Khu tái định cư cần hành lang an toàn, hệ thống cảnh báo sớm thiên tai

Tại buổi làm việc, Sở NN-PTNT tỉnh Lào Cai đã báo cáo với đoàn công tác về tình hình thiệt hại do mưa lũ gây ra trên địa bàn tỉnh Lào Cai. Tính đến ngày 21/9, mưa lũ trên địa bàn tỉnh Lào Cai làm 130 người chết, 21 người mất tích và 50 người bị thương. Có 6.761 căn nhà ở bị ngập nước, sạt lở, lũ cuốn trôi. 

Mưa lũ cũng gây thiệt hại lớn về sản xuất nông nghiệp. Trong đó, hơn 2.436ha lúa, 1.480ha ngô và rau màu, 416ha cây trồng hàng năm như sắn, dứa, trên 1.500ha cây công nghiệp dược liệu và cây lâm nghiệp bị vùi lấp, ngập úng, gãy đổ. 

Trên 3.000 tấn cá thương phẩm; 60.179 con gia súc, gia cầm các loại bị chết, lũ cuốn trôi. 188 công trình cấp nước sạch nông thôn, 382 công trình thủy lợi, nhiều tuyến đường giao thông bị hư hỏng, sạt lở… Ước tổng thiệt hại toàn tỉnh Lào Cai gần 6.000 tỷ đồng. 

Trước sự cố thiên tai lớn do ảnh hưởng của hoàn lưu bão số 3 gây ra, Tỉnh ủy Lào Cai đã chỉ đạo cả hệ thống chính trị của tỉnh vào cuộc và huy động các các tổ chức, cá nhân trong và ngoài tỉnh với khoảng trên 25 nghìn lượt người tham gia ứng phó, khắc phục. Các lực lượng hỗ trợ di chuyển được 6.254 hộ với 26.514 nhân khẩu ra khỏi khu vực nguy hiểm. 

Toàn tỉnh Lào Cai hiện còn 21 người mất tích, các lực lượng vẫn đang nỗ lực tìm kiếm. Tuy nhiên, do lượng đất đá vùi lấp lớn, địa bàn rộng, hiểm trở, thời gian xảy ra sự cố đã 12 ngày (từ 10/9) nên gặp rất nhiều khó khăn. Tính đến ngày 22/9, các hộ dân có nhà bị hư hỏng nhẹ cơ bản đã được khắc phục xong và trở lại nơi ở cũ; các hộ bị thiệt hại nặng đang tiếp tục sửa chữa. 

Hiện nay vẫn còn trên 1.100 hộ có nhà bị thiệt hại trên 70% đang ở nhờ nhà người thân, ở các lán tạm thời, hoặc ở các khu kết hợp tránh trú cộng đồng (trụ sở ủy ban, trạm y tế, trường học, nhà văn hóa...); cấp ủy, chính quyền địa phương đã bố trí cung cấp thực phẩm, nước uống, nhu yếu phẩm thiết yếu, bảo đảm không có người dân bị thiếu, đói.

Riêng huyện Bảo Yên đã hoàn thành 25 nhà tạm và đưa 25 hộ dân mất nhà đến ở trong thời gian chờ làm nhà mới. Cùng với đó, các địa phương đang khẩn trương triển khai thi công các hạng mục để bố trí nơi ở tạm trong khi chờ xây dựng khu sắp xếp dân cư mới cho các hộ gia đình, cá nhân bị hư hỏng nhà ở hoặc phải di chuyển...

Để chung tay khắc phục thiệt hại do mưa lũ gây ra trên địa bàn tỉnh Lào Cai, đã có trên 6.000 đơn vị ủng hộ tiền mặt, trên 500 đoàn đến các địa phương hỗ trợ từ thiện với giá trị hơn 421,5 tỷ đồng; trong đó, hỗ trợ bằng hiện vật 127,4 tỷ đồng, hỗ trợ bằng tiền mặt 294,1 tỷ đồng. 

Cùng với việc tập trung khắc phục thiệt hại, tìm kiếm người mất tích; theo chức năng, nhiệm vụ của mình, các cơ quan ban ngành trong tỉnh đã và đang rà soát, thống kê thiệt hại, xây dựng kế hoạch hỗ trợ tái thiết sau mưa lũ. 

