Trong 10 năm trở lại đây, tình hình hạn hán, xâm nhập mặn ở ĐBSCL diễn ra khốc liệt, đặc biệt vào những năm 2015-2016, 2019-2020 và 2023-2024 với tần suất nhiều và xâm nhập sâu hơn.
Tại chương trình tọa đàm “ĐBSCL cần giải pháp chủ động sống chung lâu dài với hạn mặn” do Báo Nông nghiệp Việt Nam tổ chức, ông Phạm Tấn Đạo, Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi tỉnh Sóc Trăng đánh giá, tình hình hạn mặn năm 2023-2024 trên địa bàn tỉnh Sóc Trăng cao hơn so với năm 2023 và trung bình nhiều năm trước, diễn biến kéo dài, không theo quy luật.
Chương trình tọa đàm "ĐBSCL cần giải pháp chủ động sống chung lâu dài với hạn mặn” do Báo Nông nghiệp Việt Nam tổ chức. Ảnh: KT.
Những năm trước, mùa hạn mặn thường bắt đầu vào tháng giêng trên các tuyến sông Hậu, khi chân triều thấp sẽ có nước ngọt về. Năm nay, mùa cao điểm của hạn mặn vào khoảng tháng 2, tháng 3 âm lịch, tuy đã có sự xuất hiện của chân triều thấp nhưng vẫn chưa hết mặn. Theo dự báo, hiện nay hạn mặn vừa qua giai đoạn đỉnh điểm, dù có xu hướng giảm dần, độ mặn vẫn ở mức cao và gay gắt.
Trải qua 2 kỳ hạn mặn lịch sử 2015-2016 và 2019-2020, quan điểm chỉ đạo của tỉnh Sóc Trăng đã có sự thay đổi từ tư duy ứng phó sang thích ứng với biến đổi khí hậu. Cụ thể, khi Bộ NN-PTNT cảnh báo về tình hình hạn mặn, địa phương đã xây dựng kịch bản ứng phó với từng tình huống thiên tai có thể xảy ra trên địa bàn.
Ông Phạm Tấn Đạo, Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi tỉnh Sóc Trăng cho rằng để vượt qua ảnh hưởng của hạn hán, xâm nhập mặn đòi hỏi phải tích trữ được nguồn nước. Ảnh: KT.
Đồng thời, địa phương đã tăng cường công tác quan trắc môi trường, thông tin diễn biến tình hình hạn mặn rộng rãi đến người dân, nhằm giúp bà con có bước chuẩn bị và ứng phó kịp thời.
Ông Đạo cho rằng, để vượt qua ảnh hưởng của hạn mặn đòi hỏi cả chính quyền các cấp và người dân địa phương cùng nhau tích trữ nước. Theo đó, ngành thủy lợi đã tiến hành nạo vét kênh, mương trữ nước; vận động các hộ dân tận dụng kênh rạch, ao, hồ giữ nước để sử dụng khi cần thiết.
Ngành nông nghiệp đưa ra nhiều giải pháp bảo vệ an toàn vùng sản xuất và năng suất cho trên 182 nghìn ha trà lúa vụ đông xuân, trong đó trên 9.400 ha sạ muộn nằm ngoài kế hoạch.
Về giải pháp thủy lợi, hiện các công trình ngăn mặn khu vực ven Nam sông Hậu, thuộc địa bàn huyện Kế Sách vẫn chưa được khép kín. Do đó, Bộ NN-PTNT có chính sách hỗ trợ xây dựng dự án kiểm soát nước bờ Nam sông Hậu như âu thuyền Rạch Mọp, các cống từ thị trấn Đại Ngãi, huyện Long Phú đến thị trấn An Lạc Thôn, huyện Kế Sách. Theo tiến độ, âu thuyền Rạch Mọp đang được xây dựng, các công trình khác cũng chuẩn bị thi công.
Âu thuyền Rạch Mọp đang được xây dựng. Ảnh: KT.
Trong khi các công trình thủy lợi chưa được hoàn thiện, ngành chức năng địa phương khuyến cáo bà con nông dân thực hiện tốt các biện pháp ngăn mặn truyền thống như xây dựng công trình thủy lợi, bờ bao quy mô cấp xã, ấp, hộ gia đình. Thời gian qua, các công trình ngăn mặn đa cấp này đã hỗ trợ bà con vùng chuyên canh cây ăn trái như huyện Kế Sách tránh mặn, trữ ngọt, chống triều cường hiệu quả.
Với tinh thần vào cuộc sớm, dù hạn mặn cao hơn trung bình nhiều năm, nhưng nhờ thực hiện tốt công tác dự báo, các công trình thủy lợi đã được đầu tư phát huy hiệu quả cũng như sự nỗ lực, chủ động triển khai các giải pháp ứng phó của địa phương. Đến nay, hạn mặn trong mùa khô 2023-2024 chưa ghi nhận thiệt hại nghiêm trọng đến sản xuất, kinh doanh.
Riêng việc cấp nước sinh hoạt, tỉnh Sóc Trăng cơ bản duy trì tốt nguồn nước sạch cấp cho người dân. Tuy nhiên, tại một số khu vực đang xảy ra tình trạng thiếu nước cục bộ vào một số thời điểm. Chính quyền địa phương đã thực hiện nhiều giải pháp, huy động lực lượng dẫn nước sạch đến với người dân.
