Sáng 5/12, Đoàn công tác Bộ NN-PTNT viếng các Anh hùng, liệt sĩ tại Nghĩa trang A1, thăm vườn mắc ca tại xã Pú Nhi, huyện Điện Biên Đông, trước khi làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Điện Biên về tình hình sản xuất nông, lâm nghiệp, xây dựng nông thôn mới và thu hút đầu tư.
Chủ tịch UBND tỉnh Điện Biên, ông Lê Thành Đô báo cáo khái quát về tình hình, kết quả thực hiện nhiệm vụ năm 2021. Với đặc trưng là tỉnh miền núi, biên giới, phía Tây Bắc của Tổ quốc, Điện Biên có diện tích tự nhiên 954.125 ha; có đường biên giới dài hơn 455 km; có 10 đơn vị hành chính cấp huyện và 126 xã, phường, thị trấn, trong đó có 94 xã đặc biệt khó khăn. 29 xã trong số này nằm ở biên giới.
Dân số toàn tỉnh ước khoảng hơn 620.000 người, với 19 dân tộc cùng sinh sống, trong đó dân tộc Mông chiếm 38,12%; dân tộc Thái chiếm 35,69%.
Tổng sản phẩm trên địa bàn tỉnh GRDP năm 2021 ước đạt 12.473 tỷ đồng, tăng 6,02% so với năm 2020. Trong đó: Khu vực nông, lâm nghiệp thủy sản tăng 4,31%; công nghiệp - xây dựng tăng 11,1%; dịch vụ tăng 4,65%.
Về cơ cấu kinh tế: Khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản chiếm 18,08%, giảm 0,26%; công nghiệp - xây dựng chiếm 19,94%, tăng 1,10%; dịch vụ chiếm 57,41%, giảm 0,84%; thuế sản phẩm trừ trợ cấp chiếm 4,57% tăng 0,01% so với năm 2020. GRDP bình quân đầu người ước đạt 34,5 triệu đồng/người/năm, tăng 3,97% so với năm 2020.
Mức tăng trưởng cao hơn so với mức tăng trưởng chung của cả nước khoảng 3,52 - 4,02 điểm % và đứng thứ 2 về tốc độ tăng trưởng trong số 9 tỉnh khu vực Trung du và miền núi phía Bắc.
Năm 2021, dù gặp thách thức lớn về dịch Covid-19, lưu thông hàng hoá và dịch vụ thương mại của Điện Biên từng bước được phục hồi, lấy lại đà tăng trưởng, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng ước đạt 16.141,49 tỷ đồng, tăng 14,66% so với năm 2020, đạt 109,06% kế hoạch.
Riêng giao thông hàng không có điểm nhấn mới, với việc có thêm hãng hàng không mới sử dụng máy bay phản lực, mở đường bay thẳng đến các trung tâm kinh tế lớn nhất cả nước là Hà Nội và TP. HCM.
Về nông nghiệp, tổng sản lượng lương thực năm 2021 ước đạt 277.786 tấn, tăng 3,61% so với năm 2020 và đạt 102,4% kế hoạch. Với cây công nghiệp dài ngày, diện tích cao su 5.021 ha, đạt 98,4% kế hoạch, sản lượng mủ khô ước đạt 4.155,95 tấn, tăng 27,02% so với năm 2020. Diện tích cà phê ước đạt 2.511,7 ha, đạt 81,2% kế hoạch; sản lượng ước đạt 3.716,3 tấn, tăng 32,5% so với năm 2020, đạt 123,9% kế hoạch.
Điện Biên hiện tập trung phát triển những cây lâm nghiệp đa mục đích, trong đó nổi bật là cây mắc ca. Tính đến hết năm 2021, tổng diện tích cây mắc ca đã trồng trên địa bàn tỉnh là 3.821 ha, trong đó trồng thuần là 3.767 ha. Riêng năm 2021, tỉnh trồng mới được 929 ha, tăng 62,97% so với năm 2020, tập trung chủ yếu tại các huyện: Tuần Giáo, Mường Ảng, Điện Biên.
Hiện một số diện tích cây mắc ca 4-5 tuổi đã cho thu hoạch quả với năng suất, chất lượng bước đầu khả quan. Đến nay, 8 dự án trồng cây mắc ca được tỉnh phê duyệt chủ trương đầu tư, với tổng diện tích là 47.046 ha, tổng vốn đầu tư là 8.812 tỷ đồng.
