Sau khi phiên bế mạc ĐH Đảng XI kết thúc, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã chủ trị buổi họp báo quốc tế. Cùng tham gia trả lời báo chí còn có đại diện Bộ Ngoại giao, Ban Tổ chức, Văn phòng TƯ Đảng.
Tổng Bí thư đã cảm ơn các phóng viên báo chí trong nước và quốc tế đã góp phần tạo nên sự thành công của Đại hội. Trả lời báo giới trong nước và quốc tế, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng khẳng định: "Tôi làm cái gì không nghĩ vì mục đích tạo dấu ấn, đánh bóng, cốt tỏ ra ta thế nào. Làm cho tốt nghị quyết Đại hội Đảng lần này là tốt rồi". Tổng Bí thư cho biết những ưu tiên trong nhiệm kỳ tới là công tác xây dựng Đảng, vấn đề được Đại hội và dư luận xã hội rất quan tâm thời gian qua cũng như chăm lo khối đại đoàn kết dân tộc. Trong đó chú trọng đẩy mạnh toàn diện công cuộc đổi mới đất nước, chủ động và hội nhập quốc tế toàn diện, tạo nền tảng phát triển cho đất nước trong 10 năm tới với 3 mũi đột phá về hạ tầng cơ sở, nguồn nhân lực và chất lượng thể chế.
Trong dự thảo Cương lĩnh nói về đặc trưng "có nền kinh tế phát triển cao, dựa trên lực lượng sản xuất hiện đại và chế độ công hữu về tư liệu sản xuất" (như tinh thần Đại hội X) đã gây nhiều tranh luận tại Đại hội. Một số đại biểu như Chủ nhiệm UB Pháp luật QH Nguyễn Văn Thuận, Bộ trưởng Kế hoạch - Đầu tư Võ Hồng Phúc cho rằng, Đảng vẫn xác định quan hệ đa sở hữu, có công, có tư. Vậy bây giờ chỉ nói "công hữu tư liệu sản xuất" thì ai yên tâm đầu tư cho chúng ta? Cuối cùng, khi bỏ phiếu, 65,04% đại biểu đồng ý sửa đặc trưng chủ nghĩa xã hội thành "có nền kinh tế phát triển cao, dựa trên lực lượng sản xuất hiện đại và quan hệ sản xuất tiên tiến, phù hợp”, khác với dự thảo ban đầu. Đây là một trong những sửa đổi quan trọng nhất trong Cương lĩnh về đặc trưng cơ bản của chủ nghĩa xã hội.
Với câu hỏi: “Kinh nghiệm của Chủ tịch Quốc hội đã điều hành một nhiệm kỳ thành công, ông sẽ triển khai áp dụng chất vấn trong Đảng thế nào?". Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trả lời: Hoạt động chất vấn là một trong những hình thức để đảm bảo dân chủ. Cho đến nhiệm kỳ đại hội X vừa rồi đã có chủ trương chất vấn trong các Đại hội Trung ương. Mỗi kỳ họp của Trung ương ai có vấn đề gì cứ nêu. Nhưng vừa rồi, chất vấn trong Đảng còn hơi ít vì chất vấn trong Đảng khác với chất vấn trong Quốc hội. Tại Quốc hội là bàn những vấn đề sâu rộng, hàng ngày, nóng bỏng, liên quan đến đời sống của nhân dân và nhiều nội dung của xã hội. Còn khi bàn tại Trung ương là bàn những quyết sách lớn, chủ trương chiến lược. Thật ra hỏi cũng khó, hiện nay chưa có chất vấn nhiều. Tôi tin rằng sắp tới theo sự phát triển chung cần phải có chất vấn. Vấn đề là chúng ta phải tạo môi trường thế nào để mọi người cùng dân chủ, trao đi đổi lại thẳng thắn. Tôi từng nói nhiều trước Quốc hội, chất vấn là để cùng hiểu nhau, tạo cho nhau trách nhiệm.
- Ông là nhà lý luận, là người tham gia soạn thảo Cương lĩnh 91. Đại hội biểu quyết vấn đề quan trọng nhất là công hữu về tư liệu sản xuất, ông nghĩ việc này sẽ tác động thế nào tới chính sách tới đây?
- Hôm qua có trao đổi tại hội trường, tôi đã trình bày. Quyền của đại hội, biểu quyết thế nào phải chấp hành. Đó là ý kiến của toàn Đảng phải nghiêm túc chấp hành, nhưng dù thế nào cũng không ảnh hưởng đến tính nhất quán của toàn Đảng, của Việt Nam.
- Một số đại biểu nói, quá trình chuẩn bị nhân sự công phu nhưng đại đa số người trúng cử là do Trung ương đề cử. Một số người được đề cử bổ sung cho rằng, họ không trúng vì cơ hội ít quá. Ông có thể nói điều gì để giải tỏa suy nghĩ này?
- Nhân sự do Trung ương chuẩn bị là cả quá trình công phu. Các cơ quan tổ chức phải nghiên cứu, đề xuất, thẩm tra và đánh giá toàn diện. Ví dụ có những người được giới thiệu tại Đại hội nhưng nhiều đại biểu còn chưa biết rõ quá trình công tác ra làm sao, thậm chí chưa biết mặt. Trong khi số khác là qua bao nhiêu vòng giới thiệu. Đó là lý do số trúng cử phần nhiều do Trung ương đề cử. Nhưng cũng có 7 trường hợp Trung ương giới thiệu nhưng Đại hội không bầu, không trúng cử mặc dù quá bán. Điều này cho thấy việc bầu cử vừa qua là dân chủ thực sự, không phải là dân chủ hình thức. Từng dự với tư cách đại biểu chính thức đã 5 khóa, nhưng chưa khóa nào thấy tôi thấy giới thiệu nhiều như lần này.
