Sau khi các cháu ly hôn thì gia đình chồng thưa kiện tại Tòa án về việc phần của hồi môn (một số đồ trang sức trước khi cưới chồng cháu sắm cho vợ, sau khi ly hôn chồng cho lại cháu một phần) hai cháu tự thỏa thuận chia nhau có một phần do bố mẹ chồng cho, nay bà má chồng đòi lại.
Xin hỏi Luật sư, trong trường hợp trên thì con gái tôi có đủ điều kiện năng lực hành vi tố tụng dân sự để tham gia phiên tòa để bảo vệ quyền lợi của mình. Xin luật sư hướng dẫn cụ thể.
Trả lời:
Theo quy định của Bộ luật Dân sự thì người từ đủ 16 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi khi xác lập, thực hiện giao dịch dân sự phải được người đại diện theo pháp luật đồng ý, trừ giao dịch nhằm phục vụ nhu cầu sinh hoạt hàng ngày phù hợp với lứa tuổi hoặc pháp luật có quy định khác.
Trong trường hợp con gái của chị mặc dù cháu chưa đủ 18 tuổi, vợ chồng cháu ly hôn nhưng phần chia tài sản có tranh chấp giữa má chồng và con dâu thì cháu vẫn có đầy đủ năng lực hành vi tố tụng dân sự và được tham gia tố tụng trong vụ án tranh chấp tài sản với tư cách là bị đơn dân sự.
Để hướng dẫn trường hợp đương sự là người đủ 18 tuổi trở lên có đầy đủ năng lực hành vi tố tụng dân sự, trừ người mất năng lực hành vi dân sự, người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự hoặc pháp luật quy định khác, Nghị quyết số 01 ngày 31/3/2005 của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao hướng dẫn như sau: Ngoài việc trừ người mất năng lực hành vi dân sự, người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự, nếu trong trường hợp pháp luật có quy định khác, thì người chưa đủ 18 tuổi vẫn có thể có đầy đủ năng lực hành vi tố tụng dân sự hoặc ngược lại người từ đủ 18 tuổi trở lên vẫn có thể không có đầy đủ năng lực hành vi tố tụng dân sự. Điều 9 Luật hôn nhân và gia đình quy định nữ từ đủ 18 tuổi trở lên được kết hôn và theo Hướng dẫn của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao thì nữ đã bước sang tuổi 18 mà kết hôn là không vi phạm điều kiện về tuổi kết hôn điều kiện về tuổi kết hôn; do dó, khi có yêu cầu Tòa án giải quyết các vụ việc về hôn nhân và gia đình thì họ có quyền tự mình tham gia tố tụng dân sự.