Diễn biến phức tạp
Theo báo cáo của Tổ chức Thú y thế giới (OIE/WOAH) và Tổ chức Nông nghiệp và Lương thực của Liên hợp quốc (FAO) từ đầu năm 2023 đến hết tháng 1/2024 tổng cộng đã có 8.850 ổ dịch cúm gia cầm (CGC) do các chủng virus CGC A/H5 gây ra.
Đặc biệt, tại Campuchia trong năm 2023 đã có 6 người bị nhiễm virus CGC A/H5N1 (trong đó có 4 ca tử vong); từ đầu năm 2024 đến nay, diễn biến dịch bệnh CGC tại quốc gia này vẫn tiếp tục phức tạp, đã có 4 người nhiễm CGC A/H5N1 (trong đó có 1 ca tử vong) tại một số tỉnh biên giới giáp với Việt Nam.
Tại Việt Nam, theo số liệu báo cáo của các cơ quan quản lý chuyên ngành thú y địa phương, trong năm 2023, cả nước đã xuất hiện 20 ổ dịch CGC A/H5N1 tại 17 huyện của 11 tỉnh, thành phố với số gia cầm mắc bệnh, chết và tiêu hủy trên 36.600 con; trong các tháng đầu năm 2024 đã xảy ra các ổ dịch CGC A/H5N1 tại các tỉnh Bắc Ninh, Ninh Bình, Tiền Giang và Long An với số gia cầm mắc bệnh, chết và tiêu hủy bắt buộc là trên 6.600 con.
Các địa phương cần tập trung các nguồn lực và tăng cường phòng chống dịch cúm gia cầm.
Trước nguy cơ dịch bệnh CGC xuất hiện, lây lan trên diện rộng và nguy cơ xâm nhiễm của virus CGC do quá trình nhập lậu gia cầm, sản phẩm gia cầm, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Công điện số 426/CĐ-TTg ngày 18/5/2023 về việc ngăn chặn, phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp buôn bán, vận chuyển trái phép gia cầm, sản phẩm gia cầm qua biên giới vào Việt Nam; Công điện số 12/CĐ-TTg ngày 31/01/2024 về việc tăng cường ngăn chặn, xử lý nghiêm các trường hợp buôn lậu, vận chuyển trái phép động vật, sản phẩm động vật, giống vật nuôi và thủy sản qua biên giới vào Việt Nam; Bộ NN-PTNT đã ban hành văn bản số 5796/BNN-TY ngày 21/8/2023 về việc tập trung ngăn chặn, phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp vận chuyển trái phép gia cầm, sản phẩm gia cầm qua biên giới vào Việt Nam.
Không để tử vong vì cúm gia cầm
Để chủ động kiểm soát có hiệu quả dịch bệnh CGC, đặc biệt không để xảy ra trường hợp nhiễm, tử vong vì bệnh CGC trong thời gian tới, Bộ NN-PTNT đề nghị đồng chí Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố quan tâm chỉ đạo các cơ quan liên quan, chính quyền các cấp tập trung các nguồn lực và khẩn trương thực hiện những nội dung sau:
Ưu tiên bố trí nguồn lực để tổ chức thực hiện nghiêm, có hiệu quả Quyết định số 172/QĐ-TTg ngày 13/02/2019 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê 2 duyệt “Kế hoạch quốc gia phòng, chống bệnh Cúm gia cầm, giai đoạn 2019 – 2025”; Công điện số 426/CĐ-TTg ngày 18/5/2023 và Công điện số 12/CĐ-TTg ngày 31/01/2024 của Thủ tướng Chính phủ; Công văn số 5796/BNN-TY ngày 21/8/2023 của Bộ NN-PTNT.
Tập trung các nguồn lực để khẩn trương xử lý dứt điểm các ổ dịch CGC phát sinh, kiểm soát, không để dịch bệnh dây dưa kéo dài, tái phát, lây lan diện rộng; công bố dịch, tổ chức chống dịch theo đúng quy định.
Rà soát, tiêm phòng mới, tiêm phòng bổ sung vacxin phòng bệnh CGC cho đàn gia cầm, bảo đảm đạt tối thiểu trên 80% tổng đàn tại thời điểm tiêm.
Tổ chức tốt việc giám sát chủ động, lấy mẫu xét nghiệm, phát hiện sớm, kịp thời cảnh báo và xử lý triệt để các trường hợp dương tính với virus CGC.
Hướng dẫn chủ chăn nuôi gia cầm tăng cường áp dụng nghiêm ngặt các biện pháp chăn nuôi an toàn sinh học, các biện pháp chủ động phòng dịch, tiêm phòng vacxin CGC cho đàn gia cầm.
Tổ chức giám sát chặt chẽ việc tập kết, buôn bán gia cầm và các sản phẩm gia cầm; xử lý nghiêm đối với các trường hợp vận chuyển, buôn bán gia cầm, sản phẩm gia cầm nhập lậu qua biên giới, không rõ nguồn gốc…
Chỉ đạo ngành y tế chủ động triển khai các hoạt động giám sát, phát hiện sớm các trường hợp nghi ngờ mắc bệnh viêm đường hô hấp có tiền sử tiếp xúc với gia cầm, sản phẩm gia cầm để cách ly, điều trị và quản lý kịp thời, tránh lây nhiễm cho cộng đồng.
Tổ chức tuyên truyền sâu rộng về tình hình dịch, đảm bảo vệ sinh trong chăn nuôi, giết mổ gia cầm, không sử dụng gia cầm không rõ nguồn gốc, chưa qua kiểm dịch; phải nấu chín, không ăn tiết canh…
Công văn cũng đề nghị Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố chỉ đạo khẩn trương kiện toàn và tăng cường năng lực hệ thống thú y các cấp theo quy định của Luật Thú y năm 2015, chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Quốc hội, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ về duy trì, kiện toàn và tăng cường năng lực hệ thống thú y các cấp theo quy định tại Điều 6 Luật Thú y. Chỉ đạo Sở NN-PTNT, UBND các cấp thành lập các đoàn công tác tổ chức kiểm tra, đôn đốc công tác phòng, chống dịch bệnh CGC, xây dựng các cơ sở, vùng chăn nuôi an toàn dịch bệnh.
