Hải quân Mỹ, binh chủng bị virus Corona tấn công mạnh nhất, đã cố gắng ngăn chặn sự bùng phát trên biển đầu tiên, với ít nhất hai chục quân nhân bị nhiễm virus trên tàu USS Theodore Roosevelt, một trong 11 tàu sân bay đang thực hiện nhiệm vụ chiến lược của Lầu Năm Góc để ngăn chặn chiến tranh với Trung Quốc và Iran.
Tàu Roosevelt và phi đội máy bay chiến đấu của nó có thể phải neo ngoài khơi trong nhiều ngày, trên bến tàu ở quần đảo Guam khi toàn bộ thủy thủ đoàn với hơn 5.000 người đang được xét nghiệm. Các nhà lãnh đạo lực lượng hải quân nói rằng tàu sân bay có thể trở lại làm nhiệm vụ bất cứ lúc nào nếu được yêu cầu, nhưng trở ngại bất ngờ được xem là điềm báo cho nhiều rắc rối sắp tới.
Đô đốc đã nghỉ hưu James Stavridis, một cựu chỉ huy tàu nay là chỉ huy hàng đầu của NATO ở Châu Âu dự báo: “Lực lượng hải quân đang sẵn sàng tiến vào vùng biển động trong những tháng tới”.
Ở châu Á, sự hiện diện của tàu sân bay là trọng tâm của những gì Lầu Năm Góc đã xác định là một sự thay đổi cơ bản từ việc chống lại các cuộc xung đột của phe nổi dậy và cực đoan ở Trung Đông đến sự trở lại cạnh tranh nước lớn.
Điều đó có nghĩa, về cơ bản, tập trung lớn hơn vào Trung Quốc, bao gồm cả việc quân sự hóa các khu vực tranh chấp ở Biển Đông.
Tàu sân bay, giống như các tàu Hải quân khác, dễ bị lây lan bệnh truyền nhiễm do các khu vực sát gần nhau.
Con tàu khổng lồ dài hơn 333m; thủy thủ cư trú trong một mê cung của những khoang tàu được liên kết bằng bậc thang dốc và hành lang hẹp.
Thủy thủ và sĩ quan có khu vực sinh hoạt riêng, nhưng họ thường xuyên lấy thức ăn từ nhà hàng buffet đông đúc, ngồi ăn và trò chuyện tại các bàn nối dài từ đầu đến cuối.
Stavridis lo ngại rằng những khoang chứa đồ, hoặc khu vực ngủ nơi hàng chục thủy thủ thường bị nhét vào các không gian trung bình không lớn hơn nhà bếp, sẽ trở thành các ‘khoang thở’ của họ.
Mặc dù Lực lượng Hải quân nhỏ hơn nhiều so với toàn lực lượng quân đội, nhưng nó chiếm ít nhất một phần ba trong số tất cả các trường hợp mắc Covid-19 được báo cáo trong lực lượng vũ trang.
Hiện vẫn chưa thấy có báo cáo về trường hợp lây nhiễm của các thủy thủ tàu ngầm của Hải quân, được triển khai rộng rãi và bao gồm cả tàu ngầm được trang bị tên lửa hạt nhân tầm xa khi tuần tra liên tục.
Trong một cuộc phỏng vấn với Associated Press vào cuối ngày thứ Năm, Chỉ huy Hạm đội Thái Bình Dương của Hoa Kỳ, Đô đốc John Aquilino, cho biết rằng hiện chưa rõ tàu Roosevelt sẽ được giữ ở quần đảo Guam bao lâu và lịch trình của nó sẽ được điều chỉnh khi cần thiết.
Ông cho biết không có thủy thủ bị nhiễm bệnh nào có nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng nhưng một số người đã phải nhập viện.
Từ Trân Châu Cảng, Hawaii, căn cứ của Hạm đội Thái Bình Dưowng, Aquilino phát biểu “chúng tôi rõ ràng quan tâm đến việc đảm bảo rằng con tàu và thủy thủ đoàn khỏe mạnh”.
“Không cần phải hoài nghi là con tàu đã sẵn sàng ứng phó nếu cần”, ông Aquilino bổ sung.
Vị Đô đốc trấn an thành viên gia đình thủy thủ đang lo lắng ở nhà rằng "mọi thứ có thể đang được thực hiện vì sự an toàn của thủy thủ đoàn".
