Bất chấp sự gia tăng lây nhiễm Covid-19, nông dân và công nhân nông nghiệp vẫn tham dự một cuộc biểu tình chống lại luật nông nghiệp, ở Barnala, thuộc bang Punjab, Ấn Độ. Ảnh: Reuters.
Trong khi Ấn Độ chiến đấu với số ca lây nhiễm Covid-19 gia tăng, ở ngoại ô New Delhi, hàng ngàn nông dân vẫn tiếp tục ngồi biểu tình sau nhiều tháng để chống lại luật nông nghiệp mới.
Rất nhiều nông dân Ấn Độ đang được đưa đón đến và đi từ các ngôi làng để vừa biểu tình và vừa thu hoạch vụ lúa mì năm nay.
Các nguồn tin thương mại cho biết, để xoa dịu những người biểu tình, cơ quan mua ngũ cốc của nhà nước có khả năng phải mua một lượng lớn lúa mì với giá đảm bảo, lạm vào ngân sách và làm tăng lượng dự trữ vốn đã cao.
Devinder Sharma, một chuyên gia về chính sách lương thực và trang trại độc lập cho biết: “Chính phủ có thể biết biểu tình bị dao động khi nông dân phải đi thu hoạch, nhưng dù sao họ cũng đưa ra một chiến lược ứng phó thông minh".
Một quan chức cấp cao tham gia hoạch định chính sách nông nghiệp cho biết chính phủ đã tổ chức nhiều vòng đàm phán với nông dân.
"Chính phủ rất muốn ngồi với nông dân và giải quyết những bất bình của họ, nhưng những người nông dân cũng cần phải có thái độ cởi mở", quan chức không muốn nêu tên vì không được phép nói chuyện với giới truyền thông.
Lãnh đạo cuộc biểu tình, Amreek Singh, chắc chắn rằng các cuộc biểu tình có thể kéo dài chừng nào cần thiết.
"Tại Singhu, một trong ba trại biểu tình ở ngoại ô thủ đô, các tình nguyện viên đã chuẩn bị các bảng phân công để đảm bảo rằng mỗi khi một nhóm nông dân đi thu hoạch lúa mì, một nhóm có quy mô tương tự sẽ tham gia biểu tình", Singh nói.
Ông bổ sung thêm rằng sự sắp xếp tương tự diễn ra ở các bang Punjab và Uttar Pradesh - cũng là một phần của vành đai ngũ cốc của Ấn Độ.
Một trong những nông dân trong danh sách của Singh là Rajendra Beniwal, người đã đến Shahjanpur, cách Delhi khoảng 100km về phía bắc, rời đi vào giữa tháng 4 để về thực hiện vụ thu hoạch. Ông đặt mục tiêu trở lại các cuộc biểu tình ngay sau khi công việc hoàn thành.
"Những vụ thu hoạch lúa mì lớn luôn thách thức về mặt hậu cần, nhưng điều đó chưa bao giờ khiến chúng tôi nản lòng", ông nói.
Nông dân bắt đầu tuần hành tới New Delhi vào tháng 11/2020 để phản đối ba luật cho phép khu vực tư nhân có vai trò lớn hơn trong việc mua, định giá và lưu trữ hàng hóa nông nghiệp cũng như giảm sự bảo vệ của nhà nước đối với người trồng trọt trong nhiều thập kỷ.
Chính phủ của Thủ tướng Modi và một số nhà kinh tế cho rằng cần phải có luật để hiện đại hóa nền nông nghiệp của Ấn Độ, làm cho nền nông nghiệp này trở nên hiệu quả hơn, hấp dẫn hơn đối với đầu tư tư nhân.
Ba địa điểm biểu tình khổng lồ đã được dựng lên dọc theo các đường cao tốc dẫn vào New Delhi, và các cuộc tuần hành vào thành phố với sự tham gia của hàng chục nghìn người đôi khi kết thúc bằng các cuộc đụng độ bạo lực với cảnh sát.
Khi phong trào nổi lên vào năm ngoái, nông dân vẫn chưa quên kế sinh nhai của mình. Vào cuối tháng 11, họ đã trồng lúa mì trên diện tích kỷ lục 34,5 triệu ha, kết quả là vụ mùa bội thu năm nay ước tính trị giá hơn 40 tỷ USD.
