Ông Đinh La Thăng đối diện án tù thứ 4. Ảnh: HA.
Sáng 8/3, tại Hà Nội, Tòa án nhân dân Thành phố Hà Nội mở phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ án "Vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng" xảy ra tại Dự án Nhà máy nhiên liệu sinh học Ethanol Phú Thọ. Cựu Chủ tịch Tập đoàn Dầu khí Việt Nam Đinh La Thăng, cựu Chủ tịch Tổng Công ty xây lắp dầu khí Việt Nam Trịnh Xuân Thanh tiếp tục phải hầu tòa.
Dự kiến, phiên tòa diễn ra trong 10 ngày.
Theo cơ quan tố tụng, ông Đinh La Thăng (sinh năm 1960, cựu Chủ tịch Tập đoàn Dầu khí Việt Nam bị truy tố tội “Vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng”. Trịnh Xuân Thanh (sinh năm 1966, cựu Chủ tịch Hội đồng quản trị, Tổng giám đốc Tổng Công ty cổ phần xây lắp dầu khí Việt Nam PVC) bị truy tố hai tội “Vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng” và “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”.
Các bị cáo khác trong vụ án bao gồm: Vũ Thanh Hà (sinh năm 1962, cựu Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Hóa dầu và Nhiên liệu sinh học Dầu khí- PVB), Trần Thị Bình (sinh năm 1958, cựu Phó Tổng Giám đốc PVN), Phạm Xuân Diệu (sinh năm 1960, cựu Tổng Giám đốc PVC), Nguyễn Ngọc Dũng (sinh năm 1958, cựu Phó Tổng Giám đốc PVC), Đỗ Văn Quang (sinh năm 1972, cựu Trưởng Ban Kinh tế kế hoạch PVC), Nguyễn Xuân Thủy (sinh năm 1961, cựu Phó Trưởng Phòng đầu tư dự án PVB), Khương Anh Tuấn (sinh năm 1975, cựu Phó Trưởng Phòng Thương mại PVB), Lê Thanh Thái (sinh năm 1960, cựu Trưởng Phòng Kinh doanh PVB), Hoàng Đình Tâm (sinh năm 1981, cựu Kế toán trưởng PVB), Đỗ Văn Hồng (sinh năm 1967, cựu Chủ tịch Hội đồng quản trị, kiêm Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Đầu tư và Xây lắp Dầu khí Kinh Bắc- PVC Kinh Bắc).
Cáo trạng vụ án thể hiện, ngày 17/7/2007, Hội đồng quản trị PVN ra nghị quyết giao cho Tổng Giám đốc PVN xây dựng đề án đầu tư xây dựng Nhà máy sản xuất Ethanol nhiên liệu ở khu vực phía Bắc. Ông Đinh La Thăng khi đó là Chủ tịch Hội đồng quản trị PVN đã ký ban hành Nghị quyết “Chấp thuận chủ trương đầu tư Nhà máy sản xuất Ethanol khu vực phía Bắc”. Thực hiện nghị quyết này, PVB được thành lập để làm chủ đầu tư Dự án Ethanol Phú Thọ (tại huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ).
Tháng 9/2008, PVB có quyết định phê duyệt hồ sơ mời sơ tuyển gói thầu TK05 theo phương thức “Chìa khóa trao tay” xây dựng Nhà máy sản xuất Ethanol nhiên liệu khu vực phía Bắc (Phú Thọ) để sơ tuyển lựa chọn nhà thầu. Thời điểm đó, ông Trịnh Xuân Thanh đã ký văn bản gửi PVB đề nghị hạ một số tiêu chí đánh giá về năng lực kỹ thuật, năng lực tài chính, kinh nghiệm nhà thầu nhưng không được PVB chấp thuận. Tiếp đó, PVC đã thành lập Liên doanh PVC/Alfa Laval/Delta-T để nộp hồ sơ dự tuyển gói thầu này. Tại thời điểm đóng sơ tuyển, có 6 bộ hồ sơ của các nhà thầu tham gia ứng tuyển, nhưng kết quả chấm sơ tuyển thì cả 6 nhà thầu đều chưa đạt đủ các tiêu chí. Trong đó Liên danh PVC/Alfa Laval/Delta-T chưa đạt các tiêu chí về năng lực kỹ thuật, năng lực tư vấn thiết kế, năng lực về xây dựng...
