Khi tình hình dịch Covid-19 tiếp tục xấu đi, một số chính phủ đã bắt đầu thảo luận về sử dụng "miễn dịch cộng đồng" để ngăn chặn virus lây lan.
Bài toán nCoV đã có lời giải?
Ngày 13/3, Cố vấn khoa học của Vương quốc Anh, Sir Patrick Vallance, cho biết một trong những "điều quan trọng" mà Anh cần làm là "xây dựng một loại miễn dịch cộng đồng để nhiều người miễn dịch với căn bệnh này và giúp giảm lây truyền".
Thụy Điển đã ngừng tiết lộ tỷ lệ lây nhiễm và chỉ thực hiện các xét nghiệm cho nhân viên bệnh viện và các nhóm có nguy cơ.
Và Thủ tướng Hà Lan Mark Rutte nói rằng việc phong tỏa hàng loạt ở đất nước ông có thể sẽ không hiệu quả.
Ông nói rằng Hà Lan đang xem xét "phân phối có kiểm soát" Covid-19 "trong số các nhóm có nguy cơ thấp nhất".
Nhưng không phải ai cũng hài lòng về phương pháp này, với một số nhà khoa học ở Anh và Australia mô tả nó là một "trò hề nguy hiểm".
"Miễn dịch cộng đồng" có thể ngăn chặn một ổ dịch
Giải thích khái niệm này rất đơn giản, nó có nghĩa là một phần lớn dân số bị nhiễm bệnh, nhưng nhiều người hồi phục và sau đó miễn dịch với virus gây bệnh.
"Một ổ dịch cuối cùng sẽ biến mất vì có ít vật chủ tiềm năng để virus lây nhiễm", các chuyên gia y tế cho biết.
Đây được coi là một trong những cách chính để chống lại sự bùng phát, cùng với các biện pháp cách ly cực đoan, thử nghiệm và truy tìm các trường hợp tiềm ẩn và phát triển vắc-xin.
Các nhà sử học tin rằng làn sóng thứ hai của đại dịch cúm Tây Ban Nha vào giữa năm 1918 là tàn khốc nhất vì rất ít người miễn nhiễm với nó trong đợt đầu tiên.
Trưởng ban Cố vấn khoa học của Anh cho biết khả năng "miễn dịch cộng đồng" sẽ ngăn chặn tình trạng tương tự nếu virus Corona biến mất nhưng sau đó lại xuất hiện.
Sir Patrick cho biết 60% người Anh - hoặc ít nhất 36 triệu người - sẽ cần "dính" Covid-19 để miễn dịch cộng đồng bắt đầu có tác dụng.
Chính phủ Anh cuối cùng đã buộc phải ủng hộ những bình luận này sau sự phản đối của các nhà khoa học.
"Miễn dịch cộng đồng không phải là mục tiêu hay chính sách của chúng tôi, đó là một khái niệm khoa học. Chính sách của chúng tôi là bảo vệ sự sống và đánh bại virus này", Bộ trưởng Y tế Matt Hancock nói.
"Miễn dịch cộng đồng" có hiệu quả với nCoV?
Các nhà khoa học đã nhanh chóng chỉ ra rằng vẫn chưa biết liệu những người sống sót sau Covid-19 có kháng được nó hay không.
Hôm 16/3, chính quyền Nhật Bản cho biết "một người đàn ông đã khỏi bệnh được xét nghiệm dương tính với Covid-19 một vài tuần sau đó".
Đó có thể là một lỗi thử nghiệm.
Nhưng Diego Silva, một giảng viên về đạo đức sinh học tại Đại học Sydney, nói rằng chúng ta vẫn chưa biết mọi thứ về loại virus này và phản ứng của cơ thể với nó.
"Cho phép một loại virus lây lan ở quốc gia của bạn khi bạn không biết liệu khi nào hoặc mất bao lâu, mọi người trở nên dễ bị nhiễm lần thứ hai là một rủi ro", ông nói.
