Theo ông Lê Bá Lịch, Chủ tịch Hiệp hội TĂCN Việt Nam, giá TĂCN của VN luôn cao hơn các nước: ví dụ so với Thái Lan, Trung Quốc TĂCN của VN cao hơn từ 10 – 15%.
Ông Lịch cho rằng, nguyên nhân này không bắt nguồn từ việc thuế má, mà quan trọng là do các “tiêu cực phí”. Đơn cử như DN đi vay ngân hàng nói rằng chỉ có 12%/năm nhưng thực tế phải là 16% tính luôn cả món “tiêu cực phí”, rồi quá trình SX, mua bán, vận chuyển cũng phải trải qua nhiều lần “tiêu cực phí” càng khiến giá TĂCN đội lên. “Tiền tiêu cực nó gấp 5 – 7 lần tiền thuế nhưng không được đưa vào báo cáo tài chính và người ta đã đưa vào giá thành khi bán cho người chăn nuôi” – ông Lịch nói.
Một bất cập nữa là mỗi năm nước ta phải bỏ ra tới gần 2 tỷ USD nhập nguyên liệu TĂCN nhưng khi các DNNK nguyên liệu thực hiện quy đổi ngoại tệ để giao dịch lại không hề được quy đổi theo giá công bố của liên ngân hàng. Ví dụ vào thời điểm giá ngoại tệ liên ngân hàng công bố là 18.544 đồng/USD, nhưng thực tế DN vẫn phải mua “đô” với giá tới 19.200 đồng/USD. Vì thế, nếu quy đổi gần 2 tỷ USD để tính phần chênh lệch khó hiểu trên thì số tiền là rất lớn và DN lại đẩy khoản chi vô lý trên vào giá thành TĂCN để người nông dân chịu.
Ông Lê Văn Mẽ - GĐ Cty CP Chăn nuôi Phú Sơn (xã Bắc Sơn, huyện Trảng Bom, Đồng Nai) khẳng định: “Người chăn nuôi VN bị “chết” nhiều cách, “chết” vì giá TĂCN cao, “chết” vì dịch bệnh hoành hành, “chết” vì thiếu các chính sách vĩ mô, có “tầm” trong sự phát triển của toàn ngành, đặc biệt là chuyện giá cả TĂCN. Ông Mẽ cho rằng, kể cả cách bình ổn giá của Chính phủ (hỗ trợ cho vay không lãi suất) chỉ tập trung cho những người làm thương mại, còn người chăn nuôi trực tiếp thì rất khó tiếp cận được nguồn vốn này để có thể đầu tư sản xuất.
Ông Mẽ cũng là một trong số trang trại ít ỏi tự sản xuất được TĂGS và giảm được giá thành nhờ vào số đầu heo lên đến 30.000 con tiêu thụ mỗi năm gần 10.000 tấn thức ăn. Chỉ riêng tính riêng chi phí bao bì 2.000 đ/cái thì khoản tiền tiết kiệm cũng đã lên tới trên 300 triệu đồng. Tuy nhiên ông Mẽ cũng cảnh báo việc tự SX lấy thức ăn không hề đơn giản mà phải đầu tư lớn không những về vốn liếng, thiết bị mà quan trọng hơn là kiến thức và bí quyết chuyên biệt. “Nói chung, tất cả những công nghệ và quy trình này đều rất tốn công, tốn của và xa tầm với của ngành chăn nuôi mang tính nhỏ lẻ, manh mún và tự phát đang diễn ra tại VN” – ông Mẽ khẳng định.
