Nhà thơ Nguyễn Phúc Lộc Thành. Ảnh: NVCC.
Nửa cuối thập niên 90 của thế kỷ trước, độc giả từng xôn xao về cuốn tiểu thuyết “Cõi nhân gian” mà tác giả là học viên Trường viết văn Nguyễn Du - Nguyễn Phúc Lộc Thành. Rất nhiều đồn đoán và rất nhiều hy vọng về một gương mặt tiểu thuyết mới, nhưng rồi Nguyễn Phúc Lộc Thành bỗng lặn mất tăm.
Giai đoạn tác giả Nguyễn Phúc Lộc Thành biệt tích trên văn đàn, thì lại xuất hiện doanh nhân Nguyễn Phúc Thành trên thương trường. Nguyễn Phúc Lộc Thành và Nguyễn Phúc Thành vẫn là người đàn ông ấy, năng động, tháo vát và lịch lãm. Một sự lo lắng khác, doanh nhân Nguyễn Phúc Thành của thương hiệu taxi Thành Hưng càng thành đạt thì tác giả Nguyễn Phúc Lộc Thành của bút mực cặm cụi càng bị đẩy vào góc khuất quên lãng chăng?
Thật may, sau 20 năm đứng ngoài chuyển động nhộn nhịp giới viết lách, Nguyễn Phúc Lộc Thành đã quay lại bằng… thơ. Tuyển tập “Giấc mơ sông Thương” với thể loại lục bát, chỉ viết về một khúc sông từng ôm ấp tác giả trong mộng mị và đắm đuối.
Lục bát vốn dễ viết khó hay. Lục bát viết hẳn về một đối tượng thẩm mỹ thì luôn thách thức biên độ suy tưởng và trình độ diễn đạt của tác giả. Nguyễn Phúc Lộc Thành đang chơi một canh bạc sáng tạo cực lỳ liều lĩnh như một dự án đầu tư mạo hiểm chăng?
Nguyễn Phúc Lộc Thành khẳng định: “Văn chương chỉ thật sự đạt đến cảnh giới cao nhất khi nó mang được tính khái quát. Tức là tác giả phải đau nỗi đau của nhân loại, vui cái vui của nhân loại và buồn nỗi buồn của nhân loại. Cũng như một chủ đề về sông Thương nhưng tôi lại viết được 36 bài mà không có cảm giác bị nhàm hay lặp lại là cũng vì cái lẽ ấy. Nếu bỏ đi những đại danh cụ thể như Bến Chia Ly, bến Mom trong bài thơ ấy thì nó không còn là con sông Thương nữa, mà là con sông mẹ, biểu tượng cho cả một nền văn hóa Kinh Bắc, văn minh sông Hồng gắn với hình ảnh cánh diều, lời ru, con đò bến nước.
Cái tài của người làm văn là khiến tác phẩm của mình mang được tính khái quát, tính đại diện cho nhân loại, cho kiếp nhân sinh. Với tư tưởng như thế nên tôi không bị trói buộc bởi một không gian nào”.
“Giấc mơ sông Thương” của Nguyễn Phúc Lộc Thành không chỉ nhuần nhuyễn về vần điệu, mà còn khéo léo ngắt nhịp, tạo dư âm khác biệt cho lục bát. Xin mời bạn đọc thưởng thức chùm lục bát trích từ “Giấc mơ sông Thương”.
LÊ THIẾU NHƠN (chọn và giới thiệu)
Tập thơ "Giấc mơ sông Thương" thử thách thể loại lục bát.
GIẤC MƠ SÔNG THƯƠNG 1
Hoàng hôn
mơm mớm mép chiều
Dòng Thương ngủ dưới xiêu xiêu khói chàm
Mắt người
se mấy sợi lam
Dệt tôi vò võ
non ngàn cuối đông
Cải trắng
như cải chưa chồng
Em trinh
như bến đò không bóng đò
Sông Thương
ai giận để cho
Câu quan họ khép cửa tò vò đêm
Then trời
đã đóng chưa em
Cho ta mở yếm
lụa mềm buộc nhau
Vân vê
giữa cõi không màu
Ngón nào ngơ ngác
trong nhàu nhĩ đêm
Câu ca
thiêm thiếp bên thềm
Bình minh thở
dưới môi em đậm đà
Hoa ơi
đừng trắng điêu ngoa
Để trinh
một giấc
thật thà
có nhau...
