Cuốn sách tiểu sử âm nhạc dành cho tác giả "Hát về cây lúa hôm nay".
Nhạc sĩ Hoàng Vân (24/7/1930- 4/2/2018) là một người con phố Hàng Thùng, Hà Nội sớm giác ngộ cách mạng. Nhạc sĩ Hoàng Vân bắt đầu thành danh trên hành trình sáng tác với ca khúc “Hò kéo pháo” vang vọng trong chiến thắng Điện Biên Phủ lịch sử.
Nhạc sĩ Hoàng Vân tên thật là Lê Văn Ngọ. Ngoài ra ông còn ký bút danh Y Na, mà hiểu nôm na là Yêu người tên Ngọc Anh (bạn đời của ông). Nhạc sĩ Hoàng Vân được trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh năm 2000. Nhạc sĩ Hoàng Vân có hai người con cũng theo đuổi sự nghiệp âm nhạc là nhạc trưởng Lê Phi Phi và tiến sĩ âm nhạc Lê Y Linh.
Cuốn sách “Nhạc sĩ Hoàng Vân – Cho muôn đời sau” được con gái Lê Y Linh viết về người cha khá tỉ mỉ, do Nhà xuất bản Kim Đồng ấn hành. Với tư cách kép, vừa là một nhà nghiên cứu âm nhạc vừa là một người con, tiến sĩ Lê Y Linh đã tái hiện cuộc đời của nhạc sĩ Hoàng Vân bằng phương pháp khoa học hiện đại. Chị đã sưu tầm các tài liệu, từ lý lịch tự thuật của ông, những bài phỏng vấn cho đến những lời kể, kí ức của những người thân, bạn bè đồng nghiệp của ông, để hệ thống hóa thành một chân dung âm nhạc đầy đặn.
Tiến sĩ Lê Y Linh khẳng định: “Cuộc đời bố tôi là cuộc đời của một con người dành cho âm nhạc, thế nên tôi nghĩ chỉ cần “điểm” tác phẩm là đã có thể phác họa về thế giới nhân sinh, quá trình sáng tác và một phần cuộc sống đời thường của ông”.
Từ khoảnh khắc “không còn vương vấn nơi nhà cũ, trong lòng tràn ngập lòng yêu nước vô bờ, chàng thanh niên Lê Văn Ngọ sắp một ba lô cùng với chiếc kèn harmonica đi theo kháng chiến”, nhạc sĩ Hoàng Vân đã mang đến cho công chúng nhiều tác phẩm lừng lẫy.
Tài năng của nhạc sĩ Hoàng Vân thể hiện rất đa dạng. Ông viết nhạc phim, như “Con chim vành khuyên”, “Nổi gió”, “Vĩ tuyến 17 ngày và đêm”, “Em bé Hà Nội”... Ông viết hợp xướng, như “Hồi tưởng”, “Thành phố chúng ta nhà máy chúng ta”, “Thành đồng Tổ quốc”... Và ông viết một loạt “bài ca” riêng biệt cho mỗi lĩnh vực nhưng lan tỏa sâu rộng trong xã hội, như “Bài ca xây dựng”, “Bài ca người giáo viên nhân dân”, “Bài ca pháo kích”, “Bài ca trên đường xa”, “Bài ca người thủy thủ”, “Bài ca giao thông vận tải”...
Đối với ngành nông nghiệp, nhạc sĩ Hoàng Vân đã có ca khúc “Hát về cây lúa hôm nay” được ưa chuộng từ rẻo cao đến miệt vườn suốt mấy chục năm qua: “Từ bàn tay xưa cấy trong gió bấc, chân lội bùn sâu dưới trời mưa phùn, và đôi vai xưa kéo cày thay trâu/ Vì không có đất vì nước đã mất/ Cho đến hôm nay, những chàng trai đang lái máy cày, và bao cô gái sẽ ngồi máy cấy/ Chiếc cầu tre chênh vênh nhỏ bé, không mang nổi người gánh thóc nặng/ Đường lớn đã mở đi tới tương lai/ Ngày mai đang bắt đầu từ ngày hôm nay”.
Giới thiệu cuốn sách “Nhạc sĩ Hoàng Vân – Cho muôn đời sau” trong mùa xuân 2022, tiến sĩ Lê Y Linh chia sẻ: “Càng tìm hiểu, nghiên cứu về các tác phẩm của ông và về một số nhạc sĩ cùng thời, tôi càng thấy được vai trò lớn lao của một giai đoạn quan trọng trong lịch sử âm nhạc Việt Nam, và hiểu rằng việc tổng hợp những tư liệu trong sự nghiệp sáng tác của nhạc sĩ Hoàng Vân là nhiệm vụ. Đây tất nhiên là một nhiệm vụ đối với cha tôi, nhưng còn là đối với lịch sử âm nhạc Việt Nam, bởi thu thập, phân loại và phổ cập những tài liệu của các nhạc sĩ trong giai đoạn lịch sử này là một việc làm cần thiết và cấp bách”.
