2 xã tại Nghi Sơn không làm nông thôn mới vì lý do bất khả kháng

Ngày 9/12, đoàn công tác của Văn phòng Điều phối Chương trình xây dựng nông thôn mới tỉnh Thanh Hóa đã đi kiểm tra và làm việc với thị xã Nghi Sơn về sử dụng nguồn vốn và kết quả thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới.

Hiện nay, thị xã Nghi Sơn (Thanh Hóa) có 13/15 xã thực hiện xây dựng nông thôn mới, trong đó có 7/13 xã đạt chuẩn nông thôn mới (2 xã không thực hiện nông thôn mới là Hải Yến, Hải Hà) và 1 xã đã hoàn thành 19/19 tiêu chí nông thôn mới nâng cao (xã Hải Nhân).

Bình quân toàn thị xã đạt 18,5 tiêu chí/xã, tăng 1,1 tiêu chí so bình quân năm 2023. Có 20 thôn đạt chuẩn nông thôn mới và 3 thôn đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu; 35 sản phẩm OCOP đạt 3 đến 4 sao.

Về tiến độ thực hiện các tiêu chí, 9 tháng năm 2024, địa phương đã huy động được hơn 194 tỷ đồng đầu tư xây dựng nông thôn mới. Các nguồn vốn hỗ trợ của cấp trên đều được sử dụng đầu tư các công trình kết cấu hạ tầng theo bộ tiêu chí nông thôn mới.

Theo lãnh đạo thị xã Nghi Sơn, khó khăn lớn nhất trong quá trình xây dựng nông thôn mới tại địa phương là việc hoàn thành tiêu chí số 17 - Môi trường và An toàn thực phẩm), trong đó quy định tỷ lệ hộ được sử dụng nước sạch theo quy chuẩn từ hệ thống cấp nước tập trung. Nguyên nhân là do địa phương chưa tìm được nhà đầu tư thực hiện dự án.

“Hiện nay các xã Tân Trường, Tùng Lâm, Phú Sơn, Phú Lâm, Thanh Sơn chưa có hệ thống cấp nước sinh hoạt tập trung. Do đó, để hoàn thành tiêu chí này, UBND thị xã đề nghị UBND tỉnh xem xét, chấp thuận phương án cấp nước cho các xã Phú Sơn, Phú Lâm từ hệ thống cấp nước thuộc dự án Khu công nghiệp Đồng Vàng.

Đề nghị UBND tỉnh Thanh Hóa cho phép thực hiện cấp nước cho các xã Tùng Lâm, Tân Trường theo định hướng phân vùng quy hoạch cấp nước (lấy nguồn nước từ nhà máy nước hồ Quế Sơn); đề nghị tỉnh chấp thuận phương án cấp nước tạm cho xã Thanh Sơn từ dự án nhà máy nước Hao Hao của Tổng Công ty Anh Phát”, ông Nguyễn Thành Nhân, Phó trưởng Phòng Kinh tế thị xã Nghi Sơn cho biết.

Bên cạnh đó, xã đảo Nghi Sơn (thị xã Nghi Sơn) hiện đang gặp khó trong việc đáp ứng các tiêu chí xây dựng nông thôn mới do người dân chủ yếu làm nghề đánh bắt, chế biến và nuôi trồng thủy sản, không có hoạt động sản xuất nông nghiệp. Bên cạnh đó, diện tích các nhà văn hóa thôn, trường học không đáp ứng yêu cầu tiêu chí xây dựng nông thôn mới, nhưng rất khó mở rộng vì quỹ đất hạn chế (một bên là núi, một bên là biển, trong khi mật độ dân số đông). Do đó chính quyền địa phương đề nghị tỉnh Thanh Hóa có cơ chế đặc thù trong xây dựng nông thôn mới để địa phương hoàn thành các tiêu chí theo quy định.

Ngoài ra, thị xã Nghi Sơn có 2 xã không nằm trong danh sách xây dựng nông thôn mới gồm Hải Hà và Hải Yến vì lý do khách quan. “Trong tương lai sẽ di dân xã Hải Hà lên xã Hải Bình để lấy quỹ đất phục vụ sản xuất công nghiệp. Tuy nhiên, hiện nay cơ quan có thẩm quyền vẫn chưa có lộ trình di dời, tái định cư cho người dân. Do đó, từ năm 2011 đến nay, xã không đầu tư và hoàn thiện các tiêu chí xây dựng thôn mới. Nếu đầu tư thì lãng phí nguồn lực bởi sau khi sáp nhập, các hạng mục đã đầu tư phải hoàn trả mặt bằng cho dự án.

Xã Hải Yến sẽ giải thể đơn vị hành chính để bàn giao diện tích tự nhiên và dân số về các phường Tĩnh Hải, Mai Lâm, Hải Thượng, Nguyên Bình, nên không nằm trong kế hoạch, lộ trình xây dựng nông thôn mới của thị xã”, ông Nhân chia sẻ.

Tại buổi làm việc với lãnh đạo thị xã Nghi Sơn, Văn phòng Điều phối Chương trình xây dựng nông thôn mới tỉnh Thanh Hóa cùng lãnh đạo địa phương và các xã đã thảo luận làm rõ những khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai chương trình. Đồng thời, các đơn vị cũng đề xuất các giải pháp tháo gỡ các khó khăn, đẩy nhanh tiến độ thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia.

Ông Dương Văn Giang, Phó Chánh Văn phòng Điều phối Chương trình xây dựng nông thôn mới tỉnh Thanh Hóa đề nghị địa phương sớm khắc phục khó khăn nội tại, tập trung hoàn thành kế hoạch và lộ trình xây dựng nông thôn mới đã đề ra.

“Đối với các dự án sử dụng nguồn vốn xây dựng nông thôn mới nhưng chậm tiến độ, không khả thi thì báo cáo cấp có thẩm quyền điều chỉnh danh mục đầu tư hoặc hoàn lại vốn cho ngân sách. Đối với các khó khăn hiện hữu về nước sạch, quy hoạch tái định cư… thị xã Nghi Sơn cần tập trung tháo gỡ trong thời gian tới. Vấn đề nào không thuộc thẩm quyền hoặc còn băn khoăn trong việc thực hiện các tiêu chí xây dựng nông thôn mới thì báo cáo lãnh đạo tỉnh xin ý kiến chỉ đạo”, ông Giang nhấn mạnh.

Trước đó, đoàn đã kiểm tra thực tế cơ sở hạ tầng, công trình văn hóa xã hội và phát triển sản phẩm OCOP tại các xã Thanh Sơn, Ngọc Lĩnh, Hải Nhân và Trường Lâm.