
Ngày 27/4/2015, Nghị định 40/2015/NĐ-CP về sửa đổi bổ sung một số điều của Nghị định 157/2013/NĐ-CP của Chính phủ về quy định xử phạt vi phạm hành chính về quản lý rừng, phát triển rừng, bảo vệ rừng và quản lý lâm sản được ban hành, trong đó có quy định về xử phạt hành chính trong lĩnh vực chi trả DVMTR.
| Cục Điều tiết điện lực cam kết sẽ cùng Tổng cục Lâm nghiệp, Quỹ BV&PTR Trung ương đôn đốc, kiểm tra để tổ chức thực hiện thành công chính sách. |
Theo đó, với số tiền trên 500 triệu đồng nếu không chi trả hoặc chi trả không đầy đủ tiền sử dụng dịch vụ quá 3 tháng theo thời hạn ký kết trong hợp đồng sẽ bị phạt tiền từ 30 - 50 triệu đồng, biện pháp khắc phục hậu quả là buộc chi trả đầy đủ tiền sử dụng DVMTR và tiền lãi phát sinh từ việc chậm chi trả trong thời hạn 1 tháng kể từ ngày nhận được quyết định xử phạt.
Đối với mức tiền nợ thấp hơn thì các mức phạt tương ứng từ 5 - 30 triệu đồng. Nghị định này đã có hiệu lực thi hành từ 20/6/2015, tuy nhiên, đến nay vẫn chưa có đơn vị nào bị xử phạt.
Mới đây, Bộ NN-PTNT đã có văn bản số 8826/BNN-TCLN đề nghị UBND các tỉnh, thành phố rà soát các đơn vị sử dụng DVMTR chưa ký hợp đồng ủy thác chỉ trả, hoặc đã ký nhưng còn nợ để có biện pháp kiên quyết yêu cầu các đơn vị này thực hiện, đồng thời nghiêm túc thực hiện Nghị định 40/2015/NĐ-CP, báo cáo về Bộ trước 31/12/2015.
Theo ông Nguyễn Bá Ngãi, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Lâm nghiệp, GĐ Quỹ BV&PTR Trung ương, Bộ sẽ có những biện pháp kiên quyết xử lý để thể hiện sự nghiêm minh của luật pháp.
Trong buổi làm việc mới đây giữa Tổng cục Lâm nghiệp và Cục Điều tiết điện lực, Bộ Công thương nhằm thảo luận các giải pháp về vấn đề nợ đọng tiền DVMTR của các nhà máy thủy điện, ông Nguyễn Anh Tuấn, Cục trưởng Cục Điều tiết điện lực đã khẳng định những khó khăn, vướng mắc của các nhà máy thủy điện liên quan đến thực hiện chính sách chi trả DVMTR đã được giải quyết.