Sở NN-PTNT tỉnh Lào Cai đang chỉ đạo các đơn vị trực thuộc chủ động, phối hợp với UBND cấp huyện để xây dựng phương án khôi phục sản xuất đối với lĩnh vực nông, lâm nghiệp; tham mưu UBND tỉnh Lào Cai đề xuất Trung ương hỗ trợ cây, con giống để phục hồi sản xuất. 

Tỉnh Lào Cai cũng đề xuất một số nội dung liên quan đến công tác khắc phục hậu quả mưa lũ như: Đề nghị Trung ương hỗ trợ để thực hiện các dự án bố trí dân cư thiên tai (4 dự án sắp xếp ổn định dân cư với kinh phí 118,6 tỷ đồng theo đề xuất tại văn bản số 4593/UBND-NLN ngày 21/8/2024; 32 dự án bố trí dân cư do ảnh hưởng cơn bão số 3, với tổng kinh phí 958 tỷ đồng; trong đó, 7 dự án di dân khẩn cấp trên địa bàn huyện Bát Xát. Tiếp tục xem xét hỗ trợ kinh phí, trang thiết bị, vật tư, nhu yếu phẩm, thuốc men, hóa chất… để kịp thời khắc phục hậu quả thiên tai, sớm ổn định đời sống người dân. Hỗ trợ kỹ thuật, hướng dẫn các biện pháp khôi phục sản xuất trên một số cây trồng vật nuôi và thủy sản tại các vùng bị ảnh hưởng thiên tai…

Phát biểu tại buổi làm việc, Thứ trưởng Trần Thanh Nam chia với những khó khăn tỉnh Lào Cai gặp phải do bão lũ gây ra; đồng thời đánh giá cao công tác cứu hộ cứu nạn của tỉnh và sự vào cuộc khẩn trương của cấp ủy, chính quyền các cấp của tỉnh Lào Cai trong khắc phục thiệt hại… Thứ trưởng cho rằng, tỉnh Lào Cai cần tiếp tục quan tâm bố trí chỗ ở tạm cho người dân bị thiệt hại nhà ở theo tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. 

Việc bố trí các điểm tái định cư tới đây phải bảo đảm hành lang an toàn, xây dựng hệ thống quan trắc, cảnh báo sớm thiên tai; bố trí nhà sinh hoạt cộng đồng để khi có thiên tai bà con có nơi để tránh trú. 

Chính quyền địa phương sau mưa lũ đã chỉ đạo quyết liệt ổn định cư dân, khôi phục sản xuất. Tuy nhiên, cần đánh giá kỹ lại diện tích bị thiệt hại để cơ cấu sản xuất cho phù hợp; tái sản xuất theo định hướng mới, cơ cấu cây con có giá trị kinh tế cao, phù hợp điều kiện địa phương. Những hộ dân không còn đất sản xuất thì phải chuyển đổi nghề, đào tạo nghề để người dân có thu nhập... 

Quan tâm việc khôi phục, sửa chữa hệ thống nước sạch vệ sinh môi trường nông thôn, hệ thống thủy lợi bị hư hỏng sau mưa lũ để có thể cung cấp nước phục vụ tái sản xuất. Với những đề xuất của tỉnh Lào Cai, Thứ trưởng ghi nhận và sẽ tổng hợp báo cáo Thủ tướng Chính phủ trong thời gian sớm nhất.

Thứ trưởng Trần Thanh Nam và các đơn vị, doanh nghiệp cũng đã trao hỗ trợ hóa chất tiêu độc khử trùng, hóa chất sát trùng xử lý môi trường, chế phẩm sinh học trị giá hơn 800 triệu đồng cho Sở NN-PTNT tỉnh Lào Cai.

Trước đó, Thứ trưởng Trần Thanh Nam và đoàn công tác đã đi kiểm tra thực tế thiệt hại do mưa lũ gây ra trên địa bàn xã Trịnh Tường, huyện Bát Xát; khu vực tái định cư bố trí tại thôn Bản Lầu dự kiến bố trí cho khoảng 100 hộ dân di chuyển khỏi vùng nguy cơ sạt lở. Đồng thời, Thứ trưởng thay mặt Bộ NN-PTNT ủng hộ xã Trịnh Tường 150 triệu đồng, góp phần khôi phục sản xuất, ổn định dân cư ở địa phương.