Trước đây, tại gò Kim Châu đã tồn tại một bát hương thờ, do cụ Hội - một người dân sống gần di tích – lập ra để nhang khói cho những hương hồn từng chết đuối tại Hồ Văn. Ngày Rằm, mùng 1 cụ chỉ ra đó thắp nén hương, tranh thủ dọn rác ven hồ. Cụ Hội không có hành động gì thể hiện những sinh hoạt mê tín dị đoan. Mỗi khi ra thắp hương, cụ đều xin phép Ban quản lý.
Cách đây vài tháng, tuổi cao sức yếu, cụ Hội qua đời, Ngày 13/9/2016, tại khu vực này, một số người dân đã lén chuyên chở xây liệu xây dựng vào gò Kim Châu xây dựng điện thờ không phép, thậm chí còn hô thần nhập tượng.
Phát hiện sự việc, Ban quản lý di tích đã đề nghị UBND quận Đống Đa phối hợp phong tỏa hiện trường, ngăn chặn hành vi sai trái. Mặc dù, các lực lượng chức năng đã phát hiện, ngăn cản, song hoạt động vi phạm trên vẫn tái phạm trong đêm cùng ngày.
Ngày 15/9, ông Tô Văn Động, Giám đốc Sở Văn hoá-Thể thaoHà Nội đã gửi công văn báo cáo UBND TP Hà Nội về thực trạng xây dựng trái phép này. Văn bản nêu rõ:
“Di tích quốc gia đặc biệt Văn Miếu - Quốc Tử Giám đang phải đối mặt với sự xâm hại di tích mà nguyên nhân xuất phát từ sự thiếu hiểu biết, thiếu ý thức của một số người dân. Tình trạng này diễn ra dưới nhiều hình thức làm ảnh hưởng nghiêm trọng tới giá trị cảnh quan, môi trường, kiến trúc, đến hoạt động thu hút khách du lịch”.
Đây là hành vi vi phạm rất nghiêm trọng, xâm hại di tích Quốc gia đặc biệt Văn Miếu- Quốc Tử Giám và vi phạm các Điều 32, 33 của luật Di sản văn hóa. Hiện khu vực này, đang được các lực lượng chức năng sở tại phong tỏa, khống chế, kiểm soát…
Ông Ngô Văn Quý - Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội đã giao Chủ tịch UBND quận Đống Đa chủ trì phối hợp với Sở Văn hóa - Thể thao, CA TP, Sở Xây dựng, Ban Tôn giáo TP, xây dựng và thực hiện ngay phương án đảm bảo công tác ANTT, giải quyết triệt để tình trạng xâm hại di tích, giải tỏa, chấm dứt hoạt động xây dựng trái quy định tại khu vực gò Kim Châu trong hồ Văn – di tích Quốc gia đặc biệt Văn Miếu – Quốc Tử Giám. Thời gian hoàn thành trong tháng 10/2016; báo cáo UBND TP kết quả thực hiện.
