Ngày 12/1, lãnh đạo Sở Y tế Hà Nội khẳng định với phóng viên NNVN: kết quả kiểm nghiệm 100% mẫu mỳ, miến đang lưu hành trên thị trường Hà Nội là an toàn.
Nghe đến đây, người tiêu dùng vui một thì bà con tiểu thương ở các làng miến gia truyền tại Hà Nội như làng miến So, làng miến Dương Liễu, miến Minh Khai… vui 10, 100, ngàn lần. Sao ư? Vì cứ sau mỗi thông tin xấu có liên quan đến chất lượng sản phẩm đang nuôi sống cả gia đình họ, thậm chí hàng trăm con người đang sống vì cái nghề gia truyền này cũng gặp khốn đốn… vì ế, chả ai mua.
Sự e ngại vừa qua lại khởi phát từ thông tin mỳ miến Trung Quốc có hoá chất gây ung thư. Nó càng được nhân lên khi Thủ tướng ký Công điện số 01 yêu cầu tăng cường kiểm tra, kiểm soát tình trạng buôn lậu, kinh doanh hàng nhập lậu, hàng cấm ở các khu vực cửa khẩu, cảng biển quốc tế, đường mòn, lối mở, cánh gà cửa khẩu... Công điện nhấn mạnh hơn: với những mặt hàng nhạy cảm, thiết yếu, như: vật tư nông nghiệp, dược phẩm, thực phẩm... phải quản lý chặt chẽ việc tuân thủ các quy định về tiêu chuẩn, chất lượng, ghi nhãn, công bố thông tin về hàng hóa, bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng; xử lý kịp thời, nghiêm minh các vi phạm theo quy định của pháp luật.
Chỉ đạo nói trên là hết sức cần thiết. Nhưng có lẽ không phải đợi đến sát Tết, không phải đợi đến khi người tiêu dùng hoang mang về việc ông “hàng xóm” Trung Quốc dùng hoá chất “hoá phép” gạo mốc thành mỳ miến thì mới nên đòi hỏi trách nhiệm công vụ của những cán bộ canh gác cửa khẩu đề cao hơn. Bởi thực tế trong số hàng tỷ USD nhập khẩu từ Trung Quốc tỷ trọng nguyên liệu đầu vào của ngành chế biến thực phẩm, tỷ trọng thực phẩm thành phẩm khá lớn. Tuy nhiên, cơ quan chức năng cũng bó tay bởi lượng lớn hàng tiêu dùng có mặt trên thị trường thông qua con đường tiểu ngạch.
Và, có người nói vui, trong vụ này, phóng viên y tế là người được lợi nhất khi các bài phản ánh hiện tượng sữa chứa chất hại thận, trứng gà “dỏm”, hoa quả, mứt tẩm hoá chất, hộp xốp kém chất lượng, gia vị lẩu nhiễm hoá chất... bị phát hiện bên nhà “hàng xóm” luôn được đặt hoành tráng ngay trang nhất của tờ báo. Cũng không sai (!).
Thế nhưng, nhìn sâu xa, cái mất mát lớn hơn cả triệu lần cái lợi đó. Người tiêu dùng Việt có thể yên tâm không khi 70% người tiêu dùng của nước Trung Quốc đã bất tín với chính sản phẩm nội địa (theo kết quả thăm dò phía bạn vừa công bố đầu tháng 1-2011).
Nói cách khác đấy là mặt trái của chính sách giá rẻ của “hàng xóm” mà lẽ ra chúng ta phải có cơ chế phòng ngừa từ sớm, không phải chỉ ở góc độ cạnh tranh, nhập siêu mà còn vì đó là vấn đề hệ trọng: sức khoẻ giống nòi. Một Uỷ ban quốc gia đủ thẩm quyền (chứ không phải 5 bộ quản lý chồng chéo như hiện nay); đội ngũ cán bộ chuyên nghiệp; hệ thống test thử hiệu quả và hệ thống pháp lý đồng bộ... là những việc đáng lẽ phải đầu tư từ lâu. Cứ khuyên người tiêu dùng hãy là nhà thông thái khi mua hàng, thế nhưng các cơ quan chức năng đã thật sự thông thái để lựa chọn ra 1 bộ, ngành hiệu quả nhất trong việc bảo đảm bữa cơm an toàn của người dân chưa? Hay phải đợi khi có tin sản phẩm xuất xứ China hay bất kỳ quốc gia nào khác có chất độc hại thì mới vội vàng lấy mẫu kiểm nghiệm để “đẹp lòng” dư luận!