Về lâm nghiệp, Điện Biên quản lý, chăm sóc, bảo vệ 409.835 ha rừng; đã thanh toán, chi trả 231,8 tỷ đồng tiền dịch vụ môi trường rừng; trồng rừng tập trung được 1.211 ha, đạt 105% kế hoạch; chăm sóc rừng trồng chuyển tiếp 965 ha, đạt 100% kế hoạch.
Ngoài những tín hiệu tích cực, Điện Biên vẫn là tỉnh có tổng GRDP thuộc nhóm thấp trong cả nước. Bí thư Tỉnh ủy Điện Biên, ông Nguyễn Văn Thắng thừa nhận, Điện Biên vẫn là "vùng lõm" trong phát triển kinh tế tại khu vực Tây Bắc.
"Để đến Điện Biên bằng đường bộ, chúng ta phải đi đường vòng qua các sườn núi. Đó là một phần lý do khiến tỉnh khó thu hút đầu tư, trong đó có lĩnh vực nông nghiệp nhiều năm qua", ông Thắng cho biết.
Lắng nghe ý kiến của tỉnh Điện Biên, Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Lê Minh Hoan cho rằng, điều trước mắt tỉnh cần làm là tăng cường tuyên truyền thông tin về địa phương. Lấy ví dụ về việc tìm kiếm thông tin nông nghiệp Điện Biên trên Wikipedia, Bộ trưởng chỉ thấy ngô, gia súc ăn cỏ. "Điều ấy không đúng với thực tế, bởi Điện Biên còn nhiều sản phẩm nổi tiếng khác", Bộ trưởng nói.
Về việc tổng GRDP của tỉnh còn thấp, Bộ trưởng động viên, rằng thứ hạng không nói lên nhiều điều, thậm chí đó là yếu tố "kích thích tỉnh vươn lên". Tuy nhiên, Tư lệnh ngành Nông nghiệp khuyến cáo, trước khi làm, tỉnh cần phải lên kế hoạch cụ thể, chi tiết, đến tận cấp cơ sở, đồng thời phân rõ nhiệm vụ cho cơ quan quản lý nhà nước, doanh nghiệp, và người dân.
Điện Biên có thế mạnh về quỹ đất, cũng như phát triển lâm nghiệp. Do đó, Bộ trưởng Lê Minh Hoan đề nghị lãnh đạo tỉnh xem xét cách tiếp cận linh hoạt hơn trong việc sử dụng, khai thác, bảo tồn các loại rừng tự nhiên, rừng phòng hộ, rừng sản xuất. Ông nhấn mạnh, rằng chủ trương xuyên suốt là vừa phát triển kinh tế dưới tán rừng, vừa giúp bà con nông dân an sinh xã hội.
"Rừng là vàng, nước cũng là vàng. Những giá trị được xây đắp trên đó như sản phẩm OCOP, nông thôn mới cũng là giá trị thặng dư được vun đắp thêm. Chúng ta không để doanh nghiệp bơi một mình, nhưng cũng không để cơ quan quản lý tự điều tiết mà không có vai trò của doanh nghiệp", Bộ trưởng bày tỏ.
Hòa trong dòng chảy chuyển đổi tư duy từ sản xuất sang kinh tế nông nghiệp, người đứng đầu ngành nông nghiệp khuyên Điện Biên tích hợp đa giá trị khi xây dựng các đề án. Một hướng gợi mở là kết hợp các công trình thủy điện với du lịch, bởi Điện Biên nói riêng và Tây Bắc nói chung có nhiều công trình hồ đập lớn.
Về cây mắc ca, Bộ trưởng đánh giá cao sự chủ động của chính quyền và doanh nghiệp Điện Biên trong việc nhân rộng, giúp bà con nông dân từng bước có thu nhập trên chính mảnh đất của họ. Tuy nhiên, ông định hướng ngành mắc ca nên phát triển theo tư duy liên kết chuỗi ngành hàng, từ sản xuất, canh tác, đến chế biến, tiêu thụ. Ngoài ra, các đơn vị được khuyên nên nghiên cứu sâu về các sản phẩm sau thu hoạch, và công nghiệp phụ trợ.
"Doanh nghiệp, cơ quan quản lý nhà nước, người dân, mỗi đơn vị có sức mạnh khác nhau. Chúng ta cần xây dựng được tam giác phát triển Nhà nước - thị trường - xã hội, tránh tình trạng phát triển méo mó nếu quá thiên lệch một đỉnh nào. Có như vậy, Điện Biên hay bất cứ địa phương nào mới làm giàu được trên vẻ đẹp của mình", Bộ trưởng nhấn mạnh.