Nơi làm ra 'kết quả thật, giá trị thật' về giống hải sản

Ngày 8/9, Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Lê Quốc Doanh thăm và làm việc với Trung tâm Quốc gia Giống hải sản miền Bắc tại xã Xuân Đám, huyện đảo Cát Hải (TP Hải Phòng), khảo sát các cơ sở sản xuất giống, nuôi cá lồng bè ven biển. 

Dự án Trung tâm Quốc gia Giống hải sản miền Bắc do Viện Nghiên cứu Nuôi trồng thuỷ sản 1 làm chủ đầu tư được triển khai vào năm 2003. Được xây dựng trên diện tích hơn 200.000m2, Trung tâm gồm nhiều hạng mục như trạm bơm nước biển, nhà đặt thiết bị lọc nước mặn, xưởng thí nghiệm kích thích đẻ trứng, ươm cá bột giống, bể đẻ, khu nghiên cứu công nghệ sản xuất giống cá biển...

Bên cạnh nhiệm vụ cung cấp nguồn giống hải sản nước mặn, nước lợ chất lượng cao và kỹ thuật nuôi cho các tỉnh khu vực phía Bắc từ Quảng Ninh đến Thừa Thiên - Huế, Trung tâm còn nghiên cứu, thực nghiệm nâng cao chất lượng di truyền các loài hải sản nước mặn, nước lợ và chuyển giao công nghệ. 

Ông Cao Văn Hạnh, Giám đốc Trung tâm cho biết, sau một thời gian tìm tòi hướng đi, hiện Trung tâm xác định đầu tư trọng điểm vào những đối tượng có thể thương mại hóa, sản xuất với số lượng lớn, cho giá trị kinh tế cao, thậm chí hướng tới xuất khẩu như một số loài cá song, cá mú, cá giò, cá nhụ, cá vược... Vừa qua, Trung tâm cũng thử nghiệm và bước đầu triển khai thành công việc cung cấp giống cá hồng vằn, cá chim vây vàng.

"Trung tâm bước đầu đạt kết quả trong việc quản lý đàn cá bố mẹ, ương nuôi ấu trùng, chủ động công nghệ sản xuất thức ăn, kỹ thuật làm giàu luân trùng và các chất dinh dưỡng. Nhưng do đặc thù là cơ sở thuộc viện nghiên cứu, nhiệm vụ chính được giao là các đề tài, dự án về sản xuất giống cá biển, nên sản lượng con giống hàng năm của Trung tâm chưa đạt kỳ vọng", ông Hạnh nói.

Đánh giá cao tư duy dám nghĩ dám làm, chủ động thương mại hóa cũng như đầu ra cho các sản phẩm nghiên cứu, Thứ trưởng Lê Quốc Doanh định hướng Trung tâm nói riêng và Viện Nghiên cứu Nuôi trồng thủy sản 1 nói chung phát triển hơn nữa các chuỗi giá trị, đặc biệt là công tác liên kết với chính quyền địa phương và bà con ngư dân.

Hiện đời sống của cán bộ, nhân viên tại Trung tâm nhiều người còn khó khăn. Một số người ở trên bè cá ngoài vịnh Cát Bà phải vài tháng mới về đất liền một lần để thăm gia đình. Ngoài ra, số lượng biên chế của Trung tâm có hạn nên nhân viên thường sản xuất thêm để nâng cao thu nhập.

"Người làm khoa học sẽ rất khó khăn, nhất là trong bối cảnh các đơn vị sự nghiệp hiện nay phải tự chủ về kinh tế. Với riêng Trung tâm Quốc gia Giống hải sản miền Bắc, cơ sở còn chịu rủi ro vì tuổi thọ của các công trình vượt biển không cao. Công tác duy tu hạ tầng vì thế phải thực hiện thường xuyên, tránh cảnh chắp vá", Thứ trưởng Lê Quốc Doanh nhấn mạnh.

Động viên cán bộ nghiên cứu tích cực, chủ động trong công việc, tạo ra kết quả thật, giá trị thật, Thứ trưởng Lê Quốc Doanh cũng gợi mở một số hướng đi thời gian tới cho Trung tâm.

Thứ nhất, mọi thành quả lao động phải được thể hiện trên thị trường. Trên cơ sở bám sát địa bàn, kiên trì, miệt mài tìm tòi những ứng dụng, công nghệ mới, Trung tâm phải tạo ra được những sản phẩm mang tính thương mại. 

Thứ hai, cần lựa chọn đối tượng đầu tư trọng điểm, tránh lãng phí nguồn lực, làm đến đâu chắc đến đó. Mọi quy trình phải được thực hiện, giám sát một cách bài bản, căn cơ.

Thứ ba, chú trọng, tăng cường xã hội hóa khi thương mại hóa sản phẩm nghiên cứu. Song song với đó, cán bộ Trung tâm cần tranh thủ, tận dụng nguồn lực từ các tổ chức quốc tế...

"Thời gian qua, tôi đã khảo sát nhiều viện nghiên cứu trên cả nước và nhận thấy những viện chuyển đổi nhanh về tư duy, cách làm giờ đều có được chỗ đứng vững chắc", Thứ trưởng Lê Quốc Doanh cho biết.

Ông Nguyễn Hữu Ninh, Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học Công nghệ và Môi trường (Bộ NN-PTNT cam kết ủng hộ Trung tâm Quốc gia Giống hải sản miền Bắc trong việc phát triển các sản phẩm thương mại. Đồng thời, ông Ninh hứa sẽ tham mưu lãnh đạo Bộ NN-PTNT để những dự án liên quan đến khoa học công nghệ của Trung tâm nói riêng và của Bộ nói chung ngày càng ứng dụng rộng rãi trong thực tế.