Tại tỉnh Hải Dương, trà mùa sớm đối với những giống lúa gieo thẳng đang trong giai đoạn mạ non phát triển thân, lá, rễ, trà mùa trung đang trong thời điểm gieo cấy.
Qua theo dõi thực tế trên đồng ruộng và gặp gỡ, trao đổi với nông dân tại các lớp tập huấn chuyển giao KHKT cho thấy: Do ảnh hưởng của nhiều trận mưa lớn đầu vụ kèm theo nắng nóng, nhiều diện tích lúa gieo thẳng đang trong tình trạng ngập mống, rễ thối, chết cây. Các cây lúa còn sống thì quăn lá non, cây vàng úa, khác hẳn với những diện tích lúa cấy. Nông dân rất lo lắng và băn khoăn nhưng không biết khắc phục ra sao?
Đáng lo ngại là theo thói quen như ở đầu vụ xuân, nhiều hộ đã sử dụng thuốc trừ bọ trĩ, ruồi vàng để phun cho lúa. Vì họ cho rằng, cây lúa bị như vậy là do bọ trĩ gây hại. Xin trao đổi với bà con cách nhận biết và khắc phục hiện tượng trên cũng như hiểu rõ về loài bọ trĩ và đặc điểm phát sinh gây hại của chúng.
Bọ trĩ hại lúa là loài côn trùng chích hút lá cây non. Trưởng thành đẻ trứng trong tổ lá làm lá non quăn lại. Khi xé tổ lá ra nhìn kĩ thấy có tổ bọ trĩ non bên trong cơ thể nhỏ như rệp gà màu nâu đỏ. Đặc điểm loài này là chỉ phát sinh gây hại ở điều kiện thời tiết mát mẻ (nhiệt độ dao động từ 18-26oC). Ở nhiệt độ cao trên 27oC bọ trĩ khó phát sinh gây hại. Gặp mưa lớn bọ trĩ (nếu có) sẽ chết hàng loạt. Chính vì lý do này mà rất hiếm khi bọ trĩ xuất hiện và gây hại lúa mùa.
Riêng với các giống lúa vụ mùa 2011 đã gieo cấy vừa qua hoàn toàn không có bọ trĩ gây hại. Do vậy, một lần nữa có thể khẳng định những triệu chứng trên của lúa mùa gieo thẳng là do thời tiết không thuận (nắng nóng xen kẽ mưa lớn kéo dài) làm lúa không phản ứng kịp sự thay đổi của thời tiết dẫn đến héo lụi, nhất là các giống lúa mới rất mẫn cảm với ngoại cảnh.
Trước thực trạng này xin khuyến cáo một số biện pháp khắc phục như sau:
(Thông tin chi tiết xin theo dõi trên Báo NNVN số 146 ra ngày 25/7/2011)
