Trong nhiều thập kỷ qua, Khoa Thú y luôn luôn phát triển theo định hướng của Nhà nước về chủ trương đảm bảo an toàn, an ninh lương thực, thực phẩm và đã đạt được nhiều thành tựu đáng kể.
Học viện Nông nghiệp Việt Nam thực hiện phẫu thuật mổ bụng lấy thai với bê BBB sinh ra bằng cấy phôi (2016). Ảnh: Học viện Nông nghiệp Việt Nam.
Những năm gần đây, ngành nông nghiệp đang ngày càng có những bước chuyển mình mạnh mẽ. Ngoài nhu cầu về thực phẩm nông nghiệp thì xu hướng chăm sóc thú cưng (chó, mèo và các động vật khác) phục vụ đời sống tinh thần của người dân đang ngày càng phát triển. Bộ môn Ngoại sản - Khoa Thú y đã và đang tập trung phát triển ngành Ngoại khoa theo hai hướng chính gồm: Ngoại khoa cho đại gia súc thực hiện ngoài trang trại và Ngoại khoa cho thú cưng thực hiện tại các phòng khám thú y dành cho thú cưng.
Trong ngành công nghiệp thú cưng, vai trò của vật nuôi với chủ nuôi ngày càng quan trọng, những yêu cầu trong phẫu thuật ngoại khoa cũng tăng lên cả về số lượng và chất lượng. Cùng với các ca triệt sản và mổ đẻ thông thường, những phẫu thuật phức tạp về lồng ngực, ổ bụng, răng hàm mặt, hộp sọ, xương, khớp và dây chằng đã được thực hiện thường xuyên.
Bên cạnh các thao tác kỹ thuật, vệ sinh, sát trùng thông thường trước đây thì kỹ thuật siêu âm, chụp X-Quang, gây mê, gây tê, giảm đau và chăm sóc hậu phẫu đã được xây dựng. Vì vậy, Bác sỹ Ngoại khoa thú cưng sẽ là một ngành nghề được xã hội rất quan tâm, chú trọng.
Cùng với đó, khoa học kỹ thuật và cơ sở vật chất phục vụ cho công tác phẫu thuật ngoại khoa thú cưng ngày càng được nâng cao, các bài giảng về phẫu thuật ngoại khoa cũng từng bước theo kịp ngoại khoa nhân y. Học viện Nông nghiệp Việt Nam đã tập trung xây dựng hệ thống phòng mổ khử trùng, hệ thống đèn mổ, máy siêu âm và X-Quang, mổ nội soi phục vụ công tác đào tạo, giảng dạy và chữa bệnh cho thú cưng.
Phối hợp với Viện Chăn nuôi thực hiện phẫu thuật cấy phôi lợn trong khuôn khổ dự án "Thành lập ngân hàng gen đông lạnh cho các giống lợn bản địa của Việt Nam và phát triển hệ thống chăn nuôi bền vững để bảo vệ đa dạng sinh học" (ngày 02/08/2018). Ảnh: Học viện Nông nghiệp Việt Nam.
Trong các trang trại, ngoại khoa gia súc tập trung theo hướng áp dụng khoa học và kỹ thuật phục vụ chăn nuôi hiệu quả và năng suất. Công tác thiến hoạn hiện chủ yếu thực trên lợn đực trong chăn nuôi trang trại vỗ béo. Các phẫu thuật mổ lệch dạ múi khế ở bò sữa, mổ đẻ lấy thai và gọt móng được áp dụng trong chăn nuôi đại gia súc.
Hiện nay, chăn nuôi bò sữa sản lượng càng cao, các rối loạn liên quan đến chuyển hóa năng lượng và hoạt động của dạ cỏ càng nhiều. Để nghiên cứu hệ vi sinh vật hay sự tiêu hóa trong dạ cỏ, biện pháp phẫu thuật ngoại khoa có thể giúp đặt ống thông dạ cỏ ra bên ngoài giúp cho quá trình lấy mẫu dạ cỏ hàng ngày trong nghiên cứu trở lên đơn giản.
Tính đến nay, nhiều Bác sỹ Thú y và các đơn vị đã đào tạo chuyển giao các kỹ thuật trong điều trị bệnh ở đại gia súc. Đặc biệt trong đó là phẫu thuật mổ lệch dạ múi khế và gọt móng trên đàn bò sữa Mộc Châu, Hưng Yên, Ba Vì, Hà Nam… Và ngày càng có nhiều bác sỹ có tay nghề cao trong phẫu thuật ngoại khoa Thú y do các giảng viên trong bộ môn Ngoại sản, Học viện Nông nghiệp Việt Nam trực tiếp giảng dạy và chuyển giao khoa học kỹ thuật.
Song song với phát triển khoa học và công nghệ, Bộ môn Ngoại sản tập trung đẩy mạnh hợp tác quốc tế trong lĩnh vực Ngoại khoa Thú y, điển hình là các chương trình hợp tác nghiên cứu quốc tế và các chương trình chuyển giao khoa học và công nghệ. Đồng thời, khoa còn cử nhiều cán bộ tham gia đào tạo tại các trường đại học, bệnh viện thú y tại các nước phát triển như Thái Lan, Nhật Bản, Hàn Quốc và Vương quốc Anh nhằm nâng cao năng lực nghiên cứu khoa học và đào tạo nguồn nhân lực Ngoại khoa Thú y trong nước chất lượng cao.
Khoa Thú y tham gia đào tạo ngắn hạn về phẫu thuật khối u hộp sọ của chó tại Nhật Bản. Ảnh: Học viện Nông nghiệp Việt Nam.
Bên cạnh đó, bộ môn Ngoại sản đang tiến hành phối hợp với các bệnh viện nhân y trong việc nghiên cứu thực nghiệm trên vật nuôi nhằm tìm ra các giải pháp hiệu quả để phục vụ quá trình điều trị bệnh trên người, đồng thời đảm bảo an toàn và phúc lợi cho vật nuôi.
Gần đây nhất, bộ môn Ngoại sản đã phối hợp với Khoa Sản - Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 thực hiện đề tài “Nghiên cứu triển khai ghép tử cung thực nghiệm tiến tới ghép tử cung trên người”. Tiến hành cấy ghép tử cung thực nghiệm trên chó, nhằm nghiên cứu đánh giá hiệu quả phương pháp cấy ghép tử cung và ứng dụng điều trị trong các trường hợp bệnh lý liên quan đến tử cung trên người. Sự thành công của nghiên cứu này sẽ góp phần tạo một bước tiến lớn trong ngành ngoại khoa và sản khoa ở cả thú y và nhân y.
Đội ngũ cán bộ giảng viên được đào tạo về ngoại khoa thú y tại các nước phát triển như Thái Lan, Nhật Bản, Hàn Quốc và Vương quốc Anh, Bộ môn Ngoại sản - Học viện Nông nghiệp Việt Nam sẵn sàng đào tạo đội ngũ bác sỹ ngoại khoa thú y chất lượng cao phục vụ các phòng khám thú y cho thú cưng. Đồng thời, sẵn sàng đào tạo, chuyển giao cho các bác sỹ thú y tại các cơ sở thực địa, các giảng viên trẻ thuộc các trường đại học và các đơn vị nghiên cứu trên khắp cả nước.
