Bao giờ Nghệ An có nghĩa trang sinh thái vĩnh hằng?

Gỡ hoài chưa hết khó

Nghệ An là tỉnh đông dân số, qua khảo sát đứng thứ 4 cả nước, nhu cầu về mai táng rất cấp thiết. Việc sớm hình thành một nghĩa trang sinh thái “đa chức năng” là nhiệm vụ then chốt, tuy nhiên quá trình thực hiện lại không mấy suôn sẻ.

Trên thực tế, ý tưởng triển khai “Công viên nghĩa trang sinh thái vĩnh hằng” gặp trắc trở ngay từ ban đầu. Theo tìm hiểu của Nông nghiệp Việt Nam, trước đây dự án do Tổng Công ty Hợp tác kinh tế Việt Lào làm chủ đầu tư, được UBND tỉnh Nghệ An phê duyệt tại Quyết định số 2566/QĐ-UBND ngày 4/6/2016 với tổng diện tích 85 ha, thuộc địa phận xã Hưng Tây, huyện Hưng Nguyên.

Dự án Công viên nghĩa trang sinh thái vĩnh hằng có tổng kinh phí xây dựng khoảng 500 tỷ đồng, đáp ứng nhu cầu an táng của 43.801 mộ phần. Trong đó an táng 1 lần từ 5 -10%, hung táng 10 – 15%, di chuyển và quy tập 10 -15%, cát táng 60 – 75%, hỏa táng 3 – 5%.

Sau khi rà soát, nhận thấy quá nhiều yếu tố bất thuận nên Tổng Công ty Hợp tác kinh tế Việt Lào quyết định “dừng cuộc chơi”. Mãi đến ngày 17/8/2017, tỉnh Nghệ An mới chấp thuận chủ trương đầu tư cho Công ty TNHH Phúc Lạc Viên – Đài hóa thân Hoàn Vũ Nghệ An. Cần nhấn mạnh thêm, doanh nghiệp này thuộc Tổng Công ty Cổ phần Hợp Lực, vốn đã tạo dựng được uy tín thông qua  hàng loạt dự án “tâm linh” quy mô, rõ nhất là 2 công trình điểm đang hoạt động rất hiệu quả tại 2 tỉnh giáp ranh là Hà Tĩnh và Thanh Hóa.

Sau điều chỉnh, tổng diện tích đất quy hoạch của dự án “Công viên nghĩa trang sinh thái vĩnh hằng” là 78,47 ha. Cơ cấu phân khu chức năng và tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan được phân chia thành nhiều hạng mục mang tính liên kết, gồm: Khu tâm linh; khu hung táng; khu cát tác; khu an táng 1 lần; khu hỏa táng; khu hành chính, dịch vụ; khu xử lý kỹ thuật; khu cây xanh, mặt nước và phần mộ hiện có; bãi đậu xe.

Bàn đến Chủ đầu tư, hiện Công ty TNHH Phúc Lạc Viên – Đài hóa thân Hoàn Vũ Nghệ An đã được UBND tỉnh phê duyệt quy hoạch chi tiết tại Quyết định số 455/QĐ-UBND ngày 19/2/2019; phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 ngày 14/4/2021; phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường tại Quyết định số 5416/QĐ-UBND ngày 26/12/2019).

Ngoài ra, đơn vị cũng phối hợp chặt chẽ với Hội đồng BT GPMB trong quá trình kiểm đếm hiện trạng tài sản trên đất để tiến hành chi trả bồi thường. Điều này được thể hiện bằng động thái được bàn giao đầy đủ 32,55 ha để triển khai giai đoạn 1 của dự án “Công viên nghĩa trang sinh thái vĩnh hằng”.

Những tưởng  dự án nhanh chóng đi vào vận hành để giảm tải áp lực đè nặng bấy lâu nhưng diễn biến thực tế lại không phải vậy, trên dưới chưa đồng nhất quan điểm nên tiến độ chung cũng bị ảnh hưởng theo.

Có đủ quỹ đất trong tay nhưng quá trình thi công lại không suôn sẻ. Từ ngày 10/9/2021 đến nay, hễ Công ty TNHH Phúc Lạc Viên – Đài hóa thân Hoàn Vũ Nghệ An điều động phương tiện, máy móc ra công trường thì y như rằng gặp phải sự phản ứng quyết liệt của số đông người dân tại thôn Phúc Điền, xã Hưng Tây.

Sáng 15/9, ông Hoàng Văn Long, Chủ tịch UBND xã Hưng Tây xác nhận: Giai đoạn 1 đã bàn giao cho chủ đầu tư 32,55 ha, dù vậy nhân dân chưa đồng tình. Bà con đề nghị lãnh đạo UBND tỉnh về họp, đối thoại trực tiếp.

Rối như tơ vò

Trước đó, ngày 6/9/2021, Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An, ông Nguyễn Đức Trung đã chủ trì buổi làm việc, bàn giải pháp thực hiện dự án Công viên nghĩa trang sinh thái vĩnh hằng. Sau khi nghe Chủ đầu tư, UBND huyện Hưng Nguyên báo cáo, ông Trung kết luận:

“Đây là dự án quan trọng với mục đích phục vụ dân sinh, đáp ứng nhu cầu mai táng của người dân thông qua giải pháp công nghệ hiện đại, tiết kiệm, văn hóa và bảo vệ môi trường. Tuy nhiên tiến độ triển khai quá chậm, nguyên nhân chủ yếu do công tác chỉ đạo phối hợp của huyện, xã trong việc GPMB, bàn giao đất cho dự án chưa quyết liệt, cần phải rút kinh nghiệm và tập trung chỉ đạo trong thời gian tới”.

Về phía huyện Hưng Nguyên, địa phương này cũng thừa nhận một số khó khăn, vướng mắc, nhất là công tác GPMB, xác định nguồn gốc sử dụng đất. Ngoài ra, quá trình tuyên truyền cho người dân hiểu sâu về lợi ích của dự án, cũng như tác động ảnh hưởng đến môi trường chưa thực sự thấu đáo…

Trên tinh thần đó, Thường trực Huyện ủy Hưng Nguyên yêu cầu UBND huyện cùng các đơn vị liên quan tập trung thực hiện tốt 8 nhiệm vụ, trong đó có nội dung: “Công an huyện phối hợp, rà soát, lập danh sách các đối tượng tham gia cản trở thi công, lôi kéo, kích động gây hoang mang, ảnh hưởng đến dự án để tham mưu, xử lý kịp thời theo quy định của pháp luật”.

Thực hiện theo thông báo số 511/Tb-UBND ngày 6/9/2021, Chủ đầu tư có nhiệm vụ phải tập trung nguồn lực gấp rút hoàn thành 2 lò hỏa táng và các công trình phụ trợ liên quan trước ngày 30/11/2021. Trong bối cảnh vừa làm vừa lo ngay ngáy như hiện nay, dễ thấy kế hoạch trên không mấy khả thi.