Con đường mở lối tương lai
Bí thư Đảng ủy xã Thanh Tương, huyện Na Hang, tỉnh Tuyên Quang Phạm Tiến Sỹ bảo rằng, lên Bản Bung bây giờ không nhận ra ngày xưa nữa. Đường bê tông kiên cố chạy từ trung tâm UBND xã leo qua dốc cua, vực thẳm mà lên tậm trung tâm của làng dài hơn 6km.
Một góc Bản Bung. Ảnh: Đào Thanh.
Ngày trước, người ta nghĩ về Bản Bung là nghĩ về ngôi làng ở trên những triền núi cheo leo, sương mù giăng kín lối, những con đường mòn nhỏ hẹp, gồ ghề như sợi chỉ mỏng manh bám vào vách đá.
Ở nơi ấy, người Tày, người Dao vẫn ngày ngày bám vào đó để tìm đến con chữ, tìm đến và kết nối với những bản làng dưới chân núi. Mỗi sáng, những đứa trẻ chân trần, áo mỏng manh, khoắc cặp sách trên lưng, run rẩy đi qua những con dốc trơn trượt, nơi chỉ cần một bước sẩy chân là rơi xuống vực sâu hun hút. Những hôm trời mưa, con đường ấy như biến thành bẫy bùn lầy, níu chân từng bước đi nặng nhọc.
Nhưng khắc nghiệt nhất là những đêm tối mịt mùng, khi có người đau ốm cần xuống trung tâm y tế. Giữa màn đêm thăm thẳm, tối như mực, ánh đèn pin chập chờn soi từng bước chân run rẩy trên lối mòn hun hút. Mưa rơi, gió rít, bóng cây rừng đổ xuống thành những hình thù đáng sợ. Người cõng bệnh nhân, người dìu dắt, ai nấy đều nín thở bước đi trong nỗi lo âu, sợ hãi. Bàn chân đã bật máu mà những tảng đá vẫn tìm cách ngăn cản lối đi. Chỉ cần một viên đá lăn, một vệt bùn trơn, cũng đủ để biến hành trình này thành thảm kịch.
Con đường bê tông về Bản Bung. Ảnh: Đào Thanh.
Bí thư Chị bộ thôn Bản Bung, xã Thanh Tương, Nông Thị Hoài là một nà giáo già nghỉ hưu. Bà là người con của Bản Bung. Những ngày còn đứng lớp, bà Hoài đã quá quen với những buổi sớm gió núi lạnh tê tái, với con đường dốc quanh co, trơn trượt sau mỗi trận mưa rừng. Có những hôm trời giông gió, cây rừng đổ chắn lối, chờ mãi chẳng thấy ai đi qua giúp, bà tự mình gỡ cây, lách xe qua bùn đất.
Đến khi đặt chân đến trường, người bà đã ướt đẫm mồ hôi, bùn đất bám đầy gấu quần. Nhìn lũ học trò cũng lấm lem bùn đất như mình, bà nghẹn ngào, nước mắt cứ thế trào ra. Bà biết rằng, không chỉ riêng bà, mà cả dân làng Bản Bung đều mang chung một nỗi vất vả trên những con đường gập ghềnh ấy.
Chính những ký ức ấy đã thôi thúc bà quyết tâm hiến đất làm đường. Mảnh nương vốn là kế sinh nhai của gia đình, vậy mà bà chẳng ngần ngại cho đi, chỉ mong con đường được mở, mong cuộc sống người dân đỡ nhọc nhằn hơn.
Đường bê tông kiên cố, mở ra hướng phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống của người dân ở Bản Bung. Ảnh: Đào Thanh.
Và bà đã không đơn độc, khi tấm gương của bà đã lay động lòng người, khiến cả bản làng đồng lòng hiến tới 2.200m2 đất để Nhà nước làm đường. Ngày nghe tin đường sắp mở, người dân Bản Bung đếm từng đêm, mong ngóng trời mau sáng để thấy máy móc khởi công.
Giữa năm 2021, con đường hoàn thành. Cũng trong năm ấy, điện lưới quốc gia kéo về bản. Bản Bung, từ những ngày lầm lũi trong bóng tối, giờ đây bừng sáng giữa đại ngàn. Từ ngày có đường bê tông, cuộc sống đổi thay từng ngày. Những ngôi nhà khang trang mọc lên, hợp tác xã ra đời, có cả gia đình làm homestay đón khách du lịch. Cái nghèo lùi dần, no ấm dần đầy lên trong từng mái bếp, từng nụ cười.
Vườn rau, quả hữu cơ giữa núi rừng xanh thẳm
Giữa lưng chừng núi rừng Bản Bung, nơi những vườn rau trước kia chỉ nhỏ bằng manh chiếu, bỗng mọc lên một màu xanh bạt ngàn trải rộng đến tận chân trời. Vườn rau của anh Nguyễn Đình Tâm, Tổng Giám đốc HTX Nông nghiệp và Dịch vụ Tâm Hương lớn đến nỗi, nếu cả làng cùng mang gùi ra thu hoạch, cũng chẳng thể hái hết trong một ngày. Người già ngồi bên bếp lửa trầm ngâm, bọn trẻ ngước mắt tò mò, ai cũng tự hỏi: “Anh Tâm trồng nhiều rau thế để làm gì?”
