Nhiều người chăn nuôi đang thua lỗ với giá heo hơi hiện nay. Ảnh: Trần Trung.
Người chăn nuôi thua lỗ
Theo ông Nguyễn Trí Công, Chủ tịch Hiệp hội Chăn nuôi Đồng Nai, giá heo hơi trên cả nước đều đã xuống dưới mức 60.000 đồng/kg. Cụ thể, trong ngày 31/10, giá heo hơi ở các địa phương không quá 58.000 đồng/kg.
Với mức giá heo hơi như trên, nhiều người chăn nuôi, nhất là chăn nuôi nhỏ lẻ đang thua lỗ. Bởi giá thức ăn chăn nuôi liên tục tăng, cùng với nhiều vật tư, nguyên liệu đầu vào tăng mạnh, đã đẩy giá thành chăn nuôi heo lên ở mức cao, vào khoảng 60.000 đồng/kg.
Giá heo hơi liên tục giảm trước hết là do nhu cầu tiêu thụ thịt heo giảm mạnh, lượng tiêu thụ thịt heo trên đầu người hiện đang thấp hơn nhiều so với những năm trước đây.
Nguyên nhân chủ yếu là do giá cả nhiều hàng hóa, dịch vụ tăng cao sau Covid-19, trong khi người dân eo hẹp về đồng tiền khi thu nhập không tăng, thậm chí giảm trong bối cảnh nhiều công ty, xí nghiệp do khó khăn về thị trường bởi tác động từ lạm phát tăng cao trên toàn cầu, xung đột Nga - Ukraina, khủng hoảng năng lượng, chính sách Zero Covid của Trung Quốc… nên đơn hàng giảm mạnh, buộc phải cắt giảm giờ làm việc.
Chính vì vậy, dù thịt heo là loại thực phẩm thiết yếu, nhiều người tiêu dùng vẫn đang buộc phải giảm sử dụng mặt hàng này. Bên cạnh đó, đang có xu hướng nhiều người tiêu dùng chuyển sang sử dụng thịt gia cầm và các loại thực phẩm khác.
Lượng tiêu thụ thịt heo bình quân đầu người giảm mạnh theo một nghiên cứu của Ipsos.
Theo một kết quả nghiên cứu về thị trường do Công ty Nghiên cứu thị trường Ipsos công bố, nếu như năm 2018, lượng thịt heo tiêu thụ bình quân là 31,4 kg/người/năm thì đến năm 2022 đã giảm mạnh xuống còn 23,5 kg/người/năm.
Cũng theo nghiên cứu nói trên, trong những năm qua, lượng tiêu thụ thịt gia cầm bình quân trên đầu người lại tăng đáng kể với mức tăng 8,5%/năm. Cụ thể, năm 2020, lượng tiêu thụ gia cầm bình quân 17 kg/người/năm, thì đến năm 2022 là 20 kg/người/năm. Điều này đồng nghĩa với việc khoảng 8 kg thịt heo/người/năm đã được thay thế bằng thịt gia cầm và loại thịt, cá khác.
Trong khi đó, sản lượng thịt heo ở Việt Nam đang tăng mạnh khi các công ty đang bắt đầu tái đàn trở lại khi dịch tả lợn châu Phi đang được kiểm soát, đồng thời có thêm nhiều doanh nghiệp tham gia vào lĩnh vực chăn nuôi.
Theo báo cáo của Tổng cục Thống kê, uớc tính tổng số heo của cả nước đến cuối tháng 9/2022 tăng 8,8% so với cùng thời điểm năm 2021.
Nhu cầu giảm trong khi sản lượng tăng, đang khiến cho giá heo hơi giảm mạnh. Một thương nhân trong ngành chăn nuôi nhận định, giá heo hơi vẫn sẽ tiếp tục xu hướng giảm trong thời gian tới.
