>> Bí thư tỉnh ủy Quảng Ninh bị ''cai than'' dọa ám sát
Đúng là có chuyện như vậy. Thông qua người nhà của tôi, có người nhắn tin sẽ tổ chức theo dõi và sát hại tôi cùng gia đình.
Sau khi việc đe doạ xảy ra, đồng chí Trương Tấn Sang - Uỷ viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư đã yêu cầu nối máy 24/24 giữa Bí thư Tỉnh uỷ với Thường trực Ban Bí Thư để chỉ đạo trực tiếp, chỉ đạo Ban Chỉ đạo phòng chống tham nhũng T.Ư xuống cùng phối hợp. Đồng chí yêu cầu dứt khoát phải khởi tố, điều tra làm rõ chứ không chỉ xử phạt cho qua.
Ngay tại địa phương, người dân, các đồng chí cán bộ hưu trí cũng rất ủng hộ.
- Sự việc nghiêm trọng này có liên quan tới việc Tỉnh uỷ Quảng Ninh và bản thân ông vừa chỉ đạo kiên quyết chặn bắt các chuyến xuất lậu than qua biên giới trong những ngày qua?
- Có thể là như vậy. Trong câu chuyện về than khai thác trái phép (còn gọi là than “thổ phỉ”) thì ngay từ những năm 2002 - 2003, Thủ tướng Chính phủ khi đó đã chỉ đạo phải nghiêm khắc xử lý. Đến hiện tại, chuyện này trở nên ngày càng nghiêm trọng, lượng than “thổ phỉ” thu giữ được rất lớn đòi hỏi cần được làm rõ nguồn gốc xuất phát từ đâu.
Thực tế, Tập đoàn Than- Khoáng sản Việt Nam (TKV) có cho phép thực hiện tận thu than, có nơi được vài chục vạn tấn, có nơi được cả triệu tấn nhưng đáng chú ý là, việc tận thu than còn được giao cho cả tư nhân.Theo báo cáo của ngành công an, Cty Đầu tư dịch vụ thương mại TKV đã ký với tư nhân thông qua những hợp đồng hàng chục vạn tấn, như tại khai trường Mạo Khê đã thu giữ được 11 hợp đồng, ở khai trường Vàng Danh cũng thu được 5 hợp đồng. Việc khai thác, quản lý than rất lỏng lẻo, không có hoàn nguyên môi trường, nhiều DN lại thuê mướn người và phương tiện từ bên ngoài vào; thậm chí, bên cạnh mỏ cũng có điểm khai thác trái phép.
Tuy nhiên, than lại không phải là một mặt hàng cấm mà là kinh doanh có điều kiện nhưng việc quản lý, khai thác than không được làm chặt chẽ. Trên 100 DN ngoài ngành than lại được cấp giấy phép kinh doanh than dù nhiều DN không đủ điều kiện kinh doanh tthan. Có 9 DN được tỉnh và Bộ Công thương cho phép xuất than đi TQ. Tại văn bản 294, ngành than giao cho 9 đơn vị được phép xuất khẩu 3 triệu tấn than qua biên giới VN- TQ, trong đó có Cty Cổ phần dịch vụ thương mại TKV lại được xuất tới 62 vạn tấn, Cty kinh doanh Than Miền Bắc TKV cũng được xuất 60 vạn tấn... nhưng lại thuê phương tiện tỉnh ngoài chở than qua Trung Quốc.
Trước tình hình khai thác, vận chuyển than rất phức tạp như vậy, vừa qua, tỉnh Quảng Ninh đã mở đợt cao điểm, xử lý 382 lò bãi thu gom than trái phép; 60 ô tô, 10 tàu, 19 máy nổ, 8 máy tời...bị thu giữ; tịch thu 5 vạn tấn than (xấp xỉ 20 tỷ đồng); bắt giữ 651 đối tượng để phân loại xử lý; xử lý hành chính 635 vụ, phạt trên 1,3 tỷ đồng chủ yếu là đối với các xe chở than trái phép; trục xuất 60 người tỉnh ngoài...Công an và Viện kiểm sát đề nghị Thường trực Tỉnh uỷ giao cho TKV xử lý vụ thiếu hụt 60 vạn tấn than, khởi tố xử lý 4 vụ, trong đó có vụ Tô Ích Đàm trộm cắp trong một đêm 4.606 tấn than.
.jpg)
Đặc biệt, từ 8/4 đến nay, đã bắt giữ 104 tàu vận chuyển than đi TQ, trong đó, chỉ 3 tàu có giấy tờ hợp pháp, còn lại chỉ là chứng từ, giấy tờ ma, không có hồ sơ và hoá đơn. Tỉnh uỷ đã giao cho UBND tỉnh phân loại 104 tàu này, tàu nào chỉ vi phạm hành chính thì xử phạt, tàu nào đủ yếu tố thì khởi tố, tịch thu. Lượng than khai thác trái phép còn ở các cảng rất lớn, có 1 số tàu đã nhận than nhưng đang trốn tránh; có chủ cai than có biểu hiện chôn giấu than, tỉnh đã lập 4 đoàn kiểm tra để làm rõ.
- Quan điểm của Tỉnh uỷ về vấn đề khai thác, kinh doanh than trái phép này là thế nào? Làm sao để chấm dứt tình trạng này, thưa ông?
- Tình trạng này có nguyên nhân do cơ chế. Năm 2007, ước tính Qảng Ninh xuất lậu sang TQ khoảng 10 triệu tấn than, tương đương 1000 tỷ đồng. Quan điểm của chúng tôi là nên dừng xuất khẩu tiểu ngạch than sang Trung Quốc, nếu vẫn để thì không thể quản lý được. Hơn nữa, ranh giới ngành than quản lý rất rộng, người ngoài đào bới nhưng cũng không loại trừ 1 số GĐ thuộc ngành than cho người ngoài vào khai thác rồi chia phần trăm. TKV độc quyền sản xuất và tiêu thụ thì khác nào vừa quản lý Nhà nước vừa thực hiện, như thế có nên không? Nếu khai thác thế này, không mấy năm nữa tài nguyên hết, ngân sách thất thu, môi trường bị huỷ hoại.Hơn nữa, đã xuất hiện một số băng nhón tranh giành ảnh hưởng lẫn nhau để giành quyền khai thác than, thực hiện những hành vi tiêu cực...
