Thu hoạch thủy sản ở Đồng bằng sông Cửu Long. Ảnh: Minh Sáng.
Trong báo cáo ngày 15/4 gửi Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính Phủ Mai Tiến Dũng và Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Nguyễn Xuân Cường, Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), cho biết, đến nay, hầu hết doanh nghiệp (DN) thủy sản không được thực hiện chính sách cho phép DN được tạm dừng đóng vào quỹ hưu trí, tử tuất trong 12 tháng do 50% số lao động thuộc diện đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) của DN phải nghỉ việc hoặc thiệt hại 50% tổng số giá trị tài sản do dịch bệnh.
Nguyên nhân là do các DN vẫn cố gắng duy trì hoạt động sản xuất cầm chừng và phân chia lịch làm việc của công nhân cho phù hợp để ổn định đời sống người lao động. Như vậy, DN không thể đạt được tiêu chí “50% số lao động thuộc diện đóng BHXH của DN phải nghỉ việc” để được hưởng chính sách về BHXH.
Việc DN chứng minh thiệt hại 50% vô cùng phức tạp vì chưa có 1 tiêu chí hay thước đo cụ thể, hơn nữa dấu hiệu thiệt hại đều ở tương lai (vì hàng tồn kho, hợp đồng, doanh thu, tạm ngưng ... đều là dấu hiệu suy giảm trong tương lai). Việc chứng minh thiệt hại có thể kéo dài hàng năm.
Như vậy, tiêu chí trong công văn 860/BHXH-BT của Bảo hiểm xã hội Việt Nam để cho phép DN được tạm dừng đóng vào quỹ hưu trí, tử tuất trong 12 tháng là không có tính thực tiễn, khó áp dụng trong thực tế và mất đi tính hỗ trợ như mục tiêu mong muốn.
Cũng vì lý do như trên, chính sách cho phép DN lùi thời điểm đóng kinh phí Công đoàn 6 tháng đầu năm 2020 đối với các DN có 50% số lao động thuộc diện đóng BHXH của DN phải nghỉ việc, DN cũng không được thực hiện.
Do đó, kiến nghị cho phép DN tạm dừng đóng quỹ hưu trí, tử tuất theo số nhân viên bị ngừng việc thực tế; tạm dừng đóng BHXH, bảo hiểm y tế, bảo hiểm tai nạn đến cuối năm 2020 và không bị tính lãi chậm nộp; miễn nộp kinh phí công đoàn 2% quỹ lương trong năm 2020.
Về chính sách cho phép DN được cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn giảm lãi vay, giữ nguyên nhóm nợ đối với các khoản nợ bị ảnh hưởng do dịch Covid-19, việc thực hiện chưa đồng đều tại các tổ chức tín dụng, ngân hàng. Một số ngân hàng đã hạ lãi suất vay cho DN, nhưng một số ngân hàng thì chưa.
Chính sách này chỉ đang áp dụng đối với khoản vay tiền VNĐ mà không áp dụng cho các khoản vay bằng USD. Trong khi đối với các DN xuất khẩu, nhu cầu vay vốn bằng tiền USD rất nhiều, nhưng chưa có chính sách hỗ trợ.
Về chính sách miễn giảm phí thanh toán, hiện một số tổ chức tín dụng đã giảm phí thanh toán đối với các khoản thanh toán nước ngoài. Nhưng các khoản thanh toán, chuyển tiền trong nước chưa được giảm cho DN.
Về chính sách giảm lãi suất cho vay ngắn hạn bằng VNĐ của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài kể từ ngày 17/3/2020, với các DN sản xuất xuất khẩu, ngoài nguồn vốn bằng VNĐ, DN cũng rất cần nguồn vốn bằng USD. Vì vậy, kiến nghị Ngân hàng Nhà nước sớm bổ sung thêm chính sách giảm lãi suất cho vay ngắn hạn bằng USD.
Về gói hỗ trợ tín dụng 250.000 tỷ đồng được các ngân hàng cho khách hàng vay mới từ tháng 3/2020 với lãi suất ưu đãi giảm từ 0,5%-1,5%/năm, hiện vẫn còn một số tổ chức tín dụng, ngân hàng vẫn đang để lãi suất cho vay cao. Gói hỗ trợ tín dụng này chỉ áp dụng đối với tiền VNĐ, không áp dụng cho tiền USD, nên giảm sự tiếp cận của DN …
Nhìn chung, các DN đều mong muốn Chính phủ có nhiều chính sách hỗ trợ DN và DN có thể tiếp cận được các chính sách này để khắc phục được khó khăn, hậu quả do dịch COVID-19 gây ra và sớm phục hồi lại được sản xuất kinh doanh khi dịch Covid-19 được kiểm soát.
Các tổ chức tín dụng, ngân hàng cùng đồng nhất và nhanh triển khai các chính sách mà Ngân hàng nhà nước đã ban hành. Triển khai các chính sách hỗ trợ trong giai đoạn này đối với tất cả các DN, không phân biệt nhóm nợ, loại hình của DN.
Trong trường hợp DN bị cách ly hoàn toàn, đề nghị các khoản nợ tại ngân hàng của DN trong thời gian cách ly không bị tính lãi vay và không tính thời gian vào thời hạn cho vay. Ngân hàng Nhà nước ban hành các chính sách hỗ trợ đối với đồng USD cho các DN xuất nhập khẩu tương tự như các chính sách hỗ trợ bằng VNĐ …
