"Thần đồng về nghiên cứu chuối" Gabriel Sachter-Smith chụp ảnh cùng cây chuối Dwarf Iholena. Ảnh: Civil Beat.
Richard Manshardt, giáo sư về trồng trọt tại UH Manoa, nơi Sachter-Smith lấy bằng cử nhân và thạc sĩ tại Trường Cao đẳng Nông nghiệp Nhiệt đới và Nguồn nhân lực ca ngợi Sachter-Smith là "thần đồng về nghiên cứu chuối".
Khi đại dịch Covid-19 sắp nổ ra, vào đầu năm 2020, Matt Hong, người đồng sáng lập chuỗi cửa hàng tráng miệng chuối đông lạnh Banan ở Oahu, nhận được một số tin xấu. Nhà cung cấp chuối của Banan, Sugarland Farms, từ bỏ trồng loại chuối Cavendish mà Banan thường sử dụng nhưng không báo trước.
May mắn thay, Banan có một số phương án dự phòng dựa vào Gabriel Sachter-Smith, một nhà khoa học và nông dân trồng chuối, còn được biết đến với cái tên “Banana Gabe”.
"Trước đây, Banan đã đầu tư 10.000 USD để giúp Sachter-Smith phát triển một vườn ươm chuối tại Trang trại Hữu cơ Counter Culture của Haleiwa trên Bờ Bắc của Oahu", Hong nói. Và dự án trồng chuối của Sachter-Smith với tên gọi là Hawaii Banana Source, bắt đầu phát triển ngay khi Banan cần chuối nhất.
Đây giống như món quà dành cho Banan, và công ty đã có một thỏa thuận trả nợ bằng chuối với Sachter-Smith bất cứ khi nào anh có thể.
Thỏa thuận của Sachter-Smith với Banan chỉ là một ví dụ về những gì người đam mê chuối 32 tuổi đang làm để giúp xây dựng lại ngành công nghiệp chuối của Hawaii, kết hợp kiến thức học thuật có được tại Đại học Hawaii Manoa, với kinh nghiệm trồng trọt thực hành và niềm đam mê tìm tòi.
Công việc của Sachter-Smith gồm trồng khoảng 200 giống chuối ở Bờ Bắc, nhân giống các cây chuối nhỏ để tạo ra giống chuối cho năng suất ổn định, tới các địa phương xa xôi để khám phá ra giống chuối mới.
Tìm cây giống để trồng
Banan hầu như không phải là cộng tác viên duy nhất giúp Sachter-Smith biến giấc mơ trồng chuối của mình thành hiện thực. Anh còn nhận được sự hỗ trợ lớn hơn từ Rob Barreca, một người đóng vai trò quan trọng trong lĩnh vực kinh doanh nông nghiệp đa dạng đang hồi sinh của Hawaii.
Barreca thành lập Trang trại Hữu cơ Counter Culture và sau đó thành lập dịch vụ bán và giao hàng qua mạng Farm Link Hawaii.
Counter Culture hiện có hai mảnh đất khoảng 2,2 héc-ta gần Haleiwa và một mảnh đất hơn 12 héc-ta mới mua gần đây ở gần Waialua. Sachter-Smith quản lý hoạt động nông nghiệp, nhờ vậy Barreca có thêm thời gian để tập trung vào kinh doanh Farm Link.
Theo Sachter-Smith, dù điều kiện đất và nước của Banana Source thuận lợi, nhưng vẫn còn một thách thức, đó là tìm ra cây giống để trồng. Anh giải quyết vấn đề bằng cách mua cây giống mới từ Trung tâm Chuyển đổi Mầm giống Musa Bioversity International ở Bỉ, nổi tiếng là “ngân hàng gen chuối lớn nhất thế giới”. Và Sachter-Smith còn phải nhân giống lên thành rất nhiều cây.
Nhưng tất cả những điều này đều cần thời gian và thách thức khi mở rộng quy mô để cung cấp cho các nhà hàng như Banan. Hong cho biết vào thời gian cao điểm trước đại dịch, Banan tiêu thụ khoảng 2.250-2.700 kg chuối/tuần.
Nhưng rồi đại dịch ập đến, cùng với lời đồn rằng Sugarland đã chặt chuối Cavendish. Chủ trang trại, Larry Jefts cho biết lý do chính mà Sugarland từ bỏ chuối Cavendish là do sự sụp đổ thị trường do đại dịch Covid-19 gây ra.
Do đó, Banan phải quay sang trông chờ vào Sachter-Smith. Câu hỏi đặt ra là liệu có thể mở rộng quy mô nhanh đến mức nào để đáp ứng nhu cầu của Banan?
Sachter-Smith cho biết anh “vẫn đang ở chế độ khởi động”, sản xuất lúc cao điểm khoảng hơn 900 kg trong một tuần.
Hong cho biết, thật thất vọng khi Banan phải nhập khẩu chuối. Nhưng ông tin rằng Sachter-Smith có thể mở rộng quy mô.
Banan không phải là khách hàng duy nhất của Sachter-Smith. Anh cũng bán hàng thông qua Farm Link và đang xây dựng mối quan hệ với các chủ nhà hàng, những người muốn giới thiệu các món ăn Hawaii truyền thống, chẳng hạn như Juicy Brew, một nhà hàng chay trên Đại lộ Waialae ở Kaimuki.
Nhưng liệu thực sự có đủ nhu cầu về sản phẩm chuối của Hawaii Banana Source để hỗ trợ một trang trại đang phát triển không?
Jefts, một nông dân Oahu lâu năm được đào tạo như một nhà kinh tế cho biết: “Sẽ đủ chỗ cho bất kỳ ai có bất kỳ sản phẩm chuối nào. Nếu bạn hoàn thành công việc tốt hơn, bạn sẽ có thị phần của mình”.
Mục tiêu tổng quát
Một trong những người tin Sachter-Smith có thể tác động lớn đến Hawaii là Anne Vezina, một nhà văn và nhà nghiên cứu khoa học ở Quebec, và cộng tác viên của tổ chức chuối hàng đầu thế giới là Network for the Improvement of Banana and Plantain.
Trong chuyến thám hiểm nghiên cứu đên Samoa, bà vô cùng ấn tượng bởi khả năng nhận dạng các giống chuối của Sachter-Smith.
“Bạn không thể giải thích điều đó - cách anh ta làm điều đó”, bà nói về khả năng phân loại giống chuối của Sachter-Smith. "Đó đơn giản chính là bản năng".
Bà nói, thật là thua thiệt đối với khoa học về chuối khi Sachter-Smith chọn làm nông nghiệp hơn là học tiến sĩ và trở thành một nhà nghiên cứu toàn thời gian.
"Nhưng đó là một cơ hội tốt cho Hawaii", Vezina nói. Bà cho biết, kế hoạch trồng chuối Dwarf Iholena của Sachter-Smith rất có ý nghĩa, một phần vì cây phát triển và ra quả tương đối nhanh, vượt qua tốc độ của lây của vi trùng Banana Bunchy Top trước khi dịch bệnh kịp phát triển .
Bà tự tin rằng những thí nghiệm liên tục của Sachter-Smith với các giống lai và phương pháp nhân giống sẽ thành công.
Về phần mình, Sachter-Smith cho biết tất cả việc nghiên cứu các giống, cây lai và phương pháp nhân giống khác nhau đều nhằm vào một mục tiêu tổng quát.
“Tôi chỉ cần một quả chuối ngon”, anh nói.
