Chưa tuân thủ pháp luật quốc tế
"Hiện nay YouTube đã khoá các video Wolfoo của Sconnect do Entertaiment One nộp đơn khiếu kiện ở Toà án London, thì YouTube cũng cần khoá các video của Peppa Pig của Entertaiment One, do doanh nghiệp này đang bị Sconnect kiện ở Toà án nhân dân TP. Hà Nội", ông Nguyễn Xuân Cường, Phó Chủ tịch Hội Truyền thông số Việt Nam (VDCA) bày tỏ quan điểm.
Theo ông Cường, Sconnect đã giành lợi thế khi thắng kiện tại Toà án Moscow, Nga. Hai công ty sau đó kiện ngược lẫn nhau tại hai toà án. Để đảm bảo công bằng về quyền kinh doanh cho cả hai bên, trong khi chờ phán quyết của toà án, Phó Chủ tịch VDCA đề nghị Bộ Thông tin và Truyền thông có ý kiến với YouTube.
Nguyên nhân bởi YouTube đang khoá gần 2.000 video Wolfoo, gây thiệt hại hàng triệu USD cho Sconnect. Nhưng nền tảng này lại không xử lý các video Peppa Pig. "Đây là hành vi đối xử thiên vị, gây thiệt hại cho doanh nghiệp Việt Nam”, ông Nguyễn Xuân Cường nhấn mạnh.
Ngày 12/10/2022, VDCA gửi văn bản số 80/HTTS-DCC tới Cục Phát thanh Truyền hình và Thông tin điện tử (Bộ Thông tin và Truyền thông), Cục Bản quyền Tác giả (Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch) đề nghị hai cơ quan xem xét, gửi công văn đến các đơn vị cung cấp dịch vụ trung gian YouTube, Facebook. Nội dung đề nghị là tạm giữ nguyên hiện trạng của Sconnect và Entertaiment One cho đến khi có phán quyết chính thức của một trong hai tòa án mà các chủ thể quyền đang khởi kiện.
VDCA cũng gửi văn bản cho bà Liên Nguyễn, Cố vấn cao cấp về Chính sách của Google tại thị trường Việt Nam với đề nghị tương tự. Đồng thời, nêu rõ YouTube phải xem xét đầy đủ, thấu đáo hồ sơ vụ việc, hỗ trợ hoạt động của doanh nghiệp Việt Nam.
Trao đổi thêm về vụ việc, Luật sư Trịnh Thị Dung viện dẫn Điều 41 Hiệp định tương trợ tư pháp và pháp lý về dân sự, gia đình và hình sự giữa Việt Nam và Liên bang Nga ban hành ngày 10/10/1982. Theo đó, bản án của Tòa án Moscow có giá trị pháp lý và hiệu lực trên toàn lãnh thổ Việt Nam. Do đó, Entertaiment One phải tuân thủ phán quyết này ở cả hai nước và những quốc gia có hiệp định tương trợ tư pháp với Nga.
"YouTube cũng có trách nhiệm tôn trọng và tuân thủ quyết định của Toà án Moscow", bà Dung nói.
Dưới góc độ pháp luật về sở hữu trí tuệ, Wolfoo được chứng nhận quyền sở hữu bằng một phán quyết của Toà án Moscow nhưng vẫn bị đánh bản quyền. Luật sư Dung cho rằng, Entertaiment One và YouTube đang không tuân thủ pháp luật quốc tế, không thừa nhận giá trị pháp lý của các giấy chứng nhận về quyền tác giả, quyền sở hữu trí tuệ đã được ban hành. Đây là hành vi xâm hại quyền tác giả, vi phạm Điều 28 Luật Sở hữu trí tuệ.
Dưới góc độ pháp luật cạnh tranh, Entertaiment One thực hiện các hành vi gây thiệt hại về cả vật chất và danh dự cho Sconnect . Đây là hành vi cạnh tranh không lành mạnh, vi phạm Điều 45 Luật cạnh tranh.
Dưới góc độ pháp luật về an ninh mạng, Entertaiment One đã lạm dụng Internet để tung tin không đúng sự thật rằng Wolfoo là sản phẩm làm lại của Peppa Pig. Hành vi này bị cấm theo Điều 16 Luật an ninh mạng. Đối với những hành vi trên, các đơn vị trung gian như YouTube, Facebook phải có biện pháp ngăn chặn hoặc từ chối cung cấp dịch vụ cho các bên vi phạm, theo Điều 26 Luật an ninh mạng.
"Các video Wolfoo bị xóa khỏi YouTube khi Tòa án Moscow tuyên 'Wolfoo không phải làm lại của Peppa Pig và Entertaiment One không được khiếu nại, khiếu kiện”. Sconnect cũng có đầy đủ các giấy chứng nhận bản quyền. Điều này thể hiện rằng cả YouTube và Entertaiment One đang không tôn trọng luật pháp quốc tế và luật pháp của Việt Nam", luật sư Dung nhận định.