Vườn rau đạt tiêu chuẩn hữu cơ của HTX Nông nghiệp và Dịch vụ Tâm Hương. Ảnh: Đào Thanh.
Ngày mới đặt chân lên Bản Bung, giữa những con dốc quanh co, Nguyễn Đình Tâm lặng lẽ gõ cửa từng nhà, kiên nhẫn ngồi bên bếp lửa trò chuyện cùng những người già, cùng những đôi mắt còn đầy hoài nghi. Anh kể về một giấc mơ, giấc mơ biến mảnh đất bỏ hoang thành vườn rau trù phú, nơi mỗi nhành rau, mỗi luống cải đều lớn lên bằng sự chăm chút của bàn tay con người, không hóa chất, không độc hại.
Dần dần, sự chân thành của anh đã thấm vào lòng người. Những thửa đất cằn cỗi dần biến thành những luống rau xanh mướt. Người làng, từ chỗ ngần ngại, rồi cũng dần quen với việc ra vườn từ sáng sớm, cẩn thận vun đất, tưới nước, chăm sóc từng gốc su hào, từng luống bắp cải theo quy trình an toàn nghiêm ngặt. Không chỉ có rau lớn lên, mà niềm tin cũng đã đâm chồi, nảy lộc. Vườn rau của anh Tâm không chỉ nuôi đất, mà còn nuôi cả hy vọng về một cuộc sống đủ đầy hơn cho người dân nơi đây.
Mô hình dâu tây đã được trồng thành công ở Bản Bung. Ảnh: Đào Thanh.
Hai năm rồi kể từ ngày Nguyễn Đình Tâm gieo xuống Bản Bung những hạt giống rau, đến nay vườn rau ấy ngày một trải rộng, ôm trọn lấy núi đồi. Những luống rau cải kale vươn mình đón nắng, những dãy bắp cải cuộn tròn như những chiếc nắm tay chắc nịch, chứng minh cho công sức của người vun trồng.
Từng chiếc xe nối đuôi nhau trên con đường làng, lăn bánh mang theo mỗi bó rau tươi lành xuống phố. Vườn rau rộng lớn ấy chưa kịp già, chưa kịp úa, bởi chúng đã kịp lên đường, mang theo hương vị của núi rừng, của mưa ngàn gió núi đến các siêu thị dưới thành phố. Rau của anh Tâm không chỉ là rau, đó còn là ước mơ, là khát vọng, là sự hồi sinh của đất, là niềm tin vào một ngày mai trù phú hơn trên mảnh đất quê hương.
Người làng vẫn thường kháo nhau, người dưới xuôi giờ chuộng rau trồng theo cách của người trên núi. Đó là thứ rau lớn lên từ đất mẹ, được nuôi bằng phân chuồng, tắm trong sương sớm, không vương một chút hóa chất hay thuốc trừ sâu. Giữa vườn rau xanh mướt bạt ngàn, một tấm biển màu xanh da trời đứng sừng sững, ghi rõ mô hình canh tác hữu cơ, như một lời khẳng định đầy tự hào về sự thuần khiết của đất và cây.
Du khách thích thú khi tham quan, trải nghiệm tại mô hình trồng dâu hữu cơ tại Bản Bung. Ảnh: Đào Thanh.
Giờ đây ở Bản Bung, vườn rau của HTX Nông nghiệp và Dịch vụ Tâm Hương rộng 5ha, trung bình mỗi ngày cung cấp ra thị trường khoảng 500kg rau các loại, giải quyết việc làm cho 20 lao động địa phương. Đặc biệt, ở đây đã trồng thành công vườn dâu tây rộng 5.000m2, cho quả đẹp mã, vị ngọt đậm, được khách hàng ưa chuộng.
HTX cũng liên kết với các hộ dân người Tày, người Dao ở thôn Bản Bung làm du lịch cộng đồng nhằm khai thác tiềm năng, thế mạnh đưa Bản Bung trở thành địa chỉ hấp dẫn du khách trong và ngoài tỉnh tìm về; cải thiện đời sống của người dân.
Bí thư Đảng ủy xã Phạm Tiễn Sỹ cho biết, từ ngày có con đường, đời sống của người dân ở Ban Bung đã đổi thay nhiều. Hiện toàn thôn có 50 hộ dân, thì chỉ còn 6 hộ nghèo và 3 hộ cận nghèo. Thôn đã có 2 HTX; có 2 hộ gia đình làm dịch vụ homestay… Con đường mới mở, mang theo cả hy vọng, mang theo cả ánh sáng của một tương lai tươi đẹp như những tia nắng đầu xuân ấm áp.
