Đến lượt giá phân bón điên loạn: DN đứng ngồi không yên

Sáng qua giá phân bón tại TP Hồ Chí Minh bỗng nhảy dựng lên một lúc mấy giá liền.

Tại Trần Xuân Soạn, quận 7, TP Hồ Chí Minh giá DAP Hồng Hà của Trung Quốc, loại bao bì in tiếng Anh đã vọt lên 14.900 đ/kg và loại bao bì in bằng tiếng Trung Quốc có giá 14.300 đ/kg (giá bao bì tiếng Anh cao hơn vì bán ra thị trường tự do được, còn bao bì tiếng Trung Quốc chỉ bán cho các nhà máy sản xuất NPK). Giá phân kali miểng – 11.000 đ/kg (kali bột 10.000 đ/kg), urê hạt đục 9.700 – 9.800 đ/kg, urê hạt trong Trung Quốc 8.800 – 8.900 đ/kg… Dự báo, giá urê sẽ tiệm cận tới đỉnh sốt của năm 2008.

Vậy là sau khi vàng điên, đô la điên bây giờ đến lượt giá phân bón cũng nổi... cơn điên. Điều lạ là 2 tháng nay giá phân bón cứ tăng tà tà mà chưa lúc nào có hiện tượng nhảy dựng nóng như sáng nay, nóng đến nỗi các đại biểu đang dự hội nghị của Hiệp hội Phân bón quốc tế đang diễn ra ở Hà Nội mà cứ nhấp nhổm chạy ra ngoài nghe điện thoại.

H, một nữ doanh nghiệp chuyên nhập khẩu phân bón ở TP.HCM trả lời nhà báo lúc 13h30 – Anh để cho em thở cái đã, vừa bay từ Hà Nội vào vẫn còn đeo cái túi trên vai đây, hội nghị đến chiều mới bế mạc nhưng giá sốt quá em phải ra thẳng Nội Bài lấy vé VIP vào ngay. Thế có nhiều người mất bình tĩnh như em không? – Em nào có biết, nhưng khi lên máy bay mới gặp mấy người nữa.

Thật ra, H vội vàng vào TP.HCM ngay không phải vì giá phân nhảy lên mà vào gấp để ký chốt nợ với ngân hàng với giá 21.260 đ/USD. H sợ nếu chậm thì ngày mai phải ký với giá cao hơn. Theo các doanh nghiệp, giá nhảy lên bởi có thông tin rằng nhà nước không đủ sức cân đối ngoại tệ cho mặt hàng phân bón mà chỉ ưu tiên cho xăng dầu, thuốc chữa bệnh và thuốc bảo vệ thực vật.

Không có USD nên các hợp đồng NK không được ngân hàng bảo lãnh (mở LC), còn nếu muốn mua giá tự do thì cũng không sẵn vì giá trị một lô hàng nhập khẩu phân bón thường lớn, phải có thời gian cho ngân hàng đi thu gom rồi mới mua lại được. Nguồn NK bị ngưng trệ, lượng tồn kho quá mỏng (lũy kế lượng phân nhập khẩu của VN 9 tháng qua giảm 34%) nên giá phân nội địa sốt là chuyện đương nhiên.

Việc khan hiếm ngoại tệ của VN ngoài việc sức khỏe của nền kinh tế không được tốt, chi tiêu công cao và đầu tư công hiệu quả thấp còn là hậu quả của một cuộc chiến tiền tệ đã râm ran 2 tháng nay trên toàn thế giới. Từ nhiều năm nay, quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc luôn căng thẳng, phía Mỹ cáo buộc Trung Quốc để tỷ giá đồng tệ so với USD thấp khiến cho hàng hóa Made in China tràn ngập Mỹ, khiến cho nền kinh tế Mỹ không gượng lên được, người Mỹ thất nghiệp nhiều.

Tháng 9 vừa qua, Trung Quốc bất ngờ nâng giá đồng tệ từ 8,11 tệ/USD (tháng 5/2005) lên 6,71 tệ/USD. Việc nâng giá này vừa kìm được đà tăng trưởng quá nóng của nền kinh tế, vừa làm cho bộ mặt Trung Quốc thân thiện hơn với cộng đồng thế giới, tránh được cuộc chiến tiền tệ đang âm ỷ và vừa buộc giới tài chính thế giới phải xác nhận vị thế cao của đồng tệ.

Để củng cố thêm vị thế cho đồng tệ, nhà nước Trung Quốc buộc các giao dịch thương mại cũng phải được lấy tệ làm bản vị. Mỗi năm Việt Nam phải NK gần 4 triệu tấn phân bón, trong đó phần lớn từ Trung Quốc nên việc tăng giá của đồng tệ sẽ ảnh hưởng tức thì tới giá phân bón trong nước.

Ngoài sự lên giá của đồng tệ, giá phân bón thế giới cũng tăng khoảng 10% vì sự tăng giá của dầu mỏ và thu hẹp nguồn cung do nhiều nhà máy bước vào giai đoạn bảo dưỡng. Giá dầu mỏ hiện nay giao tháng 12/2010 tại New York lên tới 87,06 USD/thùng và tại London là 88,46 USD/thùng được xác nhận là cao nhất trong vòng 22 tháng qua.