 |
| Hiện trường vụ tai nạn máy bay tại Phuket chiều 16/9. Ảnh: AP. |
Thu nhập bình quân đang tăng nhanh ở Đông Nam Á, nơi có dân số khoảng nửa tỷ người, khiến số người muốn đi lại bằng đường hàng không tăng nhanh. Do đó, hàng chục hãng vận tải bằng máy bay đã thi nhau ra đời nhằm đáp ứng nhu cầu mới.
Nếu muốn hình dung về sự phát triển nhanh chóng và thực trạng của loại hình hàng không giá rẻ ở châu Á, hãy xem xét quết định đầu năm nay của Liên minh châu Âu về việc cấm toàn bộ 51 hãng hàng không Indonesia bay vào các sân bay của EU. Mới một thập kỷ trước, quốc đảo này có không quá một chục hãng.
Đúng ngày đầu năm mới 2007, một chiếc Boeing 737-400 của hãng hàng không giá rẻ Indonesia Adam Air lao xuống biển làm chết toàn bộ 102 người. Cho đến nay chỉ có một số mảnh vỡ nhỏ được tìm thấy và không một thi thể người xấu số nào được thu hồi. Chỉ hai tháng sau, một chiếc Boeing khác cũng của Adam Air bị gẫy lưng khi hạ cánh, may mắn không làm ai thiệt mạng.
 |
| Máy bay của hãng Adam Air. Ảnh: Reuters. |
Tương tự như vậy là sự nảy nở của các hãng hàng không mới diễn ra khắp vùng Đông Nam Á. Tất cả bắt đầu bằng "phát súng lệnh" tại Malaysia với sự khai sinh của Air Asia, 6 năm trước. Tony Fernandes, người từng làm việc cho tập đoàn Virgin Group, đã mua Air Asia bị phá sản và xây dựng lại thành một hãng hàng không giá rẻ.
Vào thời điểm đó, Air Asia trở thành một hiện tượng của sự thành công. Các máy bay sơn màu đỏ đặc trưng của hãng đã vươn cánh tới gần 50 điểm đến trong nước và quốc tế. Chính Air Asia đã góp phần thúc đẩy sự ra đời của các mô hình tương tự ở những nước khác trong khu vực.
Singapore thì có Tiger Airlines, Valuair và Jetstar, còn Indonesia khai sinh Adam Air, Lion, Wings cùng rất nhiều các hãng giá rẻ có quy mô nhỏ. Quốc gia nổi tiếng về ngành công nghiệp du lịch là Thái Lan cũng không chậm chân khi cho ra đời hàng loạt hãng hàng không giá rẻ Nok Air, Thai Air Asia, Phuket Air, One-Two-Go...
 |
| Một chiếc máy bay phản lực cánh quạt của Phuket Air. Ảnh: Airliners. |
Tất cả các hãng trên cùng có chung một công thức kinh doanh là không có các dịch vụ như những hãng truyền thống và thực hiện đặt chỗ trên mạng Internet không kèm theo điều khoản hoàn vé. Giá rẻ đánh đúng nhu cầu của hàng triệu người Đông Nam Á, vốn đã tích lũy thêm được khoản tài chính cho việc đi lại nhưng chưa đủ để trang trải những chuyến bay trên các hãng truyền thống.
Một loạt tai nạn ở Indonesia trong hai năm qua đã dẫn tới việc EU ban lệnh cấm máy bay của nước này "bén mảng" tới châu Âu. Những thảm kịch liên tiếp khiến người ta nghi ngờ về các nguyên tắc an toàn của những sân bay Indonesia cũng như chế độ bảo dưỡng máy bay và đào tạo phi công.
Phải đến khi bị châu Âu cấm cửa, hàng không Indonesia mới sực tỉnh và tuyên bố họ đang nỗ lực hết mình nhằm đảm bảo sự giám sát khắt khe hơn đối với các hãng. Cùng chung cảnh ngộ với tất cả máy bay Indonesia là hãng hàng không giá rẻ Thái Lan Phuket Air, cũng bị cấm tới một số nước châu Âu từ năm 2005.
 |
| Chiếc MD-82 của hãng One-Two-Go. Ảnh: Airliners. |
Xét về phương tiện thì ngoài Air Asia Malaysia và Tiger Airways Singapore, đội bay của những hàng hàng không giá rẻ Đông Nam Á nhìn chung mang đúng nghĩa của tên gọi, vì chúng "già" hơn nhiều so với máy bay của các hãng tương tự ở châu Âu và Mỹ. Chiếc phi cơ MD-82 của One-Two-Go vừa lâm nạn ở Phuket chiều qua được sản xuất từ những năm 80 của thế kỷ trước.
Sự phát triển nhanh chóng về số lượng các chuyến bay đang tạo ra sức ép lớn đối với những sân bay ở Đông Nam Á, trong đó nhiều phi trường có quy mô nhỏ và thiết bị lạc hậu. Tuy nhiên, tai nạn chiều qua tại Thái Lan không thể đổ lỗi cho cơ sở vật chất vì sân bay quốc tế Phuket khá lớn và hiện đại, hầu như không có lời phàn nàn nào từ giới phi công.
