Nuôi tôm hùm trên vịnh Vân Phong, huyện Vạn Ninh, tỉnh Khánh Hòa. Ảnh: Kim Sơ.
Vịnh Vân Phong, huyện Vạn Ninh là một trong những nơi có điền kiện thuận lợi phát triển nuôi trồng thủy sản lồng bè trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa.
Tại đây, người dân đang tập trung nuôi tôm hùm trên lồng, đối tượng có giá trị kinh tế cao phục vụ nhu cầu trong nước và xuất khẩu. Tuy nhiên, đây cũng là loài nuôi nhiều rủi ro về dịch bệnh.
Ông Nguyễn Xuân Hòa, người nuôi tôm hùm có thâm niên ở thị trấn Vạn Giã cho biết, trong nghề nuôi tôm hùm, người dân rất lo lắng khi tôm bị dịch bệnh. Trong đó, bệnh sữa và đen mang là những bệnh nguy hiểm làm tôm chết rải rác, chết hàng loạt, khiến người nuôi thiệt hại kinh tế nặng nề.
Theo ông Nguyễn Xuân Hòa, những năm gần đây, dịch bệnh trên tôm hùm ít xảy ra nghiêm trọng, nhưng vẫn xuất hiện rải rác tại vài vùng nuôi, nhất là bệnh đen mang.
Dấu hiệu nhận biết bệnh đen mang là mang của tôm từ màu trắng ngà chuyển sang màu nâu hoặc đen. Vào thời điểm năm ngoái, nhiều lồng nuôi tôm hùm trên vịnh Vân Phong bị dính bệnh này khiến người dân đau đầu.
Người nuôi lo sợ bệnh sữa và bệnh đen mang trên tôm hùm sẽ khiến tỷ lệ nuôi hao hụt cao. Ảnh: Kim Sơ.
Tại gia đình ông Hòa cũng bị thiệt hại nặng nề do bệnh đen mang trên tôm hùm gây ra. Cụ thể, ông thả 7.000 con nhưng khi thu hoạch chỉ còn 1.400 con.
“Từ đầu năm nay dịch bệnh trên tôm nuôi đã thuyên giảm, một phần môi trường đảm bảo và người nuôi cũng thả mật độ rất ít”, ông Hòa nói.
Còn ông Nguyễn Minh Tiến, một người ở xã Vạn Thạnh cho biết, khi tôm hùm nuôi có hiện tượng bị bệnh đen mang, bệnh sữa sẽ khiến tỷ lệ hao hụt cao. Do đó, ông mong rằng cơ quan chức năng thường xuyên theo dõi, giám sát, hướng dẫn người nuôi phòng chống dịch bệnh trên tôm nuôi.
Ông Huỳnh Giao, Phụ trách Trạm Chăn nuôi và Thú y Vạn Ninh cho biết, từ đầu năm đến nay tình hình nuôi tôm hùm trên địa bàn huyện ổn định, không xảy ra dịch bệnh. Đến nay, toàn huyện có hơn 35.000 lồng tôm hùm, thả nuôi trên 70ha mặt nước biển.
Để phòng chống dịch bệnh trên tôm hùm, Trạm đã hướng dẫn, khuyến cáo người dân theo dõi kỹ lưỡng sức khỏe tôm nuôi. Khi có hiện tượng tôm chết nhiều bất thường tại lồng nuôi của mình, người nuôi nên thông báo cho các hộ trong vùng về dấu hiệu và liên lạc với Trạm cung cấp đầy đủ thông tin để được hướng dẫn kịp thời các biện pháp phòng bệnh, cũng như lấy mẫu xét nghiệm tìm nguyên nhân.
Người nuôi cần giữ gìn vệ sinh môi trường biển vùng nuôi, vệ sinh định kỳ lưới lồng nhằm tạo thông thoáng cho dòng chảy lưu thông qua lồng, tránh thiếu oxy cục bộ, lồng bẩn là nơi trú ngụ của rất nhiều vi khuẩn gây bệnh.
Tôm hùm đối tượng có giá trị kinh tế cao nhưng đầy rủi ro. Ảnh: Kim Sơ.
“Để nâng cao hàm lượng oxy trong lồng, người nuôi cần nâng những lồng chìm cao thêm từ 1 - 1,5m so với các nền đáy biển nơi đặt lồng. Còn đối với lồng nổi có thể di chuyển tới nơi thông thoáng trong khu vực thuộc quy hoạch cho phép.
Mật độ nuôi tôm hùm bông trung bình khuyến cáo chỉ từ 5 - 7 con/m2, tôm hùm xanh từ 15 - 20 con/m2. Khoảng cách giữa các lồng đơn từ 5 - 10 m, giữa các bè 50 - 100m.
Bên cạnh đó, người nuôi nên lựa chọn thức ăn cho tôm đảm bảo hợp vệ sinh, đủ dinh dưỡng và bổ sung thêm Vitamin C và men tiêu hóa vào khẩu phần thức ăn để tăng cường sức đề kháng cho tôm”, ông Giao chia sẻ.
Đối với bệnh sữa trên tôm hùm, đỏ thân đã có phác đồ điều trị được ban hành theo tại phụ lục V, Thông tư 04/2016/TT-BNNPTNT ngày 10/5/2016 của Bộ NN-PTNT và giải pháp kỹ thuật điều trị bênh sữa và đỏ thân trên tôm hùm nuôi lồng của Viện nghiên Nuôi trồng Thủy sản III đã được Bộ NN-PTNT công nhận.
Vì vậy, người dân cần tuân thủ để điều trị tôm bị bệnh sữa và đỏ thân trên tôm hùm nuôi lồng được hiệu quả.
Còn để phòng bệnh đen mang, Trạm Chăn nuôi và Thú y Vạn Ninh khuyến cáo, người nuôi cần tăng lưu lượng dòng chảy qua lồng nuôi bằng cách vệ sinh lồng nuôi thường xuyên, chuyển lồng nuôi đến địa điểm nuôi mới để tránh sự ô nhiễm cục bộ.
Bên cạnh đó, người nuôi cần chọn địa điểm nuôi thích hợp, không đặt lồng sát đáy, vớt thức ăn dư thừa, sát trùng thức ăn (bằng thuốc tím)…
Nếu tôm đã nhiễm bệnh, người nuôi sử dụng Formaline 100-200ppm tắm cho tôm trong thời gian 10-15 phút mỗi ngày (dùng trong 2-4 ngày) để điều trị bệnh.
Bên cạnh đó, tách riêng những con tôm có dấu hiệu bệnh (cho vào các thùng chứa để điều trị) nhằm giảm thiểu sự lây lan mầm bệnh cho cả đàn tôm và sẽ đơn giản hơn trong quá trình trị bệnh.
Thao tác bắt tôm lên điều trị bệnh phải nhẹ nhàng, tránh sây sát tôm. Trước khi tắm tôm phải chuẩn bị tất cả các khâu cần thiết, tránh trường hợp đưa tôm lên khỏi lồng mà chưa tiến hành điều trị ngay.
