Giống lúa thuần 'năng suất đỉnh cao' Hưng Long 555

Năng suất đỉnh cao

Mỗi khi khách đến thăm nhà máy của Công ty Cổ phần Giống Nông nghiệp Quốc tế (IAS) ở thị trấn Ân Thi, Hưng Yên, việc đầu tiên Giám đốc Lê Ngọc Ánh làm là kéo mọi người ra thăm cánh đồng khảo nghiệm giống Hưng Long 555 bằng được. 

Trên cánh đồng rộng độ 1 ha ở vùng đất trũng Ân Thi, anh Ánh trồng xen kẽ Hưng Long 555 bên cạnh nhiều giống của các hãng “tên tuổi” để “đọ sức”. Kết quả, giống lúa của IAS xanh mướt, nổi bật hơn hẳn so với hai giống đối chứng, dù chưa phun một lần thuốc trừ bệnh nào.

"Không gì bằng chọn lọc tự nhiên", anh Ánh lần giở từng khóm lúa Hưng Long 555 và nhẩm đếm số hạt trên bông. Theo anh, do trong quá trình khảo nghiệm, những giống mới cần chế độ kiểm tra ngặt nghèo nhất, để "ra thực tế còn chống chịu được". Sau khi đếm đi đếm lại chục bông lúa, và thấy số hạt trên bông chừng khoảng hơn 500, lông mày anh Ánh giãn ra. 

Theo tính toán của anh Ánh, số hạt chắc trên mỗi bông chắc chắn đạt 400. Căn cứ trên ruộng khảo nghiệm, mỗi khóm có 4 bông, 30 khóm trên 1m2, năng suất lúa tại ruộng khảo nghiệm chắc chắn đạt mức 9 tấn/ha. Đó là một con số cao, khi Hưng Long 555 là giống lúa thuần ngắn ngày.

Tuy nhiên, đó chưa phải con số đỉnh của Hưng Long 555 khi gieo trồng. Hồi đầu tháng 5/2021, khi công ty IAS của anh Ánh cho thu hoạch ruộn sản xuất vụ Đông Xuân 2020-2021, tại huyện Bình Sơn - Quảng Ngãi và thị xã Điện Bàn - Quảng Nam, năng suất lúa tươi làm giống sau máy đạt từ 11-12,4 tấn/ha (9-10 tấn/ha).  

Ngoài năng suất, chất lượng gạo Hưng Long 555 cũng gây ngạc nhiên. Với gạo tẻ, hàm lượng amylose phổ biến từ 15 tới 25%. Gạo có hàm lượng amylose cao, cơm sẽ khô và cứng khi nguội. Ngược lại, gạo có hàm lượng amylose thấp khi nấu ít nở, cơm mềm và dẻo. Ngoại trừ một số trường hợp đặc biệt, thị trường ưa thích gạo có hàm lượng amylose trung bình thấp.

Hưng Long 555 có hàm lượng amylose chỉ khoảng 13,37%, thuộc diện thấp, cơm mềm. Độ bền gel của gạo trắng ở mức mềm, tương đương giống đối chứng Thiên ưu 8. Tỷ lệ gạo xay xát tốt: 81,87% với gạo lật và 68,41% với gạo xát, tỷ lệ gạo nguyên 80,87%. Tất cả chỉ số đều bằng hoặc vượt so với Khang dân 18 và Thiên ưu 8 trong khảo nghiệm của Trung tâm khảo nghiệm giống, sản phẩm cây trồng Quốc gia tại các tỉnh phía Bắc từ năm 2017 đến nay.

Về vấn đề sâu bệnh, Trung tâm khảo kiểm nghiệm giống, sản phẩm cây trồng Quốc gia đánh giá Hưng Long 555 gần như không nhiễm các bệnh như đạo ôn hại lá, đạo ôn cổ bông, bạc lá, đốm nâu, sâu đục thân, sâu cuốn lá. Giống chỉ nhiễm nhẹ bệnh khô vằn lúc sắp thu hoạch. Cơm nấu ráo nước, vị đậm, để nguội cơm vẫn mềm.

Khả năng thích ứng rộng khắp

Được lai tạo từ năm 2013 và khảo nghiệm trong mạng lưới Quốc gia từ vụ Xuân 2017, Hưng Long 555 trải qua tổng cộng 3 vụ khảo nghiệm VC, DUS, Khảo nghiệm sản xuất, khảo nghiệm có kiểm soát và được Trung tâm khảo kiểm nghiệm giống, sản phẩm cây trồng Quốc gia đánh giá có nhiều triển vọng.

"Ngay từ lúc nghiên cứu và bắt đầu khảo nghiệm giống, tôi thống nhất tư tưởng với anh em trong công ty, là mình phải làm vụ nghịch. Nếu làm vụ thuận, cái gì chẳng tốt. Báo cáo có thể đẹp, nhưng kết quả thực tiễn mới quan trọng", Giám đốc Lê Ngọc Ánh bày tỏ quan điểm.

Công ty IAS đang sản xuất 6 ha hạt giống Hưng Long 555 tại xóm 4, xã Mỹ Đông, huyện Tháp Mười, Đồng Tháp, vụ Hè Thu này. Đây là vụ khá khó sản xuất, rất dễ dính sâu bệnh và mưa lúc lúa trỗ. Bắt đầu gieo cấy máy vào cuối tháng 3, lúa nay đã trỗ, bông rất to (khoảng hơn 300 hạt/bông), 23-25 bông/bụi, 33-36 bụi/m2. Lá chân bền, thể hiện tính chống chịu tốt với thời tiết và sâu bệnh. Anh Ánh dự kiến thu hoạch vào trung tuần tháng 6, với năng suất khả quan so với các giống cùng gieo sạ trong vùng.

"Đất miền Tây phì nhiêu, 2 năm 7 vụ, mình lưu trữ thoải mái trên đồng và chủ động hoàn toàn được thời gian gieo cấy. Vì vậy hướng của công ty là sản xuất giống ở phía Nam. Chi phí tăng thêm 150 đồng/kg công vận chuyển ra Bắc so với sản xuất ở Nam Trung bộ, nhưng xứng đáng vì chủ động hơn, giống lúc nào cũng mới, không chịu rủi ro về mối, mọt và đỡ chi phí lưu kho", anh Ánh phân tích.

Ngoài sản xuất giống, IAS còn gửi giống xây dựng mô hình tại huyện Tây Sơn và An Nhơn, Bình Định, huyện Tư Nghĩa và Mộ Đức ở Quảng Ngãi. Quy mô mỗi mô hình từ 0,5-3 ha. Tất cả các điểm đều cho năng suất đạt trên 10 tấn/ha. Sau khi được tư vấn, nông dân nơi đây tự đổi giống để làm tiếp vụ Hè Thu 2021. 

Theo kết quả khảo nghiệm của Trung tâm khảo kiểm nghiệm giống, sản phẩm cây trồng Quốc gia, Hưng Long 555 thích nghi được với nhiều vùng sinh thái, dễ canh tác, năng suất cao và ổn định. Thời gian sinh trưởng: vụ Xuân từ 125 - 130 ngày, vụ Mùa từ 104 - 107 ngày. Giống cho hạt to, khối lượng 1000 hạt (P1000) đạt 26,2g, cao hơn Khang Dân 18 và Thiên Ưu 8 lần lượt là 6,8-4,9 g.