Mặc dù biết PVC chưa từng thực hiện dự án nào về lĩnh vực Ethanol, nhưng từ trước khi PVB triển khai lựa chọn nhà thầu, với chức vụ là Chủ tịch Hội đồng quản trị PVN, ông Đinh La Thăng đã chủ trì nhiều cuộc họp để định hướng việc giao thầu cho PVC theo như đề nghị của ông Trịnh Xuân Thanh. Tại các cuộc họp ngày 30/7/2008 và ngày 10/2/2009, ông Đinh La Thăng đã kết luận “Cho phép từ nay đến năm 2010, đối với các công trình chuyên ngành đặc thù và các công trình có yêu cầu đặc biệt trong ngành dầu khí được ưu tiên giao thầu cho PVC”; “Trong năm 2009, PVC phải tập trung mọi giải pháp phấn đấu hoàn thành tốt các nhiệm vụ được Tập đoàn giao, trong đó có Dự án Ethanol Phú Thọ”.
Từ chỉ đạo của ông Đinh La Thăng, ông Trịnh Xuân Thanh đã ký công văn gửi PVB xin được chỉ định thực hiện Dự án Ethanol Phú Thọ. Do chưa có ý kiến chỉ đạo của PVN nên PVB không đồng ý chỉ định thầu, tuy nhiên, ông Trịnh Xuân Thanh vẫn quyết liệt tiếp tục chỉ đạo nhân viên cấp dưới gửi văn bản đề nghị PVN và PVB xin chỉ định thực hiện dự án. Nhận được công văn này, ông Đinh La Thăng đã có bút phê chỉ đạo cấp dưới giải quyết theo chủ trương chung của PVN. Sau khi PVC có công văn gửi PVB xin chỉ định thầu, lãnh đạo của hai đơn vị này đều được tham gia các cuộc họp định kỳ hằng tháng (từ tháng 5 đến tháng 9/2009) của PVN và Ban Chỉ đạo triển khai các Dự án nhiên liệu sinh học.
Tại các cuộc họp này, ông Đinh La Thăng và bà Trần Thị Bình (khi đó là Phó Tổng Giám đốc PVN) chủ trì họp đều kết luận, chỉ đạo PVB, PVC hoàn tất thủ tục chỉ định thầu và ký hợp đồng với Liên danh nhà thầu PVC/Alfa Laval/Delta-T.
Thực hiện chỉ đạo của ông Đinh La Thăng, PVB đã không tổ chức đấu thầu theo kế hoạch mà lập hồ sơ để chỉ định thầu cho Liên danh PVC/Alfa Laval/Delta-T. Tháng 3/2013, PVC đã đơn phương dừng thi công dự án và chưa có hạng mục nào hoàn thành. PVC đưa ra lý do việc dừng dự án vì đơn vị gặp nhiều khó khăn về tài chính, hoàn toàn chưa có kinh nghiệm quản lý và kết nối các giao diện về công nghệ... Hậu quả từ hành vi làm trái các quy định của các bị cáo trong vụ án đã gây ra thiệt hại cho PVB tổng số tiền hơn 543 tỷ đồng.
Đây là vụ án thứ 4 ông Đinh La Thăng bị đem ra xét xử. Trước đó vào ngày 22/1/2018 ông Đinh la thăng bị tuyên phạt 13 năm tù về tội Cố ý làm trái trong vụ án xảy ra tại PVN và PVC liên quan đến dự án Nhà máy Nhiệt điện Thái Bình 2. Ngày 29/3/2018 cựu Chủ tịch PVN tiếp tục bị tuyên 18 năm tù về tội Cố ý làm trái và buộc bồi thường 600 tỷ đồng trong vụ PVN góm vốn 800 tỷ đồng vào Ngân hàng Oceanbank.
Mới đây, ngày 22/12, ông Đinh la Thăng bị Tòa án Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh tuyên phạt 10 năm tù trong vụ án liên quan đến Út trọc Đinh Ngọc Hệ gây thiệt hại 725 tỷ đồng. Những sai phạm của ông Thăng trong vụ án này xẩy ra thời điểm giữ chức Bộ trưởng Bộ GTVT. Tổng hợp hình phạt với các bản án trước đó, hiện ông Thăng đang phải chấp hành bản án 30 năm tù.
Dự án Ethanol Phú Thọ được khởi công từ tháng 6/2009 với vốn đầu tư ban đầu khoảng 1.700 tỷ đồng, sau điều chỉnh lên hơn 2.400 tỷ đồng do PVB làm chủ đầu tư trên diện tích gần 50ha đất nông nghiệp của các xã Cổ Tiết, Tam Cường, Văn Lương (huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ). Theo tài liệu của NNVN, để giao mặt bằng thực hiện dự án, tỉnh Phú Thọ từng phải tổ chức cưỡng chế người dân bàn giao đất, hỗ trợ tối đa cho nhà đầu tư.
