Cả hệ thống chính trị tỉnh Bình Phước ra quân cứu vườn điều

Nhưng vụ điều 2018, phần lớn diện tích cây điều trên toàn tỉnh hồi phục, năng suất bình quân đạt 1,1 tấn/ha, nhiều nơi đạt gần 2 tấn/ha. Có được thành quả này nhờ cả hệ thống chính trị của tỉnh Bình Phước đã đồng loạt ra quân, đưa ra nhiều giải pháp cứu vườn điều.

PV NNVN có cuộc trao đổi với bà Lê Thị Ánh Tuyết, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT tỉnh Bình Phước.

Bà Lê Thị Ánh Tuyết

Biến đổi khí hậu gây bất lợi cho cây điều Bình Phước như thế nào thưa bà?

Suốt giai đoạn từ cuối năm 2015 đến đầu năm 2018, liên tục xuất hiện mưa trái mùa đúng thời điểm cây điều ra hoa thụ phấn làm ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình phân hóa mầm hoa và thụ phấn của cây điều. Trong thời kỳ nuôi trái, nếu xuất hiện mưa trái mùa, ẩm độ trong vườn điều tăng cao, sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho bọ xít muỗi và bệnh thán thư trên cây điều phát triển, phát tán mạnh gây ảnh hưởng lớn đến năng suất và chất lượng vườn điều. Niên vụ 2017-2018, nhiều vườn điều do ảnh hưởng mưa kéo dài từ niên vụ trước nên nguồn lực đầu tư của người dân cũng giảm sút, cây suy kiệt.

Ngành Nông nghiệp tỉnh Bình Phước đã làm gì để hạn chế thiệt hại?

Tỉnh ủy, UBND tỉnh đã chỉ đạo Sở NN-PTNT phối hợp với UBND huyện, thị tổ chức ra quân cứu hộ đến từng vườn điều của bà con. Đợt ra quân đã huy động toàn bộ lực lượng của hệ thống chính trị vào cuộc, trong đó lực lượng cán bộ kỹ thuật về khuyến nông và bảo vệ thực vật của Sở NN-PTNT làm nòng cốt. Lực lượng kỹ thuật, chuyên gia đã đến tận nơi, gặp trực tiếp bà con ngay tại vườn, “cầm tay chỉ việc” cho bà con kỹ thuật phòng trừ bọ xít muỗi, thán thư và khô cành cháy lá trên cây điều. Kết quả, đến cuối tháng 12/2017, hơn 80% diện tích điều đã phục hồi tốt, 20% còn lại ngăn chặn được suy kiệt và đang phục hồi.

Hiện nay, vụ điều 2017-2018 đã vào cuối niên vụ, qua điều tra sơ bộ năng suất điều bình quân toàn tỉnh đạt khoảng 1,1 tấn/ha. Vùng được mùa năng suất bình quân dao động trên dưới 2 tấn/ha.

Được coi là “thủ phủ” cây điều, Bình Phước có kế hoạch gì để góp phần duy trì vị thế số 1 về xuất khẩu hạt điều của Việt Nam trên thị trường thế giới, thưa bà?

Xác định điều là cây chủ lực của tỉnh, nên theo quy hoạch đến năm 2020, tổng diện tích điều toàn tỉnh sẽ là 181.000ha, trong đó diện tích điều trên đất rừng sản xuất là 43.300ha, về năng suất, sản lượng phấn đấu năng suất trung bình đạt 2 tấn/ha, trong đó điều trong lâm phần năng suất đạt 1,8 tấn/ha. Tổng sản lượng đạt 350.000 tấn.

Tỉnh Bình Phước đã xây dựng Đề án phát triển bền vững ngành điều đến năm 2020. Theo đó, ngành nông nghiệp sẽ chủ động phối hợp thực hiện các giải pháp tổ chức lại sản xuất từ khâu trồng, chăm sóc, chế biến, tiêu thụ nhằm tăng năng suất, chất lượng hạt điều. Đặc biệt chú trọng tái canh đối với diện tích điều già cỗi, nhiễm sâu bệnh, năng suất thấp hơn 7 tạ/ha gắn với chuyển đổi cơ cấu giống điều, đưa giống mới vào thay thế.

Dự kiến năm 2018 sẽ hỗ trợ cho các hộ đồng bào DTTS, hộ nghèo, cận nghèo trên 500 ngàn cây điều ghép để tái canh và đưa giống điều địa phương thích ứng liên tục có năng suất ổn định trong những năm thời tiết bất lợi vào sản xuất. Mục tiêu nâng tỷ lệ giống mới lên 45% diện tích (khoảng 60.000ha); xây dựng kế hoạch thâm canh, nâng cao hiệu quả sản xuất với diện tích 45.000ha hiện chưa được đầu tư đúng mức.

Diện tích còn lại nông dân có kinh nghiệm thâm canh thì tiếp tục hỗ trợ kỹ thuật và để các hộ này thành hạt nhân hướng dẫn các hộ khác trong vùng thực hiện liên kết sản xuất bền vững. Bên cạnh đó, ngành nông nghiệp đang từng bước xây dựng chuỗi cung ứng điều bền vững, tương tự như đã làm hiệu quả với cây hồ tiêu từ năm 2013 đến nay.

Bước đầu, đã có các doanh nghiệp chế biến đồng hành với nông dân xây dựng vùng nguyên liệu và liên kết sản xuất điều như Cty Phúc An, Mỹ Lệ, Sơn Thành, Hà Mỵ... Ngoài tỉnh có Cty Điều Việt Hà, Tập đoàn PAN. Nông dân cũng đã liên kết thành lập nhiều HTX nông nghiệp sản xuất chế biến điều, hình thành nhiều mô hình nông nghiệp sạch, hữu cơ và nông nghiệp công nghệ cao.

Vừa qua, hạt điều Bình Phước đã đón nhận văn bằng bảo hộ về chỉ dẫn địa lý, đây là một thuận lợi lớn, cộng với sự quyết tâm cao của các cấp chính quyền, chúng tôi tin ngành điều Bình Phước sẽ khởi sắc trong thời gian tới.

Xin trân trọng cảm ơn bà!