Đến vườn quýt của anh Trịnh Văn Ngoan ở thôn Nà Đinh (xã Quang Thuận, huyện Bạch Thông, Bắc Kạn) không khỏi xót xa. Quýt rụng trắng mặt đất, bốc mùi thum thủm, chua chua do đang trong quá trình thối rữa.
Anh Ngoan cho biết, khu vườn này có hơn 400 gốc quýt, cây ít nhất cho hơn 40kg quả, cây nhiều hơn 70kg. Tổng cộng là khoảng 22 tấn quýt đã bị mất trắng, không thu nổi 1kg nào. Tinh ra, thiệt hại hơn 110 triệu đồng, một số tiền rất lớn với một gia đình nông dân như anh.
 |
| Anh Trịnh Văn Ngoan ngồi buồn nhìn tài sản hàng trăm triệu của mình bị rơi rụng mất |
Một hộ dân khác ở xã Quang Thuận là bà Đinh Thị Chuyên cho biết, mùa quýt này người dân thiệt hại đủ đường. Giá quýt thấp, tư thương mua đổ đồng khoảng 5.000 đồng/kg, loại đẹp cao khoảng 6.000 đồng/kg những cũng khó tiêu thụ. Vì năm nay những thương lái ở các tỉnh, thành khác đến mua rất ít. Khi thấy trời mưa, gia đình chị Chuyên đã rất cố gắng đi hái được tý nào hay tý đấy, nhưng quýt hỏng nhiều, chỉ chọn được khoảng 15%. Mang về lại lựa lại lần nữa mà quả vẫn hỏng tiếp hơn 1/3. Khi bán cho tư thương lái chấp nhận phải trừ đi mỗi sọt từ 3 - 5kg quả hỏng.
 |
| Chị Đinh Thị Chuyên cho biết những quả còn sót lại trên cây, hái xuống cũng bị thối như này |
Đến xã Quang Thuận, huyện Bạch Thông thời điểm này đâu đâu cũng chỉ nghe tiếng than thở của người dân vì nhà nào cũng thất thu do quýt thối rụng. Hộ bị ít thì khoảng 2,5 tấn, hộ nhiều lên đến hơn 30 tấn. Thậm chí có hộ là bà Nông Thị Phùng ở thôn Nà Thoi bị mất trắng vườn quýt khoảng gần 40 tấn quả. Theo đại diện chính quyền xã Quang Thuận thì cơ bản các hộ dân đều bị thiệt hại.
Trao đổi vấn đề này với ông Hoàng Thanh Bình – Phó Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Bắc Kạn, được biết, tỉnh hiện có khoảng hơn 2.000 ha cam quýt đang độ thu hoạch trên tổng diện tích 2.600 ha. Tổng sản lượng toàn tỉnh đạt 16.000 tấn, đã thu hoạch chỉ đạt hơn 70%, còn lại 30% chưa thu hoạch, tương đương với hơn 4.000 tấn quả cả cam và quýt. Mặc dù không có thống kê chính thích về thiệt hại, song ước tính có khoảng 2.500 tấn quả gặp mưa đã bị thối, rụng. Con số thiệt hại khoảng 13 tỷ đồng.
Ông Bình giải thích quýt rụng là do cuối vụ, quả đã quá chín, cuống khô, vỏ đã tách múi nên khi gặp mưa sẽ bị thối hỏng. Còn các loại cây khác như cam, bưởi, chanh thì ít thiệt hại lớn hơn.
 |
| Quýt đã chín kỹ nên gặp mua dù không rụng nhưng cũng bị thối lõi như thế này |
Cũng theo ông Bình, vụ quýt năm nay nông dân trồng quýt ở Bắc Kạn thiệt đơn thiệt kép. Giá quýt ngay từ đầu vụ bán đổ đồng cũng chỉ đạt 5000 – 6000 đồng, lại khó bán dù là quýt sạch. Lý do nhiều vườn quýt đã già cỗi, thoái hóa nên quả có vị chua không phù hợp thị hiếu người tiêu dùng. Với giá bán như vậy người trồng quýt may ra chỉ hòa vốn.
