Tối 25/4, tại Đền tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ đường 20 Quyết Thắng (Sơn Trạch, Bố Trạch, Quảng Bình), BTC các hoạt động kỷ niệm 50 năm Ngày mở đường Hồ Chí Minh - Ngày truyền thống Bộ đội Trường Sơn (19/5/1959 – 19/5/2009) đã tổ chức chương trình “Đường Trường Sơn - Đường chúng ta đi’’. Chương trình đã tái hiện chân thực hào khí đường Trường Sơn trong những năm tháng cả nước ra trận.
Sân khấu được bài trí sống động bằng cây cối, các thùng đạn, lán trại dã chiến, lấy chính núi rừng Trường Sơn sau lưng hang Tám Cô làm bối cảnh, sống lại khí thế hào hùng của Trường Sơn một thuở. Chương trình được bắt đầu từ sự tái hiện lại lịch sử đường Trường Sơn bắt đầu từ Km số 0 tại Tân Kỳ (Nghệ An) đến Lộc Ninh (Bình Phước) với những gian nan, vất vả và hy sinh anh dũng trong thời kỳ đầu xây dựng con đường Trường Sơn.
Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết đã bày tỏ xúc động khi có mặt tại nơi đây, trên con đường Trường Sơn - đường Hồ Chí Minh lịch sử. Chủ tịch nước khẳng định: Đảng, Nhà nước, dân tộc ta mãi mãi biết ơn, kính trọng và tri ân sự hy sinh cao cả của các anh hùng, liệt sĩ, thương binh, bệnh binh, các cựu chiến binh và thanh niên xung phong trong sự nghiệp giải phóng dân tộc.
Trước hang Tám Cô, ngay ở sát bậc thang đá dẫn lối xuống hang có hai cây chuối rừng cao vượt lên, lá xanh thẫm. Anh Nguyễn Hùng, cán bộ của Vườn Quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng chỉ cho chúng tôi xem cây chuối mẹ đã trổ buồng: “Lạ lắm anh, cũng chuối rừng, nhưng cây chuối mẹ này đẻ buồng cả gần hai tháng nay mà bắp chuối vẫn cứ căng tròn, đỏ thắm như vậy. Hôm qua, buồng chuối tự nhiên lại uốn vòng xuống phía trên cửa hang và bắp chuối treo thẳng trên đó như một chiếc đèn lồng đỏ".
Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên – vị tư lệnh của Đoàn 559 đã xúc động khi trở lại chiến trường xưa. Ông nói: “Cho phép tôi được nhìn lại những đồng đội của tôi, tưởng nhớ đến họ trong giờ phút thiêng liêng này”. Trung tướng nhấn mạnh: "Đường Hồ Chí Minh là con đường "kỳ quan, kỳ công và kỳ tích”. Đây là con đường huyết mạch chuyển tải sức mạnh của miền Bắc vào miền Nam để giải phóng đất nước. Đoàn 559 - Bộ đội Trường Sơn làm được công việc đồ sộ đó là nhờ có sự đóng góp to lớn của nhân dân những nơi con đường đi qua.
Tại hang Tám Cô, cô Nguyễn Thị Nhã, từ Hà Nội vào thắp hương cho đồng đội năm xưa, vừa khóc vừa xúc động kể lại: “Những năm tháng ác liệt đó, tôi đã từng đi qua nơi đây. Đã chứng kiến sự tàn khốc của bom đạn Mỹ dội xuống, nhưng vượt lên tất cả là hành dộng anh hùng của các bạn gái, bạn trai làm nhiệm vụ đảm bảo thông xe trên tuyến đường. Tin rằng ở cõi vĩnh hằng, đồng đội tôi cũng đang mỉm cười trước tấm lòng tri ân của những người đang sống”.
Tại buổi lễ, nhiều nhân chứng lịch sử như Trung tướng Phan Khắc Hy, Thiếu tướng Võ Sở, Hoàng Anh Tuấn, Đại tá Nguyễn Hữu Đại... đã kể lại những kỷ niệm sâu sắc trong những ngày đầu gian khổ mở đường Trường Sơn; những trận chiến đấu ác liệt và những tấm gương anh dũng hy sinh vì sự nghiệp giải phóng dân tộc.
Thời gian đã lùi xa, các cựu chiến binh, cựu TNXP trên tuyến đường Trường Sơn huyền thoại năm xưa, nay mái đầu đã bạc trắng, nhưng ký ức về một thời hào hùng như vẫn còn nguyên vẹn. Và tinh thần “Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước” vẫn là bản hùng ca bất tử, vang mãi với những chiến sĩ, TNXP năm xưa và các thế hệ tiếp sau như bài văn tế của GS Vũ Khiêu in tại bia trong Đền Liệt sỹ: “Tưởng niệm những Anh hùng/ Xót thương bao nghĩa liệt/ Tuổi chẳng thọ, nhưng huân công mãi mãi trường tồn...”