Nông dân Ấn Độ thu hoạch lúa mì. Năm nay Ấn Độ sẽ bội thu lúa mì, khoảng 109 triệu tấn. Ảnh: KJ.
Điều đó đã tạo ra vấn đề cho người mua ngũ cốc nhà nước, Tập đoàn Lương thực Ấn Độ (FCI), cam kết mua thêm lúa mì nếu sản lượng tăng theo chương trình phúc lợi lương thực hào phóng của đất nước.
Với việc các công ty thương mại tư nhân trên toàn cầu hầu như vắng mặt trong đại dịch virus Corona, việc mua bán của họ phải tăng lên.
Các nguồn tin thương mại và công nghiệp cho biết lượng mua lúa mì của FCI chắc chắn sẽ vượt mức thu mua kỷ lục của năm ngoái là khoảng 39 triệu tấn, vào thời điểm mà lượng dự trữ đã dồi dào.
Quan chức chính phủ cho biết: “Ý tưởng của chúng tôi là hỗ trợ nông dân và chúng tôi cam kết mua nhiều lúa mì nhất có thể".
Dự trữ lúa mì tại các kho của FCI vào ngày 1/4, khi mùa tiếp thị mới bắt đầu, đạt mức kỷ lục 27,3 triệu tấn, gần gấp 4 lần mục tiêu. Tồn kho gạo tổng cộng 49,9 triệu tấn, so với mục tiêu là 13,6 triệu.
Năm ngoái, FCI đã phải lưu trữ hơn 14 triệu tấn lúa mì trong các nhà kho tạm thời và sẽ phải tìm thêm kho chứa tạm vào năm 2021/22.
Chi phí cũng đang tăng cao.
Trong thập kỷ qua, giá mà FCI mua lúa mì và gạo phổ biến từ nông dân đã tăng lần lượt 64% và 73% và chi phí lưu kho cũng tăng lên.
Tuy nhiên, giá mà FCI bán 5kg lúa mì và gạo mỗi tháng cho hơn 800 triệu người hưởng lợi từ chương trình phúc lợi lương thực vẫn không thay đổi ở mức tương ứng là 2 rupee và 3 rupee/kg.
Một số thương nhân cho biết Ấn Độ đã bỏ lỡ cơ hội hiếm có để xuất khẩu lúa mì khi giá toàn cầu tăng từ 70 USD lên 280 USD/tấn (giao lên tàu - FOB) trong tháng 8-12 năm ngoái.
Rajesh Paharia Jain, một thương nhân cao cấp tại Unicorp Pvt Ltd., cho biết với khoản trợ cấp vận chuyển nội địa 20 USD/tấn, Ấn Độ có thể đã vận chuyển hơn 5 triệu tấn lúa mì cho người mua ở nước ngoài.
Jain nói đây là cơ hội chỉ có một lần, nhưng Ấn Độ bỏ lỡ do chậm trễ trong hỗ trợ hậu cần.
Quan chức chính phủ cho biết các nhà chức trách không thể hành động với quyền tự do như các thương nhân thông thường, và bị hạn chế chuyển sang xuất khẩu khi giá cả biến động.
Giá toàn cầu đã giảm xuống kể từ đó, vì vậy lúa mì Ấn Độ hiện có giá khoảng 280 đô la một tấn trong khi lúa mì Úc có giá khoảng 220-225 USD/tấn nhưng có chất lượng cao hơn. Đến tháng 6-7, nguồn cung từ Nga và Ukraine đổ vào thị trường, đóng cửa hoàn toàn cơ hội xuất khẩu của Ấn Độ.
Tuy nhiên, việc duy trì lượng lúa mì tồn kho lớn như vậy có thể làm tổn hại đến ngành nông nghiệp Ấn Độ về lâu dài, một số nhà kinh tế cho biết.
“Giải pháp nằm ở việc xây dựng một chính sách xuất khẩu nhanh", chuyên gia về chính sách lương thực Sharma nói. "Chính sách đó sẽ là giải pháp đôi bên cùng có lợi cho chính phủ và nông dân."
