Độc đáo lễ cúng Cơm mới ở đền Đông Cuông

YÊN BÁI Nghi lễ mổ trâu đen tế Mẫu, dâng cốm nếp và các sản vật trồng trọt, chăn nuôi lên các vị thần linh là nét đặc sắc trong lễ Cơm mới đền Đông Cuông.

Lễ Cơm mới năm nay tại đền Đông Cuông (tỉnh Yên Bái) không tổ chức phần hội vì địa phương đang tập trung khắc phục hậu quả thiên tai. Ảnh: Mỹ Vân. — Lễ Cơm mới năm nay tại đền Đông Cuông (tỉnh Yên Bái) không tổ chức phần hội vì địa phương đang tập trung khắc phục hậu quả thiên tai. Ảnh: *Mỹ Vân.*

Trong 2 ngày 5 - 6/10 (tức ngày 3 – 4 tháng 9 năm Giáp Thìn), tại Di tích Lịch sử Văn hóa quốc gia đền Đông Cuông, huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái đã diễn ra lễ Cơm mới đền Đông Cuông năm 2024.

Do đang tập trung ưu tiên công tác khắc phục hậu quả bão số 3 nên lễ Cơm mới năm nay chỉ tổ chức phần lễ, không tổ chức phần hội.

Theo truyền thống, nghi lễ cúng cơm mới vào ngày Mão tháng 9 âm lịch hàng năm. Đây là một nghi lễ nông nghiệp truyền thống mang đậm bản sắc của người Tày Khao.

Nghi lễ này mang ý nghĩa tổng kết một năm lao động, sản xuất, tạ ơn đất trời, thần linh, Thánh Mẫu Thượng Ngàn và tổ tiên đã ban phước lành cho một năm mưa thuận gió hòa. Đồng thời là dịp để những người dân gặp gỡ, giao lưu, học hỏi kinh nghiệm trong sản xuất nông nghiệp và giáo dục con cháu duy trì, bảo tồn và phát huy nét đẹp văn hóa truyền thống của người Tày Khao.

Nghi lễ cúng Cơm mới được tổ chức trang nghiêm mang đậm bản sắc của người Tày Khao. Ảnh: Mỹ Vân. — Nghi lễ cúng Cơm mới được tổ chức trang nghiêm mang đậm bản sắc của người Tày Khao. Ảnh: *Mỹ Vân.*

Đặc biệt, nghi lễ mổ trâu đen tế Mẫu và hiến sinh cho trời đất vào lúc 0 giờ ngày Mão tháng 9 Chín (tức ngày 6/10) tại gốc cây mít cổ thụ trước sân đền mang ý nghĩa tâm linh quan trọng và vô cùng độc đáo. Thịt trâu sau khi tế Mẫu được chế biến làm 36 mâm cỗ đem vào trong đền cúng tế, tưởng nhớ các vị anh hùng dân tộc và quân lính các triều đại đã hy sinh trong trận thủy chiến chống quân Nguyên Mông bảo vệ Tổ quốc.

Nghi lễ mổ trâu đen tế Mẫu và hiến sinh cho trời đất vào lúc 0 giờ ngày Mão tháng 9 Chín tại gốc cây mít cổ thụ trước sân đền mang ý nghĩa tâm linh quan trọng. Ảnh: Mỹ Vân. — Nghi lễ mổ trâu đen tế Mẫu và hiến sinh cho trời đất vào lúc 0 giờ ngày Mão tháng 9 Chín tại gốc cây mít cổ thụ trước sân đền mang ý nghĩa tâm linh quan trọng. Ảnh: *Mỹ Vân.*

Bên cạnh các sản vật của một năm cấy trồng, chăn nuôi, cốm nếp được coi là sản vật mang hương vị tinh túy của đất trời, ngon nhất của mùa vụ được dâng lên tạ ơn Mẫu Thượng Ngàn, Ngọc Hoàng và các đấng thần linh, thể hiện sự biết ơn của người dân đối với đất trời đã cho mùa màng tốt tươi, cuộc sống ấm no, hạnh phúc, đồng thời cầu cho mưa thuận gió hoà, quốc thái dân an.

Lễ Cơm mới Đền Đông Cuông năm 2024 tuy không tổ chức phần hội nhưng vẫn đặc sắc với các chuỗi nghi lễ truyền thống, góp phần bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa đặc sắc của lễ hội, di tích và các nhân vật được thờ phụng, tôn vinh, theo đúng phong tục truyền thống của người Tày Khao như lễ đón ông Mo về đền, lễ dâng hương, lễ cúng tiệc tuần, nghi lễ mổ trâu đen và lễ cúng chính tiệc…

Với ý nghĩa tôn vinh và bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống, lễ cúng cơm mới Đền Đông Cuông năm 2024 không chỉ khơi dậy truyền thống uống nước nhớ nguồn, tình đoàn kết cộng đồng, ý thức bảo vệ những giá trị di sản văn hóa phi vật thể đậm đà bản sắc dân tộc mà còn góp phần giáo dục truyền thống yêu nước, yêu quê hương, niềm tự hào dân tộc.

Thanh Tiến