Hình ảnh lực lượng cảnh sát Mexico. Vụ bắt giữ Giovanni López diễn ra ở phía Tây bang Jalisco, nơi thống đốc Enrique Alfaro ban hành các quy tắc nghiêm ngặt về việc đeo khẩu trang. Ảnh: AP.
Các cuộc biểu tình chống cảnh sát nổ ra vào tối thứ 4/6 tại Guadalajara, thành phố lớn thứ hai Mexico.
Người biểu tình đã đụng độ với các sĩ quan cảnh sát bên ngoài tòa nhà chính phủ, đốt xe tuần tra và vẽ bậy. Video cho thấy những người biểu tình phá cửa tòa nhà.
Một người biểu tình còn đổ chất lỏng dễ cháy lên xe máy cảnh sát, châm lửa đốt luôn cả viên sĩ quan, theo một đoạn video lan truyền trên mạng xã hội bởi hãng tin độc lập ZonaDocs. Cảnh sát đánh trả người biểu tình bằng dùi cui và bắn hơi cay vào họ.
Giovanni López, một thợ hồ 30 tuổi, bị giam giữ bởi các sĩ quan cảnh sát ở thị trấn Ixtmusuacán de Los Membrillos gần Guadalajara.
Video về vụ việc, bắt đầu nổi lên hôm 3/6, và đang khiến người dân Mexico phẫn nộ, ghi lại cảnh các sĩ quan cảnh sát với súng trường tấn công buộc López vào một chiếc xe bán tải của cảnh sát trong khi những người đứng xem khẩn cầu thả anh ta.
“Chỉ vì không đeo khẩu trang ư?”, một nhân chứng hỏi với biểu hiện không thể tin được. “Anh ta đã chống cự”, một sĩ quan trả lời.
Người thân của López, đi tìm anh ta tại đồn cảnh sát, nhưng được thông báo rằng Lopez được đưa đến một bệnh viện công ở Guadalajara. Khi đến bệnh viện, họ tìm thấy xác anh.
Lopez có một viên đạn trong chân, và khám nghiệm tử thi sau đó cho thấy anh chết vì chấn thương do vật tày đánh vào đầu.
Đoạn video nổi lên khi các cuộc biểu tình tiếp tục trên khắp Hoa Kỳ về việc cảnh sát giết George Floyd, và làm sáng tỏ sự bạo lực của cảnh sát Mexico, nơi các sĩ quan thường được trả lương thấp và được đào tạo kém, nhưng dễ rơi vào tình trạng lạm dụng quyền lực.
Hashtag #JusticiaParaGiovanni đang tạo “trend” trên mạng xã hội Mexico. “Giovanni không chết tự nhiên, cảnh sát đã giết anh ta”, nam diễn viên Gael García Bernal tweet.
Vụ bắt giữ diễn ra ở phía tây bang Jalisco, nơi thống đốc Enrique Alfaro ban hành các quy tắc nghiêm ngặt về việc đeo khẩu trang ở nơi công cộng giữa đại dịch Covid-19. Các nhà hoạt động nhân quyền trước đây cảnh báo ông Alfaro, rằng đề xuất bất kỳ ai bỏ qua các biện pháp an toàn có nguy cơ bị bắt giữ là một cơ hội cho cảnh sát lạm dụng.
Ông Alfaro hứa sẽ điều tra kỹ lưỡng. Nhưng công tố viên nhà nước Gerardo Octavio Solís nói rằng vụ bắt giữ là vì hành vi hung hăng của người đàn ông chứ không phải vì lý do không đeo khẩu trang.
Hàng xóm của López, nói với tờ Mural rằng cảnh sát địa phương đang giam giữ và bắt giữ những người không đeo khẩu trang nơi công cộng.
Các nhóm nhân quyền đã thu thập nhiều bằng chứng cho thấy rằng lạm dụng, tra tấn và giết hại bất hợp pháp là chuyện thường ngày ở Mexico.
Tom Long, một chuyên gia về an ninh Mexico tại Đại học Warwick, lưu ý rằng - như ở Mỹ - việc trị an ở Mexico ngày càng trở nên quân sự hóa, một phần do cái gọi là Cuộc chiến chống ma túy.
"Có rất nhiều lịch sử về sự bạo lực của cảnh sát ở cả hai quốc gia", ông Long nói thêm rằng nhiều lực lượng Mexico đã được đào tạo ở Mỹ.
Các nhà phân tích an ninh cho rằng các cuộc biểu tình trên đường phố về việc lạm dụng của cảnh sát dường như không thể nổ ra trên khắp Mexico - như đã xảy ra ở Hoa Kỳ - vì sự xúc phạm đối với người nghèo thường không huy động được quần chúng.
