Ấn phẩm "Luật sư Vũ Trọng Khánh - Cuộc đời và sự nghiệp". Ảnh: Thanh Sơn.
Ngay sau khi Cách mạng Tháng Tám thành công, trong Tuyên cáo ngày 28-8-1945, về việc thành lập Chính phủ lâm thời Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, luật sư Vũ Trọng Khánh được giao đảm nhiệm chức vụ Bộ trưởng Bộ Tư pháp cùng 12 vị Bộ trưởng và 2 thành viên khác của Nội các thống nhất quốc gia.
Trong thời gian 6 tháng làm Bộ trưởng Bộ Tư pháp Chính phủ lâm thời nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, Luật sư Vũ Trọng Khánh đã trực tiếp soạn thảo hoặc tham gia soạn thảo hơn 30 sắc lệnh trình Chủ tịch Hồ Chí Minh ký ban hành. Trong đó, có nhiều sắc lệnh mang tính chất đặt nền móng cho nhà nước pháp quyền, như Sắc lệnh số 46 ngày 10-10-1945 về tổ chức đoàn thể luật sư (sau này ngày 10/10 trở thành Ngày truyền thống Luật sư Việt Nam), Sắc lệnh số 53 ngày 20-10-1945 về quốc tịch Việt Nam, Sắc lệnh số 13 ngày 24-1-1946 về tổ chức toà án và ngạch thẩm phán, Sắc lệnh số 21 ngày 14-02-1946 về tổ chức toàn án quân sự.
Đặc biệt, tại Sắc lệnh số 34 ngày 20-9-1945 do Chủ tịch Hồ Chí Minh ký về thành lập Ủy ban Dự thảo Hiến pháp, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Vũ Trọng Khánh là một trong 7 thành viên. Ông được ghi nhận là người có công đầu trong việc soạn thảo và hoàn thiện bản Dự thảo Hiến pháp đầu tiên (Hiến pháp 1946) của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.
Tọa đàm về cuộc đời và sự nghiệp của luật sư Vũ Trọng Khánh. Ảnh: Phạm Cường.
Sinh thời, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã có những đánh giá đầy trân trọng về luật sư Vũ Trọng Khánh “Anh là một người trí thức yêu nước, có tâm huyết đối với vận mệnh của Tổ quốc, đã từng có đóng góp xứng đáng trong Chính phủ lâm thời đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Trong suốt những thập kỷ kháng chiến và những năm tiếp theo, anh đã hết lòng phục vụ nhân dân, có cống hiến xứng đáng đối với sự nghiệp đoàn kết toàn dân và xây dựng nền luật học của nước ta”.
Sách “Luật sư Vũ Trọng Khánh – Cuộc đời và sự nghiệp”, gồm các bài viết của luật sư Vũ Trọng Khánh, của bạn bè, đồng nghiệp và những người thân trong gia đình ông.
Cuốn sách gồm 5 phần:
Phần thứ nhất: Tự thuật và một số bài viết của luật sư Vũ Trọng Khánh.
Phần thứ hai: Luật sư Vũ Trọng Khánh trong lòng bạn bè và đồng nghiệp.
Phần thứ ba: Luật sư Vũ Trọng Khánh với gia đình.
Phần thứ tư: Lễ đặt tên phố Vũ Trọng Khánh.
Phần thứ năm: Phụ lục.
Tiểu sử luật sư Vũ Trọng Khánh (1912 – 1996)
- Quê quán: Làng Cự Đà, xã Cự Khê, huyện Thanh Oai, tỉnh Hà Đông (nay là Hà Nội).
- 1936: Tốt nghiệp cử nhân luật tại Hà Nội, hành nghề luật sư tại Hải Phòng từ 1938 – 1945
- 25/7/1945 – 23/8/1945: Đốc lý (thị trưởng) Hải Phòng
- 28/8/1945 – 28/2/1946: Bộ trưởng Bộ Tư pháp Chính phủ lâm thời Việt Nam Dân chủ Cộng hòa
- 7/1946: Tham gia phái đoàn Phạm Văn Đồng tại hội nghị Fontainebleau (Pháp)
- Đầu 1947 – 12.1948: Giám đốc Tư pháp Liên khu 10
- 1949 – 1954: Trưởng ban Nghiên cứu pháp lý, Vụ trưởng Vụ Hành chính tư pháp, Bộ Tư pháp
- 5.1955 - 4.1961: Ủy viên rồi Phó chủ tịch Ủy ban hành chính Tp. Hải Phòng
- 1955- 1987: Chủ tịch Hội luật gia thành phố Hải Phòng
- 1961 – 1971: Phó chủ tịch MTTQ Tp. Hải Phòng
- 1/1972 – 7/1977: Trưởng tiểu ban Văn trù học, Ban Khoa học và Kỹ thuật Tp. Hải Phòng
Luật sư Vũ Trọng Khánh đã được tặng thưởng Huân chương Hồ Chí Minh (năm 1994), Huân chương Khánh chiến hạng Nhất (năm 1961), Huân chương Kháng chiến chống Mỹ, cứu nước hạng Nhất (năm 1986).
Hiện nay tên của ông được đặt cho một tuyến phố ở quận Hà Đông, Hà Nội. Phố Vũ Trọng Khánh từ ngã ba giao cắt với đường Trần Phú đến ngã ba giao cắt đường Tố Hữu, dài 1.210m, rộng 36m, trên địa bàn phường Mộ Lao.
