Đào mini Trung Quốc (trái) đang “đội lốt” đào Thất Thốn Nhật Tân (phải) trên thị trường |
Cây đào tiến vua
Theo các nghệ nhân trồng đào, đào Thất Thốn là loại đào có cây cao hơn mặt đất 7 tấc (hơn 1m), trồng trong 3 năm mới đơm hoa, 7 năm cây ra hoa kép và mỗi tầng hoa đều có 7 cánh, vào ban đêm hoa tỏa hương thoang thoảng mà các giống đào khác không có được. Tương truyền đây là một loại cây cảnh quý hiếm và chỉ có vua chúa thời xưa sở hữu.
Xuất xứ từ Nhật Tân (Tây Hồ, Hà Nội), đào Thất Thốn được cho là báu vật cổ, hiếm và mang giá trị cao của làng trồng đào truyền thống tại thủ đô. Giải thích tại sao lại gọi là đào Thất Thốn, nhiều người cho rằng đó là vì ở mỗi cây đào thì cứ khoảng 7 "thốn" (mỗi thốn bằng khoảng một đốt ngón tay) lại chia ra các cành nhỏ, mỗi đầu cành ra hoa hay có 7 bông tượng trưng cho chữ thất. Có người lại cho rằng vì lá đào Thất Thốn dài 7 khoảng thốn, gấp 3 - 4 lần so với lá đào thường. Lí do khác là vì 7 năm đào Thất Thốn mới ra hoa kép 7 tầng, mỗi tầng hoa có 7 cánh.
Điều đặc biệt làm cho đào Thất Thốn khác biệt so với các giống đào khác là thời điểm ra hoa trong năm. Đào Thất Thốn không bao giờ nở hoa đúng tết dịp Nguyên Đán mà thay vào đó chỉ ra hoa vào khoảng Rằm tháng Giêng. Chính vì vậy, các nhà vườn chăm cây thường phải tìm nhiều phương pháp nhằm "ép" cho đào Thất Thốn ra hoa nở đúng dịp Tết; và đây là điều rất khó để có thể thực hiện được.
Dường như để bù đắp cho rất nhiều công sức mà người trồng đào đã phải bỏ ra, bông hoa đào Thất Thốn nở ra như một món quà vô giá. Anh Lê Hàm, một nghệ nhân có kinh nghiệm gần 30 năm trồng đào Thất Thốn tại vườn đào Nhật Tân cho rằng, điểm khác biệt lớn nhất của cây đào tiến vua với các loại đào khác đó là màu sắc và hình dáng của bông hoa. “Hoa đào đậm màu, không quá sẫm, nụ to, khi nở bông to, cánh kép tràn đầy sức sống. Lá, lộc đào cũng dày, xanh thẫm, mọc chìa đều ra xung quanh cành. Trong mỗi thốn đào, có thể ra vài chục bông hoa cùng lúc, những bông hoa đào kép có thể có tới 30 - 50 cánh/bông. Khi hoa tàn, cánh hoa không rụng như các giống đào khác mà vẫn ở nguyên trên đài hoa.”, anh Lê Hàm chia sẻ.
Chính vì công sức và thời gian phải bỏ ra cho một cây đào Thất Thốn là rất lớn, cộng theo việc không phải ai cũng biết chăm sóc đúng cách loại cây cảnh kiêu kỳ và tinh tế này nên nhiều khách dù yêu quý đào Thất Thốn cũng chỉ dám thuê một cây về để chơi trong dịp Tết. Mặc dù có mức giá rất cao nhưng 100 gốc đào Thất Thốn của anh Lê Hàm hầu như đã có người thuê gần hết. Trung bình, mỗi năm anh Hàm thu được 500 triệu đồng, nếu trừ những chi phí bỏ ra và công chăm sóc, mỗi vụ tiền lãi khoảng 200 triệu đồng.
Đào ghép Trung Quốc “đội lốt” đào Thất Thốn
Vào những ngày này, tại các chợ hoa ở Hà Nội như Lạc Long Quân, Hoàng Hoa Thám… đã xuất hiện nhiều loại đào Trung Quốc được người bán quảng cáo là đào Thất Thốn với kích thước nhỏ nhưng lại bán với giá lên đến hàng triệu đồng/gốc. Nếu như không phải là một người có kinh nghiệm cũng như hiểu biết về đào Thất Thốn, với vẻ bề ngoài bắt mắt, cành nhiều nụ, hoa nở to, màu sắc rực rỡ của cây đào Trung Quốc, người mua sẽ dễ dàng bị nhầm lẫn loại đào này với cây đào tiến vua của làng Nhật Tân. Và theo tìm hiểu, giống đào lạ đang “đội lốt” đào Thất Thốn này chính là đào Nữ nhi hồng, một loại đào mini của Trung Quốc.
Để giúp người mua đào dễ dàng phân biệt đào mini Trung Quốc và đào Thất Thốn Nhật Tân, anh Lê Hàm đã chia sẻ kình nghiệm của mình với báo NNVN.
Lê Hàm bên gốc đào Thất Thốn |
Thứ nhất, đào Thất Thốn vốn là giống đào hoa nở dày. Vì những cây đào Trung Quốc hoa cũng khá dày nên nhiều người mượn danh là đào Thất Thốn. Tuy nhiên hoa đào mini Trung Quốc sẽ thẫm màu còn đào Nhật Tân hoa tươi và thắm hơn. Thứ hai, đào Thất Thốn Nhật Tân thân cây xù xì, đen còn của Trung Quốc không đen, thẳng và nhẵn bóng. Thứ ba, đào Trung Quốc ít lộc hơn. Và thứ tư, khi tác động vào vỏ cây như cậy thân, đào Trung Quốc thường có màu trắng còn đào Nhật Tân thân có màu như quả mận chín.
Ngoài ra, đào Thất Thốn Nhật Tân phải được chăm sóc ít nhất trong 10 năm cây mới thành dáng, màu hoa nở mới đẹp; vì thế giá bán phải từ 10 triệu đến vài chục triệu đồng... Trong khi đó đào mini Trung Quốc “đội lốt” đào Thất Thốn hiện đang được rao bán nhiều trên các trang mạng xã hội cũng như hè phố với giá trung bình từ 500.000 - 3.000.000 đồng/cây.