Hiện đang là thời vụ ngâm ủ gieo mạ trà xuân sớm. Song nhiệt độ nhiều hôm lại diễn biến phức tạp đến mức chỉ trong khoảng 2 giờ đồng hồ buổi sáng hay chiều mà cảm nhận có 3 mức khác nhau nên khâu ngâm ủ, gieo và bảo vệ mạ sẽ khó khăn. Mặt khác, nguồn bệnh lem lép hạt tồn tại trong đất ở vụ mùa 2013 là rất lớn.
Xin lưu ý, hạt giống đã có thời gian ngủ nghỉ dài và đảm bảo. Thời gian ngâm đẫy nước phải liên tục từ 40 - 48 giờ (theo tỷ lệ 10 kg thóc giống với 15 lít nước trở lên), trong đó cứ 10 - 12 giờ thay nước đãi chua 1 lần; nước dùng để ngâm và thay đều là nước ấm tan giá.
Mẫu mống lúa giống sau khi được ngâm ủ theo quy định
Khi ngâm đủ thời gian trên, đem ủ từ 24 - 30 giờ ở nơi kín gió và không bị chuột phá hại, hạt giống sẽ sưng mép đều. Tiếp tục đem ngâm bằng nước tan giá từ 10 - 12 giờ và đem ủ 20 - 24 giờ cho hạt giống nứt nanh và bật mầm ra rễ hoàn toàn.
Để mập mầm và ngắn rễ, cần điều chỉnh thời gian giữa ngâm nước ấm và ủ nhẹ theo thời gian tương đương nhau (10 - 12 giờ) với 2 lần liên tục sẽ cho mẻ mống đủ tiêu chuẩn đem gieo.
Sướng mạ được cày bừa kỹ, sạch cỏ dại, bón phân lót đầy đủ theo quy định, làm lầm sướng và trang kỹ; luống rộng từ1,2 - 1,4 m.
Chọn thời điểm ném mống vào buổi trưa. Chia mống ném làm 2 - 3 lần để cho đều, ném úp tay để chìm mống và nhanh ngồi.
Chuẩn bị vật liệu bằng tre có độ dày 0,5 - 1cm, to bằng ngón chân cái, dài từ 1,9 - 2,5 m; cứ 1,5 - 1,7 m chiều dài luống cắm 1 vòm làm khung, 1 thanh đè bằng ngón tay cái làm chồng nóc; ni lông trắng loại khổ 1,4 m hoặc 1,6 m gập đôi, rọc ra để căng phủ vòm và chèn đất 2 bên mép luống về chiều tối hoặc ban ngày khi giá lạnh.
Áp dụng kỹ thuật ngâm ủ, gieo và bảo vệ mạ nêu trên chẳng những sẽ có mẻ mống khỏe, chống chịu tốt; sướng mạ luôn giữ độ liền bùn, đẹp mạ, cấy ít hao mà quá trình từ sau cấy đến trỗ bông phơi mầu còn ít bị lây nhiễm các loại nấm bệnh hại, nhất là bệnh lem lép hạt.
