Hạt giống đỏ từ lâu đã thành khái niệm nằm trong mối bận tâm của nhiều người. Nói cách khác, hạt giống đỏ được xem như cán bộ cấp chiến lược để giao phó những trọng trách ích nước lợi dân. Thế nhưng, thời gian gần đây, một số hạt giống đỏ đã gây thất vọng cho cộng đồng. Vì vậy, đã đến lúc suy tư cân nhắc thêm về việc tuyển hạch và vun đắp hạt giống đỏ.
Quan sát thực tế, có thể thấy hạt giống đỏ có hai đặc điểm chủ yếu. Thứ nhất là hạt giống đỏ xuất thân trong những gia đình có truyền thống làm quản lý. Thứ hai là hạt giống đỏ được rèn luyện qua các hoạt động đoàn thể chính trị. Nếu kiên quyết phủ nhận câu cửa miệng dân gian sắp xếp thứ tự “tiền tệ, quan hệ, hậu duệ, trí tuệ”, thì hai kiểu hạt giống đỏ đều có cơ hội thăng tiến thành đạt ngang nhau.
Hạt giống đỏ có thân nhân đi trước mở đường, bao giờ cũng khá thuận lợi cho con đường quy hoạch và bổ nhiệm. Đáng tiếc, tình trạng “chín ép” đã xảy ra liên tục, khiến dư luận bức xúc. Có không ít hạt giống đỏ đã trúng cử ủy viên trung ương vẫn có biểu hiện tha hóa, từng bị bãi nhiệm như ông Nguyễn Xuân Anh - cựu Bí thư Thành ủy Đà Nẵng, hoặc mới bị khởi tố như bà Hoàng Thị Thúy Lan - cựu Bí thư Tỉnh ủy Vĩnh Phúc.
Hạt giống đỏ được hấp thụ không khí đoàn thể chính trị cũng có những ưu điểm nhất định. Tuy nhiên, những người đã quen với hoạt động phong trào thì khi đảm đương chức vụ cụ thể lại phơi bày hạn chế và trượt dài theo cách ứng xử sai lầm. Ví dụ chua xót có thể kể đến ông Tất Thành Cang, cựu Phó Bí thư Thường trực Thành ủy TP.HCM hoặc ông Trần Văn Nam - cựu Bí thư Tỉnh ủy Bình Dương bị khai trừ Đảng và chịu sự trừng phạt của pháp luật.
Điểm chung trong quá trình tự diễn biến và tự chuyển hóa của hạt giống đỏ xuất thân trong những gia đình có truyền thống làm quản lý lẫn hạt giống đỏ được rèn luyện qua các hoạt động đoàn thể chính trị, chính là sự thất thủ trước cám dỗ vật chất. Họ có những quan hệ mờ ám với doanh nghiệp và thu nhận lợi ích riêng để giúp doanh nghiệp tác oai tác quái làm thất thoát tài sản Nhà nước.
Đã có những hạt giống đỏ phụ bạc sự tin yêu của đồng chí và đồng bào. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng hơn một lần cảnh tỉnh: “Mất tiền có thể kiếm lại được, nhưng mất đạo đức, mất danh dự, mất con người thì còn gì nữa”.
Có những cán bộ vừa được tín nhiệm “có năng lực, uy tín” để giữ cương vị chủ chốt trong bộ máy Nhà nước, thì ít lâu sau đã phát hiện “vi phạm Quy định về những điều đảng viên không được làm”. Vì vậy, với hạt giống đỏ cần được thẩm định thường xuyên và nghiêm khắc.
Hạt giống đỏ mà được nuông chiều quá mức thì ắt sẽ kém khả năng tự tu dưỡng. Nếu không làm tốt công tác kiểm tra và giám sát, cũng như không phát huy hiệu quả dân chủ cơ sở trong công tác phê bình và tự phê bình, thì nhiều hạt giống đỏ sẽ khéo léo che đậy khuyết điểm hòng “chui sâu trèo cao” và để lại hệ lụy tổn thương day dứt cho cộng đồng.
