Tiến sĩ Jeanine Musau, cố vấn kỹ thuật cấp cao về bệnh sốt rét cho Dự án Y tế Tích hợp DRC, hướng dẫn cách sử dụng các xét nghiệm chẩn đoán nhanh sốt rét cho nhân viên Đại sứ quán Mỹ tại Congo. Ảnh: USAID.
Tuần trước, ông Trump đã tạm dừng các khoản viện trợ từ Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ trong 90 ngày để đánh giá sự tương thích với chính sách "Nước Mỹ trên hết" của ông, gióng lên hồi chuông cảnh báo giữa các nhóm viện trợ trên khắp thế giới phụ thuộc vào sự hào phóng của Mỹ.
Các tổ chức nhân đạo và các cơ quan của Liên hợp quốc cho biết họ có thể phải đối mặt với những hạn chế lớn về khả năng phân phối thực phẩm, nơi trú ẩn và chăm sóc sức khỏe nếu Mỹ dừng hoàn toàn các khoản viện trợ này.
Cho đến nay, Mỹ là nước đóng góp lớn nhất cho viện trợ nhân đạo toàn cầu, viện trợ ước tính 13,9 tỷ USD vào năm 2024, chiếm 42% tổng số viện trợ được Liên hợp quốc theo dõi.
Các phòng khám tại các trại tị nạn ở Thái Lan, nơi cung cấp nơi trú ẩn cho khoảng 100.000 người tị nạn từ Myanmar, đã được lệnh đóng cửa sau khi Mỹ đóng băng viện trợ cho Ủy ban Cứu hộ Quốc tế, theo một nhân viên cứu trợ cấp cao.
Washington cho biết họ sẽ không đóng băng ở một số khoản viện trợ bao gồm hỗ trợ lương thực khẩn cấp. Chính phủ Bangladesh cho biết trong một tuyên bố rằng Mỹ đã vẫn duy trì viện trợ lương thực khẩn cấp cho hơn một triệu người tị nạn Rohingya đang trú ẩn ở Bangladesh.
Tuy nhiên, điều này không áp dụng đối với các chương trình nhân đạo khác. Một nhân viên cứu trợ tại Bangladesh cho biết các tổ chức cung cấp nơi trú ẩn sẽ không thể mua vật liệu mới để xây dựng và sửa chữa nhà cửa cho người tị nạn.
Việc cắt giảm cũng sẽ ảnh hưởng đến nguồn cung cấp thuốc điều trị HIV, sốt rét và bệnh lao trên toàn cầu, điều mà hàng triệu người đang phụ thuộc vào, theo một bản ghi nhớ hãng tin Reuters tiếp cận được. Hôm 28/1, các nhà thầu và đối tác làm việc với USAID bắt đầu nhận được các bản ghi nhớ như vậy để ngừng công việc ngay lập tức.
"Đây là một thảm họa. Nguồn cung cấp thuốc này giúp 20 triệu người mắc HIV sống sót. Điều đó kết thúc kể từ ngày hôm nay", Atul Gawande, cựu giám đốc y tế toàn cầu tại USAID, cho biết. Việc cắt giảm sẽ ảnh hưởng đến các tổ chức làm việc với 6,5 triệu trẻ mồ côi và trẻ em có nguy cơ mắc HIV ở 23 quốc gia, ông Gawande nói.
Giám đốc Quốc gia của Chương trình Lương thực Thế giới về Afghanistan Hsiao-Wei Lee nói với Reuters rằng bà lo ngại về việc đóng băng viện trợ vì WFP chỉ nhận được khoảng một nửa viện trợ cần thiết cho Afghanistan và hơn 6 triệu người sống chỉ với "bánh mì và trà".
WFP đã nhận được 4,7 tỷ USD từ Mỹ trong năm 2024, chiếm 54% nguồn tài trợ, theo Liên hợp quốc.
Lệnh đóng băng viện trợ đã khiến các phái bộ của USAID và các đối tác của họ rơi vào hỗn loạn, với nhiều tổ chức cân nhắc việc cắt giảm nhân sự, bắt đầu bán tài sản như xe hơi hay yêu cầu nhân viên nghỉ không lương, theo một nguồn tin tại cơ quan này. USAID đã bị cấm liên lạc với các đối tác thực hiện ngoại trừ việc thông báo các quỹ đã bị tạm dừng, người này cho biết.
"Đây là những người chúng tôi làm việc hàng ngày. Chúng tôi hiện không được nói chuyện với họ nữa", nguồn tin nói thêm.
Các cơ quan khác cho biết họ sẽ không bị ảnh hưởng bởi việc đóng băng viện trợ của Mỹ. Phát ngôn viên Cao ủy Liên hợp quốc về người tị nạn Matthew Saltmarsh cho biết cơ quan này không nhận tài trợ từ USAID.
