Ngựa quen đường cũ
Như Báo NNVN đã phản ánh, từ tháng 7-12/2024, một xưởng chế biến cà phê được xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp và đi vào hoạt động tại thôn Cợp, xã Hướng Phùng, huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị. Theo biên bản đoàn kiểm tra Sở Tài nguyên Môi trường tỉnh Quảng Trị lập vào ngày 12/11/2024, ông Nguyễn Trọng Hải là chủ cơ sở chế biến này.
Ông Nguyễn Trọng Hải cũng là Giám đốc Công ty TNHH Trung Thắng Phát có xưởng chế biến cà phê từng hoạt động tại khóm 1, thị trấn Khe Sanh, huyện Hướng Hóa những năm trước.
Vào cuối tháng 11/2023, Báo NNVN phản ánh, xưởng chế biến cà phê này xả thải nguồn nước chưa qua xử lý ra môi trường. Nguồn nước chảy tràn từ hoạt động chế biến của công ty thẩm thấu ra xung quanh, gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Hoạt động của xưởng chế biến cà phê phát tán bụi bẩn, bốc mùi hôi thối khiến cuộc sống người dân ngột ngạt.
Ngay sau đó, UBND tỉnh Quảng Trị đã có công văn giao Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, kiểm tra công tác bảo vệ môi trường của Công ty TNHH Trung Thắng Phát, đề xuất hướng xử lý.
Kết quả cho thấy, nhiều chỉ số trong nước thải vượt quy chuẩn cho phép nhiều lần. Căn cứ vào kết quả thử nghiệm mẫu nước thải, UBND tỉnh Quảng Trị đã ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với Công ty TNHH Trung Thắng Phát số tiền 288 triệu đồng.
Tuy nhiên, phải đến sau ngày 12/11/2024, khi đoàn kiểm tra Sở Tài nguyên môi trường tỉnh Quảng Trị lập biên bản về hành vi xây dựng công trình trái phép trên đất nông nghiệp của ông Nguyễn Trọng Hải, Công ty TNHH Trung Thắng Phát mới nộp số tiền phạt 288 triệu đồng theo quyết định của UBND tỉnh Quảng Trị. Lý do được đại diện công ty đưa ra là “không nhận được quyết định xử phạt(?)”.
Trước đó, vào năm 2021, UBND huyện Hướng Hóa đã từng xử phạt vi phạm hành chính về hành vi xả thải trái phép đối với Công ty TNHH Trung Thắng Phát số tiền 80 triệu đồng.
Quản lý lỏng lẻo là tiếp tay cho sai phạm
Đến niên vụ chế biến 2024, ông Nguyễn Trọng Hải đã không chế biến tại cơ sở cũ tại khóm 1, thị trấn Khe Sanh nữa mà cấp tốc xây dựng trái phép xưởng chế biến cà phê tại thôn Cợp, xã Hướng Phùng. Địa điểm xây dựng xưởng của ông Hải nằm sát tuyến đường lớn, chỉ cách trụ sở UBND xã Hướng Phùng 3 - 4km. Vì vậy, việc giám sát, ngăn chặn hành vi tái phạm đối với đơn vị này sẽ không có gì khó khăn.
Tuy nhiên, sau 2 lần bị lập biên bản vi phạm và xử phạt vi phạm hành chính, doanh nghiệp vẫn tiếp tục xây dựng trái phép xưởng chế biến và đi vào hoạt động.
Ông Phan Ngọc Long, Chủ tịch UBND xã Hướng Phùng khẳng định, địa phương không bao che sự việc nhưng chủ cơ sở đã làm quy mô rất lớn, xây dựng bằng nhà lắp ghép, với tốc độ rất nhanh nên UBND xã Hướng Phùng không kịp trở tay.
“Khi phát hiện lần 2 thấy mức độ ảnh hưởng nhiều nên UBND xã đã lập biên bản, mời phòng Tài nguyên môi trường, Văn phòng đất vào đo đạc để sau đó làm báo cáo cho UBND huyện Hướng Hóa. Xã chủ quan vì đang chờ kết quả đo đạc để làm báo cáo huyện nhưng chờ mãi chưa có kết quả”, ông Long lý giải.
Trước đó, vào giữa tháng 4/2024, trước những bất cập trong công tác quản lý đất đai trên địa bàn, UBND huyện Hướng Hóa ban hành công văn nhằm tăng cường công tác quản lý. Nội dung công văn có đoạn: “Tăng cường công tác kiểm tra, kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm hành chính về lĩnh vực đất đai, nhất là đối với các hành vi sử dụng đất sai mục đích, xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp, hạ độ cao đất nông nghiệp trái quy định. Chủ tịch UBND các xã, thị trấn chịu trách nhiệm trước UBND huyện, Chủ tịch UBND huyện và trước pháp luật nếu không thực hiện theo đúng quy định, lơ là trong quản lý để xảy ra tình trạng nêu trên”.
Tuy nhiên, với việc phát hiện, lập biên bản, xử lý vi phạm hành chính nhưng vẫn để cho cơ sở chế biến cà phê tại thôn Cợp tiếp tục xây dựng, đi vào hoạt động, lý giải của lãnh đạo UBND xã Hướng Phùng liệu đã hợp tình hợp lý?