Có thể nói giống lúa thuần Khang Dân 18 là một hiện tượng độc đáo trong ngành nông nghiệp Việt Nam bởi được nông dân nhiều vùng ưa chuộng do độ thích nghi rộng, tuổi thượng thọ thuộc vào hàng cực hiếm, trên dưới 20 năm.
Mấy năm qua Cty CP Công nghệ cao Hà Phát đã phối hợp với chuyên gia Trung Quốc tiến hành nhập nội vật liệu, đánh giá và chọn lọc ra các giống lúa thuần mới trong đó có giống Khang Dân 28.
Điều thú vị là tác giả của giống này lại chính là người đã chọn tạo ra Khang Dân 18 lẫy lừng một thủa, ông Trịnh Hằng Thụ. Vốn là người thấu hiểu Khang Dân 18 nên hơn ai hết ông Thụ biết được nó có những nhược điểm gì. Khang Dân 28, thế hệ Khang Dân mới đã khắc phục hầu hết những nhược điểm của giống cũ như chất lượng gạo kém, hay đổ ngã mà vẫn giữ được những đặc tính tốt đẹp thủa nào.
Khang Dân 28 được trồng thử từ vụ xuân 2009 và đưa vào hệ thống khảo nghiệm quốc gia từ vụ xuân 2010, lấy chính giống đối chứng là Khang Dân 18. Là giống cảm ôn thuộc nhóm ngắn ngày, có TGST tương đương với Khang Dân 18 nên có thể dễ dàng bố trí gieo trồng trên các chân đất làm cây vụ đông sớm ở các tỉnh miền Bắc hoặc vùng chạy lũ ở các tỉnh miền Trung.
Thuộc loại hình thấp cây, chiều cao trung bình từ 90-106 cm, thấp hơn so với Khang Dân 18 (90-116 cm), có dạng hình gọn, trỗ tập trung, thoát cổ bông tốt, độ thuần đồng ruộng cao, cứng cây, bền lá. Năng suất bình quân của Khang Dân 18 đạt 65,0 -75,0 tạ/ha, thâm canh tốt đạt 85,0-90,0 tạ/ha, cao hơn giống Khang Dân 18 khoảng 10%. Khang Dân 28 có hạt gạo nhỏ, dài và trắng trong, tỷ lệ gạo lật, gạo xát trắng, gạo nguyên cao hơn hẳn so với Khang Dân 18, điều quan trọng là cơm của Khang Dân 28 mềm và ngon hơn.
Thay thế Khang Dân 18 đó cũng chính là mục tiêu của Cty Hà Phát khi tung ra thị trường Khang Dân 28 trong thời điểm một số giống lúa chất lượng thấp gạo hầu như chỉ tự sản tự tiêu chứ không thể bán được, dù giá thấp. TGST ở miền Bắc: Vụ xuân từ 120-125 ngày. Vụ mùa 105 ngày. Miền Trung, Tây Nguyên: Vụ ĐX từ 100-105 ngày. Vụ HT 95-100 ngày.
Anh Trương Quang Lịch-người đầu tiên trồng Khang Dân 28 ở thôn 5 xã An Ninh (Bình Lục, Hà Nam) bảo với tôi rằng: “Lúc đầu không người dân nào muốn trồng thử giống mới, tôi xung phong làm. Sau 5 vụ trôi qua, giống Khang Dân 28 giờ đã thay thế gần hết Khang Dân 18 ở thôn, tổng cộng 80 mẫu lúa thì 50 mẫu đã trồng giống này.
Dân tôi chuộng Khang Dân 18 bởi năng suất khá (trung bình 2,7 tạ/sào, thâm canh tốt được trên 3 tạ/sào), bởi gạo ít bạc bụng, cơm mềm, thơm ngon hơn hẳn Khang Dân 18. Ngay cả chuyên gia Trịnh Hằng Thụ hai lần đến thôn, cùng ra đồng, cùng ăn cơm với chúng tôi, ông cũng bảo rất vui trước kết quả”.