Đổ trách nhiệm vòng quanh
Sau khi Sconnect gửi đơn kêu cứu tới 4 Bộ trưởng, ngày 4/10/2022, Entertaiment One cũng gửi văn bản tới 4 Bộ: Thông tin và Truyền thông, Công Thương, Văn hoá Thể thao và Du lịch, Khoa học và Công nghệ. Trong đơn, Entertaiment One đổ lỗi cho YouTube trong việc xoá/chặn các video Wolfoo.
“Entertaiment One chưa bao giờ yêu cầu quyền sở hữu đối với bất kỳ tập phim Wolfoo nào trên YouTube. Việc xoá/chặn một số video trong bộ phim hoạt hình Wolfoo không phải quyết định của Entertaiment One hoặc bất kỳ bên khiếu nại nào khác, mà là quyết định của YouTube”, văn bản nêu .
Với nội dung này, Entertaiment One đang đổ trách nhiệm cho phía YouTube. Tuy nhiên, theo chính sách của nhà cung cấp này, chỉ chủ sở hữu của video mới được phép đánh bản quyền bên vi phạm. Wolfoo là do Sconnect sở hữu (100% sản xuất tại Việt Nam, được Toà án Moscow khẳng định thuộc quyền sở hữu của Sconnect), nhưng Entertaiment One lại mạo nhận để khiếu nại với YouTube để đánh bản quyền. Hành vi này sai với chính sách của YouTube.
Ngoài ra, việc YouTube chấp nhận mọi yêu cầu đánh bản quyền của Entertaiment One và xoá các video Wolfoo là sai với chính sách của nhà cung cấp này. Xuyên suốt vụ việc, cả Entertaiment One lẫn YouTube rõ ràng đều thực hiện sai chính sách của YouTube và cố tình không tuân thủ phán quyết của Tòa án Moscow.
Vụ tranh chấp giữa hai bên xảy ra từ tháng 11/2021, khi Entertaiment One liên tục thực hiện đánh bản quyền các video của Wolfoo trên YouTube và Facebook. Tháng 1/2022, Entertaiment One nộp đơn khởi kiện Sconnect ra Tòa án Moscow. Ngày 14/6, Hội đồng chuyên gia nghệ thuật Nga kết luận: “Wolfoo không làm lại từ Peppa Pig”. Từ kết luận này, Entertaiment One rút đơn kiện ở Nga. Đến ngày 7/7, Tòa án Moscow quyết định chấm dứt vụ kiện.
Thẩm phán Toà án Moscow đã chỉ rõ: “Cấm Entertaiment One khiếu nại, khiếu kiện thêm về vụ việc này”. Cho đến giờ, phán quyết của Toà án Moscow, có hiệu lực từ ngày 23/7/2022, vẫn là cơ sở pháp lý chắc chắn nhất, khẳng định Wolfoo không vi phạm bản quyền Peppa Pig.
Tuy nhiên, ngay từ tháng 7, Entertaiment One đã không tôn trọng quyết định này và tiếp tục đánh bản quyền Wolfoo trên YouTube. Sconnect nhiều lần tỏ thiện chí, liên lạc với Entertaiment One để hai bên cùng tìm giải pháp tháo gỡ, nhưng Entertaiment One không phản hồi và tiếp tục đánh bản quyền.
Sconnect đã gửi quyết định của Toà án Moscow cho nền tảng YouTube và thực hiện quyền khiếu nại với YouTube, nhưng không được nền tảng này chấp nhận.
Đại diện Sconnect chia sẻ: “Do 3 kênh đạt nút kim cương của Wolfoo bị khoá, không đăng được nội dung mới, lượt xem giảm từ 3 tỷ mỗi tháng xuống còn 1 tỷ. Con số thiệt hại tăng lên từng giờ. Tính từ tháng 8/2022 tới nay, doanh thu của Wolfoo thiệt hại hơn 2 triệu USD, chưa kể các thiệt hại gián tiếp như ảnh hưởng tới uy tín thương hiệu, hàng trăm video sản xuất mới bị 'tồn kho' do không thể đăng lên kênh YouTube”.
Entertaiment One đang có đơn kiện Sconnect ở Tòa án London, Anh. Tuy nhiên, từ ngày 24/1/2022 đến nay, Tòa án London vẫn chưa thụ lý. Điều ấy có nghĩa, đơn kiện của Entertaiment One chưa có giá trị pháp lý.
Dựa theo phán quyết của Tòa án Moscow - “Entertaiment One không được phép khiếu nại, khiếu kiện về vụ việc này”, Sconnect đã nộp quyết định này lên Tòa án London. Hiện Tòa án London xem xét thẩm quyền, trước khi ra quyết định có thụ lý đơn kiện của Entertaiment One trong phiên xét xử ngày 3/11 hay không. Trong trường hợp Tòa án London tôn trọng quyết định của Toà án Moscow, họ sẽ không thụ lý vụ việc.
Hiện Tòa án London chưa có bất cứ thông báo hay quyết định nào liên quan tới giải quyết vụ việc. Họ cũng chưa đưa ra biện pháp ngăn chặn cho bất cứ bên nào. Tất cả nói lên, rằng đơn khởi kiện của Entertaiment One tại Vương quốc Anh chưa có giá trị pháp lý. Sconnect và Wolfoo vẫn chưa vấp phải quyết định hạn chế nào từ tòa án.