Chấp nhận sự thật một số người sẽ chết khi sử dụng "miễn dịch cộng đồng"
Các nhà khoa học đã chỉ ra rằng nếu Covid-19 được phép lây lan, sẽ có ít người trẻ hơn chăm sóc những người dễ bị tổn thương.
"Cố ý cho phép virus lây lan đòi hỏi phải chấp nhận rằng mọi người sẽ chết trong thời gian ngắn, một phần do bệnh viện và hệ thống y tế bị quá tải", tiến sĩ Silva nói.
Nhà virus học người Anh, Giáo sư John Oxford từ Đại học Queen Mary, London cho biết việc để virus lây lan cũng cần chính phủ cân nhắc đến mặt tối.
Khi thảo luận về quyền "miễn trừ cộng đồng", Thủ tướng Hà Lan cho biết những người dễ bị tổn thương sẽ cần được bảo vệ.
"Điều này giả định rằng bạn thực sự có thể bảo vệ cho những người có nguy cơ ngay từ đầu, và tôi không rõ ràng rằng bạn có thể," Tiến sĩ Silva cảnh báo.
"Tôi cảm thấy lo lắng về nó, tôi nghĩ đó là một rủi ro lớn khi bạn để virus tự do lây lan, càn quét cộng đồng. Mọi người sẽ chết. Người thân của họ sẽ nói gì?
"Toàn bộ điều này là một trò hề nguy hiểm."
Vương quốc Anh đã từ bỏ cách tiếp cận thoải mái hơn với nCoV sau khi các nhà nghiên cứu cảnh báo rằng 250.000 người sẽ chết.
Đại học Hoàng gia Luân Đôn đã nói với Thủ tướng Boris Johnson trong một cuộc họp ngắn tại Số 10 rằng cố gắng đạt được khả năng "miễn dịch cộng đồng" bằng cách cho phép virus lây lan là không an toàn.
Có nên sử dụng "miễn dịch cộng đồng" để chống Covid-19?
Hầu hết các nhà khoa học đồng ý rằng các quốc gia nên thử nhiều cách tiếp cận để chống nCoV, bao gồm khoảng cách xã hội, kiểm soát biên giới và nghiên cứu vắc-xin.
"Với bất kỳ bệnh truyền nhiễm nào, đặc biệt là những bệnh về đường hô hấp như Covid-19, mục tiêu chính là miễn dịch cộng đồng", bác sĩ Silva nói.
Nhưng Tiến sĩ Silva nói rằng một loại vắc-xin, có thể là 18 tháng, là một trong những cách tốt nhất và an toàn nhất để làm điều đó.
"Điều cần thiết là giới thiệu một loại vắc-xin để tăng cường sức đề kháng của cộng đồng. Có 2 giải pháp: thứ nhất là để ý đến khả năng miễn dịch của động vật. Thứ hai, để cho loại virus chết người tự do lây lan", ông nói.
Giáo sư Angus Dawson của Đại học Sydney nói rằng cuộc tranh luận về khả năng "miễn dịch cộng đồng" đang gây hoang mang cho mọi người và thay vào đó các chính phủ nên tập trung vào "hành động phối hợp".
"Đại dịch này là một mối đe dọa sức khỏe nghiêm trọng. Việc bảo vệ những người dễ bị tổn thương nhất, hiện nay, nên là ưu tiên cao nhất, không phải là một số lợi ích lý thuyết trong tương lai", ông nói
Trong trường hợp không có vắc-xin, các chuyên gia cho rằng cách ly là cách duy nhất chúng ta có thể bảo vệ những người dễ bị tổn thương
Chiến lược này giúp đại dịch hạ nhiệt, virus cũng cần một khoảng thời gian dài hơn để lây lan.
Điều này không chỉ giúp đảm bảo hệ thống chăm sóc sức khỏe không bị quá tải mà còn tăng cường khả năng "miễn dịch cộng đồng" theo cách được kiểm soát qua thời gian.
Theo giáo sư John Oxford, phản ứng chậm chạp của Anh đối với sự bùng phát nCoV sẽ là một cảnh báo cho các quốc gia khác.