Điểm sáng trong xây dựng nông thôn mới nâng cao

Điểm sáng 

TP Cẩm Phả là đô thị loại II trực thuộc tỉnh Quảng Ninh, nằm trong vùng động lực phát triển kinh tế trọng điểm Bắc Bộ. Cẩm Phả có 16 đơn vị hành chính, trong đó có 3 xã thực hiện chương trình xây dựng NTM gồm xã Cộng Hòa, Cẩm Hải và Dương Huy.

Thời gian đầu, cả 3 xã của TP Cẩm Phả đều có xuất phát điểm thấp (bình quân chỉ đạt 8/19 tiêu chí và 22/39 chỉ tiêu). Xác định đây là một trong những khó khăn trong việc thực hiện chương trình xây dựng NTM, nên ngay từ năm đầu triển khai, TP đã tập trung huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc, đẩy mạnh tuyên truyền, vận động mọi nguồn lực nhằm tạo sự đồng thuận và sức mạnh tổng hợp toàn dân.

TP Cẩm Phả đã chỉ đạo các cấp ngành, các địa phương, tập trung rà soát các tiêu chí, chỉ tiêu còn chưa đạt trong xây dựng NTM để xây dựng kế hoạch và triển khai hoàn thành các chỉ tiêu, tiêu chí cụ thể. Trong đó, tập trung đầu tư, xây dựng cơ sở hạ tầng như: đường giao thông, trường học, trạm y tế, nhà văn hóa, đồng thời phát triển các loại hình dịch vụ về điện, nước, viễn thông, để đáp ứng nhu cầu ngày một nâng cao về sinh hoạt và sản xuất cho người dân.

Bên cạnh đó, Cẩm Phả cũng hỗ trợ người dân phát triển kinh tế, nhất là trong sản xuất nông nghiệp; chỉ đạo triển khai các giải pháp chuyển đổi cơ cấu cây trồng, đẩy mạnh ứng dụng, chuyển giao khoa học kỹ thuật; khuyến khích đầu tư phát triển các vùng trồng cây ăn quả và mô hình chăn nuôi gia trại theo hướng công nghiệp, sản xuất hàng hóa.

Năm 2018, các tiêu chí và chỉ tiêu xây dựng NTM đã được cả 3 xã cơ bản hoàn thành; diện mạo nông thôn thay đổi rất tích cực, nhiều hộ dân từ thu nhập thấp trở thành hộ khá, hộ giàu; thu nhập bình quân đầu người đạt trung bình trên 41 triệu đồng/năm; xã Dương Huy, Cẩm Hải không còn hộ nghèo, xã Cộng Hòa còn 10 hộ nghèo... TP Cẩm Phả được Chính phủ công nhận hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM vào năm 2018.

TP Cẩm Phả tiếp tục xây dựng NTM nâng cao. Cụ thể, thành phố tiếp tục đầu tư các nguồn lực xây dựng hạ tầng, chỉnh trang, nâng cấp, xây dựng các tuyến đường mẫu, nhà văn hóa mẫu; nâng cao chất lượng các mô hình thu gom rác thải trong khu dân cư, vỏ bao bì thuốc bảo vệ thực vật. Tiếp tục tuyên truyền, vận động nhân dân xử lý môi trường chuồng trại chăn nuôi, sử dụng nước sạch (100%), tham gia BHYT (95% trở lên).

Kết quả thẩm định vào cuối năm 2020, theo Bộ tiêu chí xã NTM nâng cao, thì cả 3 xã Cẩm Hải, Cộng Hòa và Dương Huy đều đã đạt chuẩn NTM nâng cao và được UBND tỉnh Quảng Ninh công nhận tại Quyết định số 627/QĐ-UBND ra ngày 26/2/2021. Đến nay, 3 xã đang tiếp tục duy trì, nâng cao chất lượng các tiêu chí, chỉ tiêu đã đạt theo quy định của tỉnh. Với kết quả này, TP Cẩm Phả đã trở thành điểm sáng trong xây dựng NTM nâng cao.

Nâng cao chất lượng sản phẩm OCOP

Thời gian qua, TP Cẩm Phả đã có nhiều đổi thay trong phát triển, nâng cao chất lượng các sản phẩm OCOP. Cho tới nay, TP Cẩm Phả đã phát triển được 32 sản phẩm. Dù không có ưu thế về số lượng nhưng có nhiều thay đổi về chất lượng với trên 50% sản phẩm đạt 4-5 sao, phần còn lại đạt 3 sao.

Quan sát tại các chương trình hội chợ OCOP hoặc các tuần giới thiệu sản phẩm thuỷ sản và sản phẩm OCOP vừa qua tại TP Hạ Long cho thấy, nhiều sản phẩm OCOP của TP Cẩm Phả được người tiêu dùng đánh giá cao. 

Có thể thấy, kết quả này là do địa phương đã tập trung nguồn lực, chú trọng phát triển, hoàn thiện tổ chức, doanh nghiệp OCOP, sản phẩm theo hướng có thế mạnh, chất lượng; thúc đẩy xúc tiến thương mại. Trước hết, để thực hiện tốt công tác chỉ đạo, điều hành OCOP, về hệ thống tổ chức, điều hành OCOP đã sớm được TP Cẩm Phả hoàn thiện năm 2017. 

Để nâng cao chất lượng sản phẩm, một phần quan trọng ở sự phát triển lớn mạnh của các doanh nghiệp. Vì thế, một trong những điểm Cẩm Phả chú trọng là tập trung hỗ trợ phát triển tổ chức doanh nghiệp tham gia OCOP. TP Cẩm Phả quan tâm bố trí nguồn vốn để hỗ trợ việc thành lập mới các HTX giai đoạn 2017-2020. Theo đó, đã bố trí nguồn vốn 25 triệu đồng hỗ trợ thành lập mới 1 HTX, khuyến khích, hướng dẫn 5 doanh nghiệp tham gia sản xuất, kinh doanh sản phẩm OCOP trên địa bàn.

Qua con số thống kê cho thấy, số tổ chức, cá nhân tham gia chương trình OCOP tăng qua từng năm và cho tới nay đạt con số 10 tổ chức, cá nhân tham gia chương trình. Và các doanh nghiệp, cơ sở này đều đạt tiêu chuẩn, được cấp giấy chứng nhận an toàn vệ sinh thực phẩm, kiểm định chất lượng hàng năm, xây dựng và công bố tiêu chuẩn cơ sở. 

Đồng thời, TP Cẩm Phả cũng tập trung việc phát triển ý tưởng, sản phẩm mới. Từ năm 2017 đến nay, TP đã tiếp nhận 32 ý tưởng sản phẩm mới; trong đó đã hướng dẫn phát triển thành công, thực hiện có hiệu quả phương án sản xuất kinh doanh được 32 sản phẩm.

Cụ thể, năm 2017 có 12 sản phẩm; năm 2018 có 3 sản phẩm. Riêng hai năm 2019 và 2020 đã phát triển được 17 sản phẩm. So với một số địa phương khác, dù lượng sản phẩm chưa nhiều nhưng chất lượng khá cao, với trên 50% đạt từ 4 - 5 sao với 18 sản phẩm; 14 sản phẩm còn lại đạt 3 sao. Hiện 32/32 sản phẩm OCOP đã có mã số, mã vạch, tem truy xuất nguồn gốc; 28/32 sản phẩm đã đăng ký bảo hộ nhãn hiệu.

Một trong những điểm nhấn là TP Cẩm Phả đã bố trí, tập trung các nguồn lực, "tiếp sức” phát triển, nâng tầm sản phẩm OCOP. Gắn với Chương trình NTM, từ năm 2017 tới nay, TP Cẩm Phả hỗ trợ trên 1,5 tỷ đồng cho các mặt như: lãi xuất tín dụng đầu tư cho OCOP, thuê điểm giới thiệu sản phẩm OCOP, XTTM trong và ngoài tỉnh, đào tạo tập huấn, xây dựng tiêu chuẩn cơ sở, tem nhãn hiệu…

Để phát triển bền vững, Cẩm Phả hỗ trợ phát triển vùng sản xuất nông nghiệp tập trung, bố trí 2 tỷ đồng lập quy hoạch nuôi trồng thủy hải sản trên biển đồng thời hỗ trợ trang trại sản xuất giống và chăn nuôi lợn của Công ty CP Khai thác khoáng sản Thiên Thuận Tường; dự án sản xuất, chế biến dược liệu Đông Bắc; nhà máy chế biến nước khoáng thiên nhiên Quang Hanh theo công nghệ Italia.

Thời gian tới, TP Cẩm Phả tiếp tục phát triển chương trình OCOP bằng việc tập trung phát triển các hình thức tổ chức sản xuất, kinh doanh; nâng cao năng lực, phát triển các sản phẩm cho chủ thể chương trình OCOP. Mục tiêu phát triển đa dạng các sản phẩm ở lĩnh vực trồng trọt, chăn nuôi, thuỷ sản, chế biến, sơ chế; áp dụng thành công công nghệ 4.0, giám sát quy trình sản xuất, chế biến tất cả các sản phẩm đạt sao cấp thành phố, cấp tỉnh.