Sở NN-PTNT Thanh Hóa cho biết, đơn vị đã đề xuất UBND tỉnh Thanh Hóa ưu tiên nguồn lực cho công tác di dân tái định cư và hoàn thiện phương án bồi thường giải phóng mặt bằng tại lòng hồ Yên Mỹ.
Báo cáo nêu rõ, tổng số các hộ dân tại các huyện Nông Cống, Như Thanh và thị xã Nghi Sơn bị ảnh hưởng bởi dự án di dân tái định cư lòng hồ Yên Mỹ là 797 hộ dân và 8 tổ chức. Số hộ dân bị ảnh hưởng về đất ở đã có đơn đề nghị bố trí tái định cư xen ghép là 51 hộ; số hộ dân bị ảnh hưởng đất ở, đất sản xuất là 240 hộ; số hộ chỉ bị ảnh hưởng đất sản xuất là 506 hộ. Tổng diện tích đất bị ảnh hưởng bởi dự án là hơn 294ha.
Bà Lê Thị Hưng vẫn chưa có điều kiện để di chuyển đến chỗ ở mới. Ảnh: Thanh Nga.
Theo đề xuất của Sở NN-PTNT Thanh Hóa, phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư và phân kỳ đầu tư sẽ được chia làm 2 giai đoạn. Giai đoạn 1 từ năm 2023-2025 sẽ ưu tiên kinh phí thực hiện bồi thường, hỗ trợ cho 51 hộ phải thực hiện tái định cư xen ghép, hỗ trợ ổn định đời sống sản xuất cho người dân với tổng kinh phí thực hiện trong giai đoạn này là gần 130 tỷ đồng.
Giai đoạn 2026-2030 thực hiện toàn bộ các nội dung bồi thường, hỗ trợ cho các hộ dân còn lại bị ảnh hưởng bởi dự với mức kinh phí hơn 845 tỷ đồng. Tính chung 2 giai đoạn, tổng nhu cầu về vốn để thực hiện bồi thường hỗ trợ tái định cư cho các hộ dân bị ảnh hưởng bởi dự án lên tới gần 1.000 tỷ đồng.
“Hiện nay số vốn đã bố trí cho dự án là 125 tỷ đồng, trong đó 100 tỷ đồng được lấy từ nguồn vốn đầu tư công trung hạn và 25 tỷ đồng từ nguồn tăng thu, tiết kiệm chi. Số tiền còn lại (hơn 850 tỷ đồng), Sở NN-PTNT đề nghị UBND tỉnh bố trí kinh phí bồi thường, hỗ trợ tái định cư cho các hộ dân", báo cáo của Sở NN-PTNT Thanh Hóa cho hay.
Một số hộ dân sống cạnh hồ Yên Mỹ đang sống trong cảnh tạm bợ. Ảnh: Quốc Toản.
Cũng theo Sở NN-PTNT, toàn bộ nội dung thực hiện dự án sau khi điều chỉnh chủ trương đầu tư là hợp phần bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Do đó để thuận tiện cho công tác quản lý, triển khai thực hiện, Sở NN-PTNT đề nghị UBND tỉnh Thanh Hóa giao cho UBND các huyện, thị xã (Nông Cống, Như Thanh, thị xã Nghi Sơn) làm chủ đầu tư dự án.
Được biết, dự án di dân tái định cư lòng hồ Yên Mỹ do Sở NN-PTNT Thanh Hóa làm chủ đầu tư có tổng mức đầu tư ban đầu gần 300 tỷ đồng. Thời gian thực hiện dự án từ 2017-2023. Mục tiêu dự án nhằm ổn định đời sống và sản xuất bền vững cho các hộ gia đình, cá nhân bị ảnh hưởng khi tích nước hồ Yên Mỹ, tạo điều kiện cho địa phương phát triển kinh tế - xã hội, ổn định an ninh trật tự và môi trường.
Tuy nhiên, sau hơn 5 năm triển khai, đơn giá bồi thường về đất, tài sản vật kiến trúc, cây cối hoa màu đã bị thay đổi nhiều so với thời điểm lập dự án (tăng khoản 3 lần), khiến các địa phương chưa thể phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư cho các hộ dân vùng dự án. Bên cạnh đó, sau nhiều năm chờ đợi, nhiều hộ dân bị ảnh hưởng bởi dự án vẫn chưa nhận được tiền bồi thường...
Trước đó, nhằm tháo gỡ các vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án di dân lòng hồ Yên Mỹ, Sở NN-PTNT Thanh Hóa đã báo cáo UBND tỉnh 3 phương án nhằm thực hiện dự án này. Cụ thể, phương án 1: Căn cứ quyết định của Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa về phê duyệt dự án di dân tái định cư lòng hồ Yên Mỹ từ cao trình +18.5m đến cao trình +20.36m, tính đúng, tính đủ chi phí bồi thường giải phóng mặt bằng cho các hộ dân theo đơn giá dự kiến để tính toán lại tổng mức đầu tư của dự án.
Phương án 2: Nâng mức tích nước hồ lên cao trình +19,5m, tính toán việc ảnh hưởng của việc tích nước đến diện tích đất, số hộ dân, số tiền giải phóng mặt bằng và nạo vét lòng hồ, dự kiến tổng chi phí để thực hiện dự án
Phương án 3 là nâng mức tích nước của lòng hồ lên cao trình theo thiết kế, nạo vét tăng dung tích và đắp bờ bao quanh hồ kết hợp tạo cảnh quan, dự kiến tổng chi phí để thực hiện dự án.
Với đề xuất trên, ông Lê Đức Giang - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa yêu cầu Sở NN-PTNT và các địa phương lưu ý một số vấn đề, trong đó với phương án 1 cần tính đúng, tính đủ chi phí về bồi thường giải phóng mặt bằng, hỗ trợ, tái định cư theo quyết định phê duyệt. Với các phương án thực hiện bằng giải pháp công trình, cần lựa chọn biện pháp khoa học kỹ thuật tối ưu theo quy chuẩn Bộ NN-PTNT, giảm thiểu về số hộ dân bị ảnh hưởng, số diện tích đất đai bị thu hồi và tiết kiệm tối đa kinh phí khi thực hiện.
Sau khi nghiên cứu, xem xét các ý kiến đóng góp, Sở NN-PTNT đã trình phương án di dân tái định cư lòng hồ Yên Mỹ từ cao trình +18.5m đến cao trình +20.36m. Với phương án này cần hơn 975 tỷ đồng để thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho các hộ dân ảnh hưởng bởi dự án.