Thành viên gia đình của các thủy thủ tàu Roosevelt đã liên lạc với nhau trên mạng xã hội. Họ bày tỏ hoang mang và lo lắng, gửi bài đăng với các câu hỏi về xét nghiệm virus, và memes về tình trạng thiếu giấy vệ sinh cũng như nỗi sợ đại dịch.
Tàu Roosevelt đã có mặt ở Biển Đông và chuyến thăm cảng gần đây nhất của nó là thành phố ven biển nổi tiếng Đà Nẵng (Việt Nam) hồi đầu tháng này. Tàu sân bay này đang tham gia một cuộc tập trận với một tàu chiến khác của Hoa Kỳ ở Biển Philippines khi lần đầu tiên phát hiện ca nhiễm Covid-19 trên tàu.
Khi được hỏi liệu dịch bệnh có đến bất ngờ không, Đô đốc Aquilino cho biết "chúng tôi không hề ngạc nhiên”.
Ông Aquilino cho biết đã áp dụng thủ tục để cố gắng giảm thiểu bất kỳ sự lây lan nào của virus, và dựa trên tình trạng của toàn bộ hạm đội Thái Bình Dương.
“Tôi rất hài lòng với các sĩ quan chỉ huy và các đội vì đã nghiêm túc thực hiện điều này”, ông nói.
Hôm thứ Sáu, Quyền Bộ trưởng Hải quân Thomas Modly cho biết rằng sẽ mất 25 ngày để xét nghiệm tất cả các thành viên thủy thủ đoàn của tàu Roosevelt, dựa trên khả năng thử nghiệm hiện tại trên tàu, nhưng việc xét ngheiemj đang được tăng cường khẩn cấp.
Hôm thứ Sáu, trong một cuộc phỏng vấn qua điện thoại với một nhóm phóng viên từ văn phòng của ông ở Lầu Năm Góc, Tướng John Hyten, Phó Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân, cho biết, ông khá tự tin là toàn bộ thủy thủ đoàn sẽ được xét nghiệm trong chưa tới một tuần.
Phát biểu trên chương trình phát thanh Hugh Hewitt, Modly nói rằng Lực lượng Hải quân bắt đầu nghĩ về kế hoạch dự phòng toàn cầu vào tháng 1, mặc dù việc lây nhiễm chỉ trở nên rõ rệt trong những tuần gần đây.
“Tôi nghĩ chúng tôi làm rất tốt. Tôi nghĩ rõ ràng, giống như mọi người khác trong cuộc khủng hoảng này, chúng tôi phải điều chỉnh rất nhiều khi chúng tôi tìm hiểu thêm về virus và cách nó hoạt động”, ông nói.
Là biểu tượng được công nhận về sức mạnh trên biển, hạm đội tàu sân bay của Hải quân đã đảm nhận vai trò lớn hơn ở Trung Đông trong năm qua, quay trở lại các cuộc tuần tra dai dẳng ở Vịnh Ba Tư góp phần thực chiến lược của chính quyền Trump ngăn chặn Iran tấn công lợi ích của Mỹ và đồng minh trong khu vực.
Hai tàu sân bay - USS Harry S. Truman và USS Dwight D. Eisenhower - hiện đang ở Biển Ả Rập trong bối cảnh suy đoán về sự trả đũa quân sự của Hoa Kỳ đối với các cuộc tấn công bằng tên lửa ở Iraq do các du kích được Iran hậu thuẫn.
Sự hợp tác hạn chế của tàu Roosevelt đã ngay lập tức tác động đến cán cân quyền lực ở châu Á, thu hút sự chú ý ở Bắc Kinh, khi Trung Quốc đang phát triển hạm đội tàu sân bay của riêng mình.
Michael Mazza, một chuyên gia châu Á tại Viện Doanh nghiệp Mỹ, một nhóm tư vấn chính sách cho Washington cho biết “Bạn có thể đặt cược rằng Trung Quốc đang theo dõi sát sao điều này”.
Michael O’Hanlon, một chuyên gia chính sách quốc phòng và đối ngoại tại Viện Brookings, cảnh báo chống lại phản ứng thái quá đối với sự bùng nổ dịch bệnh của tàu Roosevelt.
"Đó là thứ đáng quan tâm nhưng không phải là điều quá gây lo lắng”, ông kết luận.
