 |
| Hình mang tính minh họa. |
Bộ Công thương vừa có báo cáo Chính phủ và đề nghị sửa đổi luật này, trong đó có hai nội dung quan trọng được nhấn mạnh: Thứ nhất là quyền lợi của người tiêu dùng ở các giao dịch thương mại điện tử chưa được chú ý. Thứ hai là phải tạo cơ sở pháp lý để xử lý hình sự đối với những hành vi vi phạm quyền lợi người tiêu dùng.
Thực tế chứng minh, việc tuyên truyền và phổ biến Luật Bảo vệ người tiêu dùng 2010 vẫn chưa rộng khắp. Hầu như chỉ có những người tiêu dùng ở các đô thị thông qua sự tham vấn của luật sư thì mới biết được họ có quyền khiếu nại và tố cáo những sự gian dối và khuất tất của đơn vị cung cấp sản phẩm và dịch vụ.
Trước khi có Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng 2010, thì tranh chấp giữa khách hàng và doanh nghiệp, hoặc giữa người bán và người mua, đều diễn ra dưới hình thức cãi vã và xung đột dân sự.
Từ năm 2010 đến nay, dựa vào Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, số vụ khiếu nại được giải quyết hợp tình, hợp lý cứ tăng dần lên. Theo thống kê của Bộ Công thương, năm 2011 có 26 vụ, nhưng năm 2013 đã có 450 vụ. Từ năm 2014 đến năm 2018, trung bình mỗi năm có trên 1.500 vụ. Rõ ràng, cộng đồng đang ý thức rõ ràng hơn về quyền lợi chính đáng mà người tiêu dùng xứng đáng được bảo vệ theo khuôn khổ pháp luật.
Với tốc độ công nghệ số ảnh hưởng đến tất cả mọi mặt cuộc sống, thì người tiêu dùng đang lọt giữa mê hồn trận thương mại điện tử. Xin nêu một ví dụ cụ thể, Công ty sách Trí Việt - First News tại TP.HCM công khai họp báo tố cáo nhiều nhà sách trên mạng đã bán sách lậu và sách giả, trong đó có những địa chỉ quảng cáo rất rầm rộ như Tiki, Sendo, Lazada…
Bằng chứng thuyết phục, Công ty sách Trí Việt - First News đòi được quyền lợi cho thành quả lao động sáng tạo của họ. Tuy nhiên, hàng vạn cuốn sách lậu và sách giả đã bán qua các giao dịch thương mại điện tử, thì người mua không biết phải làm sao, đành ngậm bồ hòn làm ngọt! Mỗi sản phẩm đánh lừa người tiêu dùng có giá vài chục ngàn đồng thì không đáng kể, nhưng con số này nhân lên hàng chục ngàn, hàng trăm ngàn khách hàng sẽ là món hời béo bở cho những kẻ gian lận!
Một trong những biểu hiện khiến người tiêu dùng bị coi thường là các loại danh hiệu được phong tặng tràn lan. Nhãn mác “chất lượng quốc tế”, “thương hiệu vàng” hoặc top nọ, top kia cũng làm người tiêu dùng mất cảnh giác với sản phẩm không rõ nguồn gốc xuất xứ. Để chấn chỉnh tình trạng bát nháo danh hiệu, cần có biện pháp chế tài mạnh mẽ hơn.
Một động thái đáng hoan nghênh là Bộ Nội vụ đã thành lập đoàn kiểm tra để làm việc với Hiệp hội chống hàng giả và Bảo vệ thương hiệu Việt Nam, nơi đã gây nhiều thị phi như trao danh hiệu “Top 10 thương hiệu, sản phẩm, dịch vụ hàng đầu Việt Nam năm 2017” cho doanh nghiệp Vinaca (làm giả thuốc trị ung thư bằng… than tre) và trao danh hiệu “Nữ hoàng văn hóa tâm linh” bức xúc dư luận xã hội.
