1 
Bằng cấp giả đã được báo động nhiều năm, nhưng vẫn chưa có giải pháp đẩy lùi hữu hiệu. Vì vậy, khi gặp gỡ Đại biểu Quốc hội là Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao Lê Minh Trí, không ít cử tri TP.HCM đã nhắc lại vấn nạn bằng cấp giả đang ảnh hưởng đến uy tín của ngành giáo dục và làm hao hụt lòng tin của nhân dân.
Dường như thấu hiểu bức xúc của quần chúng, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao Lê Minh Trí cho rằng, đây là một thực trạng cần chấn chỉnh. Tuy nhiên, theo ông Lê Minh Trí, dù là bằng cấp giả hay bằng cấp thật mà không có năng lực thì làm việc ở đâu cũng không được trọng dụng.
Sở dĩ cử tri đưa ra nỗi lo về bằng cấp giả với Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, là nhằm gửi gắm mong muốn sớm có cơ chế thẩm tra, ngăn chặn và chế tài mạnh mẽ hơn nữa với những trường hợp “học giả, bằng thật”.
Lý do, bằng cấp giả đang tràn lan, thách thức cả lương tri cộng đồng. Thậm chí, trên mạng xã hội có những địa chỉ công khai rêu rao dịch vụ “nhận làm tất cả mọi loại giấy tờ, bằng cấp, chứng chỉ khác... theo đúng nhu cầu của khách hàng”.
Có lẽ đã đến lúc phải nghiêm túc xác định, bằng cấp giả không còn là câu chuyện riêng của những người làm công tác đào tạo. Nhiều vụ án liên quan đến bằng cấp giả đã được phanh phui và xét xử.
Trong đó, nổi cộm nhất là cựu Hiệu trưởng Trường Đại học Đông Đô Dương Văn Hòa bị tuyên phạt 12 năm tù, vì đã tiếp tay cung ứng hàng trăm bằng cấp giả để thu lợi bất chính.
Bằng cấp giả cũng là một loại hàng hóa giả, xuất hiện và tồn tại dựa theo cán cân cung - cầu. Bằng cấp giả càng ngày càng leo thang về chất lượng ảo. Từ bằng tú tài giả đến bằng cử nhân giả, rồi đến bằng tiến sĩ giả cũng mua bán ỡm ờ.
Chắc chắn không mấy người chấp nhận hao tiền tốn của để tìm kiếm bằng cấp giả, nhằm mục đích ra oai trí thức với thiên hạ. Bằng cấp giả được trang bị cho những mưu tính cụ thể như thi tuyển viên chức, nâng ngạch công chức, bổ nhiệm cán bộ… Nghĩa là, hậu quả của bằng cấp giả thật khôn lường.
Liệu bằng cấp giả có chấm dứt khi năng lực thực sự được đề cao, như quan niệm của ông Lê Minh Trí không? Đúng, khi và chỉ khi, bằng cấp trở thành tiêu chí sau cùng để đánh giá một con người trong hệ thống nhân sự các cấp, các ngành.
Bằng cấp không phải trang sức diêm dúa và bằng cấp cũng không phải thước đo duy nhất. Nếu triển khai đồng bộ trả lương theo vị trí việc làm, chứ không phải trả lương theo học hàm hoặc học vị, thì bằng cấp giả sẽ hết đất sống ngay.
Đó là nguyên nhân vì sao trong khối doanh nghiệp tư nhân và trong các doanh nghiệp có vốn nước ngoài, gần như không thấy lùm xùm bằng cấp giả.
Cái gì “giả” cũng đáng sợ, mà bằng cấp giả còn đáng sợ gấp nhiều lần. Bởi lẽ, một con người dám dùng bằng cấp giả để mưu cầu lợi ích thật, thì họ xem thường mọi chuẩn mực đạo đức và sẵn sàng bán rẻ mọi giá trị khác. Hãy nhớ rằng, thực phẩm giả chỉ gây họa trong một khu vực và trong một thời điểm, còn bằng cấp giả sẽ gây họa sâu rộng và lâu dài.