Một câu hỏi đang được đặt ra là chăn nuôi heo và giá heo hơi năm 2023 sẽ ra sao? Nhiều ý kiến trong ngành chăn nuôi nhận định, năm 2023 vẫn đầy khó khăn với chăn nuôi heo khi mà giá nguyên liệu, thức ăn tiếp tục ở mức cao, nhất là trong bối cảnh đồng đô la Mỹ đang tăng giá mạnh và Nga vừa đình chỉ thỏa thuận ngũ cốc với Ukraina.
Một số thương nhân ngành chăn nuôi cho rằng với nhu cầu yếu trong khi sản lượng đang cao, cộng với những nguyên nhân khác, giá heo hơi trong năm 2023 sẽ ở mức trên dưới 50.000 đồng/kg. Nhưng theo ông Nguyễn Trí Công, giá heo hơi trong năm tới có thể không tốt với người chăn nuôi nhưng cũng không ở mức quá thấp như vậy.
Có nên mở lối xuất khẩu biên mậu?
Trong khi giá heo hơi ở Việt Nam đang liên tục giảm, thì giá thịt lợn ở Trung Quốc lại đang tăng mạnh suốt từ cuối tháng 8 đến nay. Ngày 20/10, giá heo giết mổ ở Trung Quốc đã ở mức 95.000 đồng/kg, tăng 13.000 đồng/kg so với đầu tháng 10/2022.
Theo một khảo sát được tiến hành ở Trung Quốc, từ đầu năm đến nay, giá heo giết mổ ở Trung Quốc đã tăng 60% và giá hiện tại đã cao hơn cùng kỳ năm ngoái 125%. Còn theo Ủy ban Cải cách và Phát triển Quốc gia Trung Quốc (NDRC), giá thịt heo tại 36 trung tâm buôn bán lớn hiện tăng 30% so với cùng kỳ năm trước.
Giá heo giết mổ liên tục tăng mạnh là một trở ngại đối với Chính phủ Trung Quốc trong nỗ lực ổn định thị trường. Do đó, Chính phủ nước này đang phải thuê nguồn dự trữ thịt heo từ bên ngoài nguồn dự trữ của nhà nước. Trong tháng 9/2022, đã có ba đợt xuất kho dự trữ thịt heo với tổng cộng 70.000 tấn. Đây là khối lượng nhiều nhất trong một tháng.
Hầu hết các tỉnh ở Trung Quốc cũng đã bắt đầu giải phóng nguồn dự trữ, một số tỉnh cũng hỗ trợ tài chính cho các hộ chăn nuôi heo tư nhân để tăng nguồn cung. Tuy nhiên, cho đến nay, tất cả những giải pháp nói trên vẫn chưa thực sự ngăn đà tăng giá thịt heo ở Trung Quốc.
Giá heo hơi ở Việt Nam đang giảm mạnh trong khi giá thịt heo ở Trung Quốc lại tăng rất cao. Ảnh: Thanh Sơn.
Trước việc giá thịt heo liên tục tăng cao ở Trung Quốc và hiện đã gấp rưỡi giá heo ở Việt Nam, nhiều nhà chăn nuôi đang đặt ra câu hỏi có nên tạo điều kiện xuất khẩu heo sang Trung Quốc qua đường mậu dịch biên giới?
Theo ông Nguyễn Trí Công, Bộ NN-PTNT và Bộ Công thương cần có đánh giá về nhu cầu thị trường, về nguồn cung, qua đó có khuyến cáo kịp thời với người chăn nuôi là với tình hình cung - cầu như hiện tại, thì chỉ nên nuôi heo ở mức độ nào…
Đồng thời, để giảm bớt lượng heo đang dư thừa hiện nay, cần có sự linh động nào đó về mậu dịch biên giới để góp phần gỡ khó cho người nuôi heo. Đại diện một công ty chăn nuôi lớn ở Đồng Nai (xin không nêu tên) cũng cho rằng tạo điều kiện cho xuất khẩu biên mậu đối với heo hơi vào thời điểm này là giải pháp cần được cân nhắc, xem xét khi nguồn cung đang cao hơn so với nhu cầu trong nước.