GIẤC MƠ SÔNG THƯƠNG 2
Ngón cầm
vạt yếm ngọc ngà
Chiều thoai thoải xuống khúc ca mời trầu
Sông Thương
mắt mẹ nông sâu
Khua chèo Kinh Bắc
đò câu dùng dằng
Hoàng hôn
non nõn chờ trăng
Bờ em khem khép
mắt vằng vặc đêm
Sợ đau
cả dải yếm tiên
Tay hờ buộc
để cõi thiền phân vân
Em nhìn
phai bớt mùa xuân
Cuốc kêu giã bạn
cũng tần ngần im
Mắt người
vớt chút xuân chìm
Dưới bờ côi cút
đợi chim khách về
Sông Thương
ngủ một dáng quê
Trăm năm
chảy lẫn tóc thề, cỏ may
Câu quan họ
khóc cuối ngày
Tiễn chiều vào chết
dưới bầy nắng thưa
Tôi về
nước mắt cạn chưa
Ngập trời Kinh Bắc
chiều mưa lưng tròng
Bến Thương
trắng đục đôi dòng
Chiều Sim
quành quạnh
chong chong
đợi đò...
GIẤC MƠ SÔNG THƯƠNG 3
Tóc người
vương một sợi thôi
Giăng Thương mắc nhớ
ngày tôi đôi dòng
Tha nhân
chìm giữa đục trong
Mắt trời quan họ
chảy cong giọt thiền
Tôi cầm
tù tội trăm miền
Giam vào cũi
vạt yếm tiên đũi sồi
Dầm mình
giữa khúc đàn môi
Thấy bờ sông ấy
khóc lời phù sa
Thấy em
nhu nhú nuột nà
Thấy trời thèn thẹn
Thấy toà thinh câm
Thấy xuân
mặc áo chùng thâm
Thấy mùa mòng mọng
Thấy tần ngần em
Thấy bùn
muốn vấy khát thèm
Trên gót chân bụt
khua đền đài trăng
Dòng Thương
ngủ dáng phật nằm
Gối giấc nhân thế
ngàn năm thăng trầm
Sông em
chảy suối tóc ngần
Chia dòng trong đục mộ phần nhân gian...
GIẤC MƠ SÔNG THƯƠNG 4
1.
Chạm vào
trái đất cũ gầy
Thấy nước mắt chảy
ngập bầy nhân gian
2.
Thấy dòng Thương ấy hoang tàn
Thấy ngón chàm
gẩy phím đàn trăm năm
Thấy trong đông muộn căm căm
Em tôi ngậm buốt
môi cầm rưng rưng
Thấy đàn bê nõn
đã từng
Quỳ trên đồng cỏ
lạy vừng mở ra
Thấy lâu đài cát
nguy nga
Thấy thiên đường
những thây ma gọi bầy
Thấy em
bên lũ quạ gầy
Từ trong khoé mắt
mặn đầy biển đông
Thấy ngọn sóng
khóc trong lòng
Thấy biển tổ quốc
cha ông ngậm cười
Thấy bốn ngàn giấc khôn nguôi
Nghe ngực Trọng Thuỷ
đập đời Hán nô
Thấy biên ải
trắng khăn xô
Thấy trong tim mẹ
rừng mồ vô danh
Tôi cầm kinh kệ ngọc lành
Cứu rỗi
buổi sắp mong manh chợ chiều
Từ trong
đáy của phiêu diêu
Tôi nghe tận thế
nói điều nhiễu nhương
Tôi về
chèo khúc sông Thương
Câu quan họ tắt
trên đường đò đưa
Đất trời
bủa chiếc lưới thưa
Tôi chài tăm tối
ngày chưa sáng đèn
3.
Sông Thương
như chiếc cũi đêm
Giam đầy
mắt mẹ
màu đen
đôi dòng...
GIẤC MƠ SÔNG THƯƠNG 5
Sáng về
hái lá môi mềm
Trưa quệt vôi đắng
Chiều têm cơi trầu
Trăng mấy thì
dậy nông sâu
Ngực trời nòn nõn
một bầu thiên thu
Rượu xuân
chuốc nụ tầm vu
Bóng chiều thoi thóp
Tôi từ từ say
Hoàng hôn
nhấp đã cạn ngày
Mắt người xăm xắp
heo may lưng tròng
Tay đêm
chạm đáy lưng ong
Tôi như đò goá
phải lòng bến Thương
Cải vàng
hoai hoải như dường
Màu tôi tám hướng
bốn phương nổi chìm
Chiều mòn chân
bến sông Sim
Cầm câu quan họ
tôi tìm em tôi
Lúng liếng
là lúng liếng ơi
Ba lô đèo đẽo
một đời sương sa
Gối ngực
lên giấc quan hà
Mơ đôi
gót ngọc
nuột nà
khua trăng...
