Trong 2 ngày, 4-5/7, đoàn công tác của Cục BVTV (Bộ NN-PTNT) do Phó Cục trưởng Nguyễn Văn Thiệt dẫn đầu đã đi kiểm tra thực tế đồng ruộng, đánh giá tình hình sâu, bệnh, nhất là dịch rầy nâu và bệnh vàng lùn – lùn xoắn lá (VL-LXL) trên lúa hè thu (HT) và thu đông (TĐ) ở các tỉnh Hậu Giang, Kiên Giang và TP Cần Thơ.
Đoàn thăm đồng, kiểm tra ruộng lúa bị dịch bệnh tại Hòn Đất, Kiên Giang |
Tại Kiên Giang, đoàn đã đi kiểm tra cánh đồng lúa HT tại ấp Mũi Tàu, xã Bình Giang, huyện Hòn Đất. Theo báo cáo, toàn ấp có 1.500 ha lúa thì đã có trên 500 ha bị rầy nâu tấn công khi mới gieo sạ, sau đó bùng phát dịch VL-LXL rất nặng, có ruộng tỷ lệ lên tới 60-70%.
Ông Lê Văn Thành, có 3 ha làm giống lúa ĐS 1, cho biết, khi vừa gieo sạ được mấy ngày thì gặp đợt rầy di trú tấn công với mật số rất cao, phun thuốc chết trắng mặt ruộng. Sau đó, khi lúa phát triển được khoảng 20 ngày thì có biểu hiện của bệnh VL-LXL và ngày càng tiến triển nặng. Đến nay có thể khẳng định thất mùa vì tỷ lệ những chồi lúa có thể cho bông còn rất thưa thớt.
Điều đáng nói là hầu hết những ruộng lúa bị nhiễm bệnh đều gieo sạ không đúng khung thời vụ khuyến cáo của ngành chuyên môn, sớm hơn từ 3-5 ngày. Xã Bình Giang nằm giáp ranh với huyện Tri Tôn (An Giang), có rất nhiều người từ An Giang, Đồng tháp qua đây thuê đất canh tác, họ làm xông việc rồi về nên việc tuyền truyền về lịch gieo sạ tập trung né rầy, tập huấn kỹ thuật gặp khó khăn, do không thể mời họp tập trung. Hơn nữa, nhiều năm qua ở đây không có dịch VL-LXL nên nông dân chủ quan, mạnh ai lấy làm.
Trưởng trạm BVTV Hòn Đất, Nguyễn Đức Long cho biết, vụ HT toàn huyện gieo sạ trên 80.000 ha lúa HT, đến nay đã ghi nhận 6 xã có ổ dịch VL-LXL. Trong đó, xã Bình Giang bị nặng nhất, với 6 ấp bị với tổng diện tích khoảng 1.500 ha. Tại huyện Hòn Đất có 38 ha lúa bị bệnh VL-LXL gây hại rất nặng, đến nay đã cày vùi tiêu hủy 30 ha, diện tích còn lại ngành chức năng đang vận động nông dân cày vùi tiêu diệt mầm bệnh để tránh lây lan.
Cùng đi với đoàn, ông Lê Quốc Cường, Giám đốc Trung tâm BVTV phía Nam đánh giá, qua kiểm tra tại Hậu Giang cũng bị dịch rầy nâu và bệnh VL-LXL gây hại trên lúa HT nhưng mức độ nhẹ hơn Kiên Giang. Điều đáng nói là nhiều nơi, nhất là khu vực vùng sâu, vùng xa, nông dân không nắm được lịch gieo sạ tập trung né rầy, dẫn đến gieo sạ ngoài lịch và bị thiệt hại rất nặng nề.
“Trước mỗi mùa vụ, cán bộ kỹ thuật nên tập huấn cho nông dân, phổ biến kỹ lịch gieo sạ tập trung né rầy đề thực hiện đồng loạt. Về phía nông dân, không được chủ quan, lơ là; không nghe theo những người kinh doanh bán thuốc BVTV dạo để tránh tốn kém thêm mà không mang lại lợi ích gì, gay cả thuốc xử lý hạt giống cũng không có tác dụng. Đối với ruộng lúa đã có biểu hiện bị nhiễm bệnh, không phun thuốc, chất kích thích sinh trưởng sẽ gây tốn chi phí thêm, cần tập trung chăn sóc những cây còn lại để thu hoạch được chút ít”, ông Cường chia sẻ với bà con ngay tại ruộng.
Giám đốc Trung tâm BVTV phía Nam Lê Quốc Cường đang kiểm tra ruộng lúa bị bệnh rất nặng tại huyện Hòn Đất |