Liên tục mấy ngày qua, công an các tỉnh thành Hà Nội, TP.HCM, Cần Thơ, Tiền Giang đã đồng loạt ra quân trấn áp các dịch vụ đòi nợ thuê kiểu xã hội đen. Hàng trăm đối tượng đã bị tạm giang, hàng nghìn vật chứng đã bị thu giữ để phục vụ công tác mở rộng điều tra và xét xử. Rõ ràng, dịch vụ đòi nợ thuê đang lộng hành như một loại tội phạm mới.
Không còn hoạt động đơn lẻ kiểu cá nhân, dịch vụ đòi nợ thuê được hình thành theo mô hình tổ chức công ty mua bán nợ khá bài bản, có thao tác hành sự và có phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng người. Thậm chí, dịch vụ đòi nợ thuê còn treo biển công ty luật, như trường hợp Công ty luật TNHH Pháp Việt có trụ sở tại phường 13, quận Tân Bình, TP.HCM vừa bị khởi tố.
Hình thức của các dịch vụ đòi nợ thuê ngày càng biến tướng đáng sợ. Các nhân viên đòi nợ thuê đã sử dụng nhiều số điện thoại và liên tục gọi, nhắn tin chửi bới, đe dọa, tạo sức ép cho khách vay. Chưa đủ, các nhân viên đòi nợ thuê còn dùng phần mềm chỉnh sửa, cắt ghép hình ảnh của khách vay và người thân của khách vay để phát tán lên mạng xã hội. Nạn nhân của dịch vụ đòi nợ thuê không chỉ là khách vay mà còn là bạn bè, đồng nghiệp, hàng xóm. Sự tác oai tác quái của dịch vụ đòi nợ thuê làm rối loạn trật tự cộng đồng và tạo nhiều hệ lụy cho đời sống.
Cơ quan chức năng xác định, hoạt động của một số dịch vụ đòi nợ thuê đủ căn cứ cấu thành tội “cưỡng đoạt tài sản” và có dấu hiệu của tội “khủng bố” và tội “vu khống”. Vì sao như vậy? Vì bên cạnh các hành vi thóa mạ, các nhân viên đòi nợ thuê còn ngang nhiên đưa những thông tin “truy tìm kẻ lừa đảo” đối với khách vay và người thân trên các trang web và tờ rơi.
Hiện nay, mức độ táo tợn của các dịch vụ đòi nợ thuê đã lan tràn về các vùng nông thôn. Người dân trên địa bàn Tiền Giang, Long An, Bình Dương, Sóc Trăng, An Giang, Đồng Tháp, Vĩnh Long, Cần Thơ, TP. HCM, Hà Nội và nhiều nơi khác đã có nhiều xáo trộn và bất an do các dịch vụ đòi nợ thuê gây ra.
Câu hỏi đặt ra: Các công ty đòi nợ thuê đã thực hiện dịch vụ cho ai? Rất ít cá nhân nhờ cậy công ty đòi nợ thuê, mà chủ yếu là các ngân hàng và các công ty tài chính. Thử lấy ví dụ về hoạt động của Công ty luật TNHH Pháp Việt vừa bị phanh phui. Trung bình mỗi tháng, Công ty luật TNHH Pháp Việt nhận từ các ngân hàng và các công ty tài chính từ 141.000 đến 241.000 hợp đồng vay tiền của các khách hàng nhưng chưa trả được, để tiến hành đòi nợ thuê. Với mỗi hợp đồng, Công ty luật TNHH Pháp Việt được trả 25-35% số tiền đòi được.
Như vậy, để dịch vụ đòi nợ thuê lộng hành như loại tội phạm mới, có trách nhiệm của các ngân hàng và các công ty tài chính không? Tại sao, với khách vay vi phạm hợp đồng, các ngân hàng và các công ty tài chính không giải quyết theo pháp luật là khởi kiện ra tòa